مشکلی در تامین نهاده‌ها نداریم

‌ جمیل علیزاده شایق، دبیر انجمن برنج کشور در گفت‌وگو با روزنامه صمت، با بیان اینکه مشکلی در تامین کود و نهاده‌ها نداریم، گفت: مشکلی که در این زمینه وجود دارد، برگرفته از مشکل عمومی کشور است. باتوجه به اینکه بخش زیادی از کود موردنیاز کشاورزی ما وارداتی است، زمانی که نرخ ارز افزایش یابد، نرخ این محصول نیز در بازار افزایش خواهد یافت.

وی بااشاره به عدم‌آگاهی کشاورزان از میزان استفاده کود گفت: متاسفانه کشاورزان ما تصور می‌کنند که هرچه به خاک یا محصول خود کود بیشتری دهند، بهتر است. در حالی که دنیا به‌دنبال محصول سالم است و اگر برنج ما این اطمینان را ایجاد کند که از کود شیمیایی در کشت آن استفاده نشده و یا کمتر استفاده شده، حاضر است آن را با نرخ بیشتری نیز خریداری کند. اما متاسفانه کشاورزان ما این تصور را دارند که با سم‌پاشی و کوددهی شدید می‌توانند به محصول باکیفیت‌تری دست یابند، در حالی که این مسئله بسیار خطرناک است. دبیر انجمن برنج کشور افزود: باوجود اینکه موافق گران شدن نرخ کود نیستم، اما امیدوارم که این اتفاق بتواند موجب استفاده کمتر از سوی کشاورزان شود و بیشتر از میزان تعیین‌شده به محصول خود کود ندهند، اما با شناختی که از کشاورزان دارم، مطمئن هستم که این اتفاق نخواهد افتاد.

وی همچنین به کشاورزان توصیه کرد تا از این فرصت استفاده کرده و با مشورت کارشناسان و مروجان قدیمی، از میزان کود موردنیاز برای زمین‌های کشاورزی خود آگاهی یافته و متناسب با آن به استفاده از کود شیمیایی مورداستفاده در کشت برنج بپردازند، زیرا استفاده بیش از حد از کود نه‌تنها موجب افزایش کیفیت و میزان محصول نخواهد شد، بلکه هزینه‌های جاری را نیز افزایش خواهد داد. علیزاده شایق، دبیر انجمن برنج کشور همچنین درباره مبارزه با علف‌های هرز نیز گفت: همچنان کشاورزان ما ترجیح می‌دهند که در این زمینه از سم‌پاشی‌های متفاوت استفاده کنند، در حالی که این مسئله روش‌های غیرشیمیایی نیز داشته و می‌تواند منجر به کاهش هزینه‌های جاری شود و محصول سالم‌تری را نیز به برنجکار عرضه کند. اگر کشاورز بتواند میزان سم موردنیاز محصول خود را استفاده کند، باوجود افزایش قیمت، هزینه تمام‌شده کمتری را شاهد خواهد بود.

وی در پاسخ به شایعه کشت درخت صنوبر و کیوی به‌جای برنج توسط برنجکاران نیز گفت: اصولا باغداری با زمین‌داری دو مسئله کاملا جداگانه به‌حساب می‌آیند. همچنین برای تبدیل زمین‌های برنج به باغ به مطالعات گسترده‌ای نیاز است. ضمن اینکه سال‌ها است که برنجکاران ما به‌دلیل تعصبی که روی کشت برنج دارند، کشت خود را به هر قیمتی و با همه مشکلات حفظ خواهند کرد. البته توجه داشته باشید که اکنون صرفه اقتصادی کشت برنج کمتر از کیوی و مرکبات نیست.

پای درددل شالیکاران

در حالی که علیزاده شایق، دبیر انجمن برنج کشور از تامین نشدن کود موردنیاز برنجکاران سخن می‌گوید، اما احمد رضایی، یکی از کشاورزان باسابقه منطقه بابل با بیش از 4 دهه تجربه در حوزه کشت برنج، اظهار کرد: در تمام سال‌های گذشته، به یاد ندارم که در این مقطع از فصل، زمین آماده باشد، اما کود به‌دست ما نرسد. اکنون که شرایط برای خزانه‌گیری فراهم است و بذر نیز آماده شده، نبود کود اوره مشکلات جدی برای ما ایجاد کرده است. کود باید در همین روزهای ابتدایی به خزانه برسد تا گیاه جان بگیرد. اگر این تاخیر ادامه یابد، دیگر نمی‌توان کیفیت مطلوبی از محصول انتظار داشت. وی بااشاره به پیامدهای تاخیر در توزیع نهاده‌های کشاورزی گفت: سال گذشته نیز کود با تاخیر توزیع شد و نتیجه آن، کاهش چشمگیر کیفیت برنج و افت عملکرد مزرعه بود. ما معیشت خانواده‌مان را از همین زمین تامین می‌کنیم. در چنین شرایطی که نه کود باغی دریافت کرده‌ایم و نه سهمیه‌ای برای کشت برنج به ما داده‌اند، نمی‌توانیم به کار ادامه دهیم. زمان برای ما بسیار حیاتی است، اما متاسفانه تصمیم‌گیری‌ها، متناسب با نیازهای ما نیست. معصومه رستمی، از دیگر کشاورزان منطقه که همراه با همسر خود در مزرعه فعالیت می‌کند، از فشارهای معیشتی ناشی از تاخیر در توزیع کود سخن گفت و تصریح کرد: ما با فروش محصول سال گذشته، بخشی از هزینه‌های امسال را تامین کردیم، به امید آنکه به‌موقع نهاده‌ها در اختیارمان قرار گیرد. اما اکنون که زمان کوددهی فرارسیده، حتی یک کیسه کود نیز به ما تحویل داده نشده و پاسخ مسئولان فقط این است که کود هنوز وارد استان نشده یا در حال توزیع است. اما این تاخیر برای ما خسارت است، نه‌فقط در مزرعه، بلکه در سفره زندگی‌مان.

وی افزود: ما مانند کارمندان، درآمد ثابت نداریم. هر روز تاخیر در کار کشاورزی، به‌معنای یک روز درآمد کمتر و نگرانی بیشتر برای تامین نیازهای خانواده است. کود شیمیایی فقط یک نهاده نیست؛ بخش جدایی‌ناپذیر از روند تولید است و نبود آن در زمان مناسب، اثرات مستقیم بر عملکرد مزرعه خواهد داشت.

چند روزی صبر کنید، کود تامین می‌شود

حسن مومنی، مدیرکل جهاد کشاورزی مازندران، در گفت‌وگو با تسنیم بااشاره به دلایل این کمبود، توضیح داد: در حال‌ حاضر یکی از عوامل اصلی کاهش توزیع کود اوره در استان، محدودیت‌های تردد ناوگان حمل‌ونقل سنگین طی تعطیلات نوروزی است. به‌دلیل ممنوعیت یا کندی عبور و مرور کامیون‌ها در این ایام، بخشی از محموله‌هایی که باید در روزهای پایانی سال گذشته و ابتدای امسال به استان وارد می‌شد، با تاخیر مواجه شده‌اند.

وی افزود: مازندران فاقد واحد تولید کود اوره آمونیاکی است و از این بابت، کاملا به تامین کود از خارج استان متکی هستیم. عمده نیاز استان از طریق پتروشیمی‌های دیگر نقاط کشور تامین می‌شود و هرگونه اختلال در زنجیره حمل‌ونقل، مستقیما بر فرآیند توزیع در استان تاثیر می‌گذارد. تاکنون موفق شده‌ایم حدود ۴۰ درصد از نیاز استان را تامین و بین شهرستان‌ها توزیع کنیم. این عدد براساس سهمیه‌ای است که از سوی شرکت خدمات حمایتی کشاورزی به استان اختصاص یافته است. البته ما به‌صورت پیوسته در حال پیگیری هستیم تا مابقی سهمیه نیز هرچه سریع‌تر تامین شود و طی روزهای آینده شاهد ورود بخش عمده‌ای از کودهای باقیمانده به استان خواهیم بود. مومنی بااشاره به حجم بالای اراضی شالیزاری استان تصریح کرد: باتوجه به اینکه بیش از ۲۲۸هزار هکتار از اراضی مازندران امسال زیرکشت برنج خواهد رفت، نیاز به کود شیمیایی در این مقطع بسیار حیاتی است. برای ما نیز اهمیت دارد که کود در موعد مقرر و قبل از پایان مرحله خزانه‌گیری، به‌دست کشاورزان برسد. بر همین اساس، هماهنگی‌های لازم با شرکت‌های حمل‌ونقل و مراکز توزیع انجام گرفته و انتظار داریم این گره به‌زودی باز شود.

رفع مشکل کود کشاورزی حداکثر تا هفته آینده

مهدی یونسی رستمی، استاندار مازندران نیز در حاشیه شورای کشاورزی مازندران اظهار کرد: حداکثر اوایل هفته بعد مشکل توزیع کود در کل استان رفع خواهد شد؛ با کشاورزی سنتی مخالف هستم، باید کشاورزی را به‌سمت کشاورزی مدرن سوق دهیم. وقتی کشاورزی مدرن شود، حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد بازدهی آن افزایش پیدا می‌کند که در کنار این موضوع، باید صنایع تبدیلی و صنایع فرآوری‌شده را هم احیا کنیم.

استاندار مازندران گفت: کشاورزانی که از فناوری‌های نوین و علم روز دنیا استفاده می‌کنند، از یک هکتار ۱۵۵تن مرکبات برداشت کردند؛ این در حالی است که کشاورز سنتی تناژ کمتری دریافت می‌کند.

استاندار مازندران بااشاره به کارگروه‌های مختلف در موضوع کشاورزی تاکید کرد: کارگروهی برای تبدیل کشاورزی از بالقوه به بالفعل رساندن کشاورزی مدرن تشکیل شد.

وی با تاکید بر لزوم صادرات هدفمند و برندسازی گفت: برنج طارم خودمان را می‌توانیم برندسازی کنیم؛ در کنار کشاورزی، باید گردشگری‌‎کشاورزی را هم راه‌اندازی کنیم. ظرفیت آب‌بندان‌ها و بوم‌گردی‌ها برای تماشای شالیزار زمینه جذب گردشگر را فراهم می‌کند و در آنجا امرار معاش خواهند کرد. با فعال‌سازی بوم‌گردی‌ها، کشاورزی سنتی به کشاورزی مدرن تبدیل می‌شود.

سخن پایانی

بیش از ۲۲۸ هزار هکتار از اراضی استان مازندران زیرکشت برنج خواهد رفت، بنابراین مشکل در تامین  یا هزینه بالای کود موردنیاز این کشت می‌تواند روند تولید را مختل کرده و تاثیر نامطلوبی بر معیشت کشاورزان و امنیت غذایی کشور بگذارد.