سعید صمدی، دبیر انجمن زغال‌سنگ کشور در همین ارتباط با بیان اینکه معدن مهماندویه دامغان سیستماتیک نبوده است، گفت: به نظر می‌رسد علت این حادثه تصاعد گاز متان نباشد زیرا اگر عامل آن بود، منجر به وقوع انفجار در معدن می‌شد؛ بنابراین آلودگی معدن به گاز منوکسیدکربن سبب خفگی معدنکاران شده است.

نظارت بر معادن کوچک

وی با بیان اینکه باید نظارت‌های سختگیرانه و دقیق بر معادن کوچک صورت بگیرد، گفت: در منطقه سمنان و شمال حوزه شاهرود، البرز شرقی و مرکزی، معادن کوچک‌مقیاس زیادی فعال هستند که نیاز است نظارت بیشتری روی آنها صورت گیرد. در این استان ۴۲ نوع ماده معدنی شناخته‌شده دارد که ذخیره قطعی معادن این استان حدود ۶۰۰ میلیون تن و ذخیره احتمالی آنها حدود یک میلیارد تن است.

حوادث جانی معادن زغال‌سنگ تمامی ندارد

همزمان با این اتفاق باید این نکته را بیان کرد که در طول یک دهه اخیر حادثه‌های مختلفی در معادن زغال‌سنگ به وجود آمده که جان بسیاری از کارگران را گرفته است.

به‌اعتقاد فعالان معدنی از مهم‌ترین چالش‌های معادن زغال‌سنگ، نبود معیار شفاف برای تعیین نرخ زغال‌سنگ، ایمنی پایین معادن، عدم بکارگیری تکنولوژی و ماشین‌آلات روز دنیا در بهره‌برداری از معادن جهت تولید کنسانتره زغال‌سنگ با کیفیت قابل‌قبول و ویژگی‌های زمین‌شناسی معادن زغال‌سنگ ایران است که مشکلات زیادی را برای معدنکاران زغال‌سنگ و مصرف‌کنندگان این محصول ایجاد کرده است.

اما نکته مهم اینجاست که هر سال با بروز حوادث مختلف، این مشکلات بازگو و مسئولان وعده‌های بسیاری برای حل آنها بیان کرده‌اند اما در عمل خبری از حمایت معادن زغال‌سنگ نیست و هرساله جان کارگران در این معادن با خطر روبه‌روست.

از میان حوادث بزرگ معادن زغال‌سنگ باید به انفجار معدن زغال‌سنگ یورت در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۶، اشاره کرد که جان بیش از ۴۲ کارگر این معدن را گرفت.

بعد از وقوع حادثه انفجار معدن زغال‌سنگ آزادشهر، حسن روحانی رئیس‌جمهوری وقت برای بررسی دقیق‌تر وضعیت این حادثه به منطقه آزادشهر استان گلستان سفر کرد و در نهایت دستوراتی را درباره این حادثه از قبیل رسیدگی فوری به موضوع وضعیت پرسنل صادر کرد.

وی هم‌چنین طی دستوری از کمیته حقیقت‌یاب خواست عوامل مؤثر و افراد مقصر در این حادثه را شناسایی و طبق قوانین با آنها برخورد کنند، اما با گذشت چند سال از وقوع این حادثه بنا به گفته فعالان معادن زغال‌سنگ متأسفانه هیچ کدام از نامه‌ها پاسخ داده نشد و حتی ایمیدرو نیز هیچ صحبتی مبنی بر حمایت از این حوزه را مطرح نکرد، گویا اصلاً اراده‌ای برای حمایت از معادن زغال‌سنگ وجود ندارد و فعالان این حوزه محکوم به فعالیت آن هم در سخت‌ترین شرایط هستند.

در خرداد همان سال نورقلی‌پور، عضو هیات‌رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی نیز در رابطه با حادثه یورت اعلام کرد گزارش تیم حقیقت‌یاب حادثه معدن در صحن علنی مجلس شورای اسلامی قرائت شد اما این گزارش نهایی نیست و تاکنون علل دقیق فنی حادثه از طریق این کمیته مشخص نشده است.

در نهایت آبان ماه ۱۳۹۶، رئیس‌کل دادگستری استان گلستان اعلام کرد براساس جمع‌بندی گزارش کمیته حقیقت‌یاب، مقصر حادثه کارفرماست اما درباره حادثه توضیحات بیشتری برای اطلاع مردم بازگو نشد و در آخر مشخص نشد دقیقاً چه تخلفاتی انجام گرفته و چه برخوردی با متخلفان انجام شده است.

نکته قابل توجه اینجاست با گذشت ۸ سال از این حادثه عدم سیاست‌گذاری مناسب در معادن زغال‌سنگ باعث شد تا حادثه بزرگتری در معدن زغال‌سنگ طبس ایجاد و بیش از ۵۰ کارگر این معدن جان باختند و تعداد مصدومان به ۲۲ نفر رسید. این حادثه در پی انفجار گاز متان در ۲ بلوک B و C معدن طبس، اتفاق افتاده بود.

همانند حوادث قبلی در معادن زغال‌سنگ ابتدا مسئولان با ابراز تاسف در محل حادثه حاضر شدند و از برنامه‌های خود برای کمک به این معادن صحبت کردند حتی قرار شد یک کمیته متشکل از نماینده وزارت صمت، وزارت کار و نظام مهندسی وضعیت تمام معادن زغال‌سنگ کشور را بررسی و اقدامات لازم را برای ایمنی معادن انجام دهند موضوعی که هنوز نتایج آن مشخص نیست و از آن طرف هر روز معادن زغال‌سنگ شاهد جان باختن کارگران خود در حوادث مختلف است.

بخشی از اتفاقات چند سال اخیر در معادن زغال‌سنگ

۳۱ شهریور ۱۴۰۳: حادثه در معدن زغال‌سنگ طبس بیش از ۵۰ کارگر این معدن جان باختند و تعداد مصدومان به ۲۲ نفر رسید، این حادثه در پی انفجار گاز متان در ۲ بلوک B و C معدن طبس، اتفاق افتاده است.

۱۰ خرداد ۱۴۰۳: در ریزش معدن زغال‌سنگ آبنیل در روستای بی‌بی‌حیات کرمان ۶ نفر حادثه دیدند، متاسفانه در این واقعه یک نفر فوت کرد و ۲ نفر دیگر مصدوم شدند.

۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳: ریزش معدن زغال‌سنگ در منطقه طغرالجرد شهرستان کوهبنان، در این حادثه یکی از نیروهای معدن اصلی شرکت زغال‌سنگ منطقه طغرالجرد جان ‌باخت.

۲۰ شهریور ۱۴۰۲: جان باختن ۶ کارگر در انفجار معدن زغال‌سنگ البرز شرقی در طزره دامغان که باعث شد حتی رئیس مجلس شورای اسلامی برای بررسی علل وقوع حادثه معدن زغال‌سنگ البرز مأموریت ویژه‌ای به کمیسیون صنایع بدهد.

۱۰ آبان ماه ۱۴۰۱: در حادثه ریزش معدن زغال‌سنگ پابدانا شهرستان کوهبنان دو کارگر معدن جان باختند که به‌گفته مسئولان علت این حادثه در دست بررسی است.

۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۰: در پی وقوع حادثه ریزش تونل ۴۲ و k۱۳ زغال‌سنگ البرز شرقی در منطقه طزره دامغان و جان باختن ۲ کارگر این معدن، فعالیت در این کارگاه از معدن زغال‌سنگ تا اطلاع ثانوی تعطیل شد.

۲۲ شهریور ۱۴۰۰: حادثه ریزش تونل معدن زغال‌سنگ هجدک در بخش کوهساران راور منجر به جان باختن کارگر ۳۵ ساله این معدن شد.

۱۶ شهریور ۱۳۹۹: حادثه ریزش در معدن تونل شماره ۲ زغال‌سنگ هجدک شهرستان راور در استان کرمان ۴ کشته و یک مصدوم داشت.