از بحران گاز تا عزم فولاد خراسان در صادرات
تامین گاز در سال‌های اخیر یکی از چالش‌های اصلی فولادسازان است که توانست عرضه به بازار داخلی و صادراتی را تحت‌تاثیر قرار دهد.
تامین گاز در سال های اخیر یکی از چالش های اصلی فولادسازان است که توانست عرضه به بازار داخلی و صادراتی را تحت تاثیر قرار دهد. این در حالی است که اگر دولت مشکلات موجود در مسیر تامین گاز را حل کرده و فولادسازان با قطعی گاز در زمستان مواجه نباشند، پیش بینی می شود، میزان تولید افزایش و به دنبال آن در راستای اجرای طرح های توسعه ای، اشتغالزایی نیز تحقق یابد. صمت در گزارشی تحلیلی از فولاد خراسان به توان این شرکت در افزایش صادرات تا درآمدزایی و اشتغال پرداخته است.
توسعه صنعت فولاد نقش مهمی در افزایش صادرات غیرنفتی کشور دارد و کمک می کند تا شعار «معدن به جای نفت» به حقیقت بپیوندد. به هر حال، توسعه هرچه بیشتر صنعت فولاد می تواند با تامین نیاز صنایع پایین دستی از جمله صنعت خودرو و لوازم خانگی منجر به صادرات محصولاتی با ارزش افزوده بیشتر شود. بی تردید هدف گذاری تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال ۱۴۰۴ نیز باتوجه به منابع در اختیار از جمله سنگ آهن، گاز و نیروی انسانی انجام گرفت تا در ایستگاه آخر توسعه اقتصادی را محقق کند.
به گزارش صمت، در همین راستا واحدهای فولادسازی مختلفی راه اندازی شدند که علاوه بر اثبات هدف تولید ۵۵ میلیون تن فولاد، نقش مهمی در اشتغالزایی به ویژه در مناطق کمتر توسعه یافته ایفا می کنند.
فولاد خراسان یکی از واحدهایی است که براساس نزدیکی به منابع سنگ آهن شرق کشور که حتی از آن به عنوان عسلویه معدنی نیز یاد می شود، احداث شد. مجموعه ای که علاوه بر ایجاد اشتغال در این منطقه و ارتقای سطح امنیتی می تواند در حوزه صادرات به ویژه به همسایگان شرقی از جمله افغانستان نقش آفرین باشد، اما فولاد خراسان در زمینه صادرات، همسایگان غربی و همچنین صادرات به چین و شمال افریقا را هم در کارنامه خود دارد.
اما این در حالی است که کمبود گاز برای صنایع فولاد امسال برای سومین بار می تواند مشکلی جدی برای صادرات این مجموعه ایجاد کند، در صورتی که با تامین گاز از سوی دولت بدون شک حجم تولید افزایش و به دنبال آن صادرات و اشتغالزایی نیز با رشد خوبی همراه می شود.
باتوجه به توسعه صنایع فولادی، امروز گاز پس از موضوع تامین مواد اولیه و برق، پاشنه آشیل دیگری است که تولید و فروش را نشانه می گیرد. فولاد خراسان بارها در زمینه تامین گاز در همایش ها و نشست های خبری تاکید داشته، اما متاسفانه شناسایی نشدن راهکاری موثر می تواند امسال برای سومین بار این مجموعه را با چالشی جدی همراه کند، چالشی که در گام اول میزان تولید و صادرات را نشانه گرفته و به دنبال آن می تواند بر اشتغالزایی و حتی وضعیت نماد این مجموعه در بورس اثرگذار باشد.
تاثیر چالش گاز
حسین بختیاری، معاون فروش فولاد خراسان در گفت وگو با صمت اظهار کرد: متاسفانه چالش گاز به میزان ۱۰۰ درصد بر فروش مجموعه تاثیرگذار است. ما در ۶ ماهه اول سال، نسبت به مدت مشابه سال گذشته که با قطعی برق هم مواجه بودیم، صادراتی نداشته ایم و در اواخر شهریور توانستیم، دوباره بحث صادرات را شروع کنیم، در صورتی که زمستان امسال مانند سال گذشته با قطعی گاز مواجه باشیم، میزان صادرات مانند نیمه اول سال ۱۴۰۱ خواهد بود، در نتیجه، قطعی گاز تهدیدی جدی برای صادرات خواهد بود.
اما نگاهی به جانمایی فولاد خراسان نشان می دهد، هرچند این مجموعه در تامین مواد اولیه با مشکل چندانی همراه نیست، اما در بحث تامین گاز می تواند شرایطی نه چندان مساعد نسبت به دیگر فولادسازان به ویژه فولادسازان جنوب کشور داشته باشد. بختیاری بااشاره به این موضوع، تصریح کرد: ما در بین فولادی ها، شاید در بحث تامین گاز با بیشترین مشکل همراه باشیم، زیرا تامین گاز ما از طریق خط لوله شمال شرق انجام می شود که بیشترین افت فشار را دارد. وی افزود: پیش تر این مشکل از طریق خرید گاز از ترکمنستان انجام می شد، اما امسال سومین سالی است که مجموعه در بحث تامین گاز با مشکل مواجه شده است.
معاون فروش فولاد خراسان در ادامه بیان کرد: فراموش نکنیم کمبود گاز همان طور که بازار صادراتی را تحت تاثیر قرار می دهد، می تواند تامین نیاز بازار داخلی را هم با مشکل همراه کند.
این در حالی است که اجرای برخی پروژه ها مانند طرح نهضت ملی مسکن منجر به افزایش تقاضا در بازار می شود، اما مشکلاتی مانند تامین گاز می تواند عرضه را با مشکل همراه کند و در نهایت افزایش نرخ در بازار را به همراه داشته باشد.
یکی از فاکتورهای مهم در توسعه صادراتی، حضور مداوم در بازار است، نکته ای که در کنار بحث کیفیت و نرخ بر توان قیمتی تاثیرگذار است و می تواند میزان صادرات را تحت تاثیر قرار دهد. بختیاری با تاکید بر این موضوع بیان کرد: بدون شک قطع گاز می تواند حضور ما در بازارهای صادراتی از جمله ترکیه را تحت الشعاع قرار دهد. ما تا به امروز ۳ هزار تن صادرات به ترکیه داشتیم که در ابتدای کار به صورت زمینی انجام شد، اما در حال حاضر قرار است محموله جدید را از طریق مسیر ریلی ارسال کنیم.
وی همچنین درباره حضور در بازار ترکیه باتوجه به اینکه میزان تولید فولاد این کشور از ایران بیشتر است، تصریح کرد: از نظر کیفی حضور ما در ترکیه باتوجه به اینکه خود تولیدکننده فولاد است، حائزاهمیت است و باعث شده تا نرخ ما را قبول کنند، اما از نگاه دیگر باید به این موضوع اشاره داشت که کشور ترکیه شمش ما را می خرد و آن را تبدیل به میلگرد می کند و در نهایت آن را ۱۰۰ دلار گران تر می فروشد، همچنین 2 همسایه دیگر یعنی عراق و افغانستان نیز با وضع تعرفه های وارداتی، صادرات میلگرد ما را تحت تاثیر قرار داده اند، هرچند عراق مدتی است این عوارض را حذف کرده، اما در مقابل، افغانستان آن را دوبرابر کرده که باعث می شود ما صادرات شمش را افزایش دهیم. بختیاری اظهار کرد: درواقع شرایط تحریمی باعث شده تا ما میلگرد را در بازارهای جهانی پایین تر از نرخ رقبا بفروشیم. به نوعی تمامی عوامل دست به دست هم می دهند تا میلگرد ما از ترکیه ارزان تر باشد. معاون فروش فولاد خراسان تاکید کرد: متاسفانه تحریم و قیمت گذاری دستوری، نرخ شمش ما را در بازار صادراتی کاهش داده و امروز شمش را ۵۰ دلار ارزان تر در ترکیه می فروشیم.
سخن پایانی
فراموش نکنیم در صورتی که دولت در زمینه تامین گاز اهتمام ورزیده و مشکل صنعت فولاد کشور را حل کند و در کنار آن رایزن های اقتصادی ـ سیاسی در کشورهای همسایه مذاکرات خود را توسعه دهند، با حذف قیمت گذاری دستوری، می توان شاهد افزایش درآمدهای مجموعه های فولاد از جمله فولاد خراسان بود که تاثیر مستقیم بر وضعیت نماد آنها در بورس خواهد داشت، در واقع، گره های کور این موضوعات به دست دولت و با تعامل هرچه بیشتر با تولیدکنندگان حل خواهد شد.
