بازارهای سیاستزده
بازارها را گریزی از پیامدهای اتفاقات سیاسی چه در بعد جهانی و چه کشوری نیست؛ اما موضوع میزان تاثیرپذیری هر بخش از این مسئله است و شاید بتوان بورس و طلا را از تاثیرپذیرترین این بازارها عنوان کرد. در تحلیلی کوتاه باید گفت بازار طلا و سکه از جمله بازارهای بسیار جذاب برای سرمایهگذاری بهشمار میروند، زیرا نقدشوندگی آنها بسیار بالا و احتمال کاهش ارزش سرمایه خفته در این بخش کم است. بر همین مبنا تجربه نشان میدهد بهمحض وقوع تحرکی خاص در حوزههای سیاسی و اجتماعی بیشک حوزه طلا از حوزه اقتصاد تکانهای قابلملاحظه را تجربه میکند. در سال جاری نیز فلز زرد تحت تاثیر تحرکات خاص سیاسی، بهویژه جنگ و ناآرامیها شرایط رو بهرشدی را تجربه کرد که اقتصاد و مشخصا طلای ایران نیز نهتنها از این دگرگونیها در امان نماند بلکه در برخی موارد یک گام جلوتر از طلای جهانی برداشت و تحولی عمیقتر را تجربه کرد. در بازار سرمایه نیز شرایط همین گونه است و تحولات سیاسی از آنجایی که میتواند سودآوری شرکتها را متاثر سازد بر بازار سرمایه نیز تاثیرگذار خواهد بود؛ بهگونهای که اکثر کارشناسان شرایط چند سال اخیر بازار سرمایه ما را محصول عدم اطمینان از آینده سیاسی و التهابات در این بخش می دانند و تاکید دارند اگر قرار است بازار سرمایه و در مجموع اقتصاد، تحولی مثبت را تجربه کند باید سیگنالهایی مبنی بر بهبود اوضاع دیپلماسی و کاهش تنشها و متعاقبا تثبیت سیاسی برای آن ارسال شود. خلاصه کلام اینکه اقتصاد ما سیاستزده است و سرنوشتش بهدست سیاست نوشته میشود. صمت در گزارش پیش رو در گفتوگو با کارشناسان وضعیت کلی بازار طلا و بورس را از فعالان این بازار جویا شده است.

چه خبر از بازارها؟
روز گذشته تا لحظه تنظیم این گزارش قیمت سکه امامی به ۷۷,۳۰۰,۰۰۰ (هفتاد و هفت میلیون و سیصد هزار) تومان رسید که نسبت به روز قبل، بدون تغییر است. قیمت طلا هم دیروز در جریان معاملات کاهش یافت؛ بهطوری که هر اونس طلا، روز گذشته به ۲.۹۳۶ (دو هزار و نهصد و سی و شش) دلار رسید که نسبت به روز قبل، بدون تغییر است.
نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز در روز مورداشاره به ۶.۷۷۹.۰۰۰(شش میلیون و هفتصد و هفتاد و نه هزار) تومان رسید که نسبت به روز قبل کاهش ۰.۴۲ درصدی داشته است.
همچنین قیمت هر مثقال طلای ۱۸ عیار با افزایش ۰.۰۹ درصدی نسبت به روز قبل ، ۲۹.۴۶۹.۰۰۰(بیست و نه میلیون و چهارصد و شصت و نه هزار) تومان معامله شد.
قیمت سکه امامی نیز در معاملات روز گذشته ۷۷.۳۰۰.۰۰۰ (هفتاد و هفت میلیون و سیصد هزار) تومان رسید که نسبت به روز قبل بدون تغییر است.
نیمسکه در بازار داخلی۴۳,۲۰۰,۰۰۰ (چهلوسه میلیون و دویست هزار) تومان قیمت خورد. ربع سکه در بازار داخلی ۲۲.۳۰۰.۰۰۰ (بیست و دو میلیون و سیصد هزار) تومان قیمت خورد.
هر سکه گرمی هم در بازار داخلی ۱۱.۴۰۰.۰۰۰(یازده میلیون و چهارصد هزار) تومان قیمت خورد.
در همین باره روز گذشته رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران گفت: نرخ اونس جهانی امروز (یکشنبه) بهدلیل تعطیلی بازارهای جهانی ۲۹۳۶ دلار ثابت ماند، اما قیمت طلا و سکه باوجود روند صعودی در روز گذشته بهدلیل کاهش نرخ ارز ریزشی شد؛ این در حالی است که رکود و کاهش تقاضا در بازار همچنان ادامه دارد و صنعت طلا روزهای خوبی را طی نمیکند.
بذرافشان ابراز امیدواری کرد با ثبات قیمتها در روزهای آینده مردم بتوانند بهراحتی اقدام به خرید طلا و سکه کنند.
وی در پیشبینی قیمتها اظهار کرد: باید دید روند اونس و ارز به کدام سو میرود، اما چنانچه کاهش قیمتها ادامه داشته باشد، قطعا نرخ طلا و سکه هم کاهشی خواهد شد.
گفتنی است دومین مرحله پیشفروش سکه از روز چهارشنبه ۸ اسفند سال جاری آغاز می شود. در این مرحله هر ایرانی بالای ۱۸ سال تمام شمسی میتواند حداکثر ۶ قطعه سکه بهار آزادی بهصورت یک قطعه تمام سکه، ۲ قطعه نیمسکه و ۳ قطعه ربعسکه از طریق سامانه حراج سکه مرکز مبادله ایران به آدرس اینترنتی market.ice.ir پیشخرید کند.
ارزش بورس چند؟
همچنین شاخص کل بورس در شروع معاملات روز گذشته با رشد ۱۴ هزار و ۷۱۶ واحدی به ۲ میلیون و ۷۲۸ هزار واحد رسید.
از تغییر شاخصهای دیگر بورس میتوان به رشد هزار و ۲۵۰ واحدی شاخص کل هموزن اشاره کرد.
حجم معاملات تا لحظه تنظیم این گزارش ۱.۶۸۶ میلیارد سهم بود که طی ۷۴.۲۳۶ معامله دادوستد شده و ارزش کل این معاملات نیز به ۱۵.۹۱۲.۴۳۵ میلیارد ریال رسیده است.
ارزش کل بازار بورس نیز بالغ بر ۸۷.۰۷۰.۴۴۷.۰۴۲ میلیارد ریال شد.
بازار مصنوعات راکد است
یک فعال بازار طلا و جواهر درباره وضعیت کلی بازار طلا گفت: در حال حاضر وضعیت بازار طلا و جواهر دقیقا همانگونهای است که معمولا قبل از ماه مبارک رمضان و روزهای پایانی سال است؛ بهنوعی میتوان گفت بازار در شرایطی خاص قرار دارد.
محمد کشتیآرای، فعال بازار طلا در گفتوگو با صمت در تشریح اوضاع بازار اظهار کرد: در بازارهای داخلی متاثر از رشد نرخ دلار در روز ابتدایی هفته شاهد رشد نرخ فلز زرد و سکه در همین روز بودهایم، اما در روز یکشنبه روند تغییر کرد و با کاهش نرخ دلار، نرخ طلا هم نسبت به روز شنبه کاهش یافت؛ بهطوری که حباب سکه روز یکشنبه نسبت به روز شنبه حدود یک میلیون و ششصد هزار تومان کاهش یافت. این در حالی است که باتوجه به تعطیلی بازار در روزهای شنبه و یکشنبه نرخ اونس جهانی تغییری نداشته است.
کشتیآرای در ادامه با اشاره به وضعیت بازار در روزهای مشابه سالهای گذشته تصریح کرد: نوسان موجود در بازار طلا و سکه در سالهای گذشته نیز سابقه داشته و اتفاق جدیدی نیست و بهطور معمول در روزهای پایانی سال بازار چندان آرام نیست.
این کارشناس بازار طلا و سکه با اشاره به توقف روند صعودی و گاها کاهش حباب سکه، علت این امر را واگذاری سکه ازسوی بانک مرکزی دانست و در توضیح وضعیت تقاضا بیان کرد: بانک مرکزی در چند ماه اخیر عمده نیاز بازار در بخش سکه را برآورده کرده و همین امر از شکلگیری تقاضای مازاد در این بخش جلوگیری کرده است. در بخش مصنوعات طلا بازار دچار رکود است و در بخش سرمایهگذاری نیز باتوجه به هشدارهای لازم و اطلاعات دادهشده بازار بهنوعی اشباع و از رشد تقاضای کاذب جلوگیری شده است. پیش از این برخیها در فضای مجازی و اپلیکیشنها اقدام به فروش طلا میکردند که مردم باتوجه به تبلیغات آنها دست به خرید طلا از آنها میزدند، این در حالی است که ممکن بود در این معاملات، طلایی برای دادوستد وجود نداشته باشد و در نهایت خریداران متضرر شوند که در این باره اطلاعرسانیهای لازم انجام شد و تقاضا در این بخش کاهش یافت.
بورس در مشت سیاست
یک کارشناس بازار سرمایه درباره وضعیت کلی بورس بیان کرد: بعد از اعلام بازگشت سیاست فشار حداکثری ازسوی ترامپ بازار سرمایه ما دچار افت شد و تا امروز میزان این افت به حدود ۱۰ درصد رسید.
حمید میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با صمت در تشریح وضعیت فعلی بورس با اشاره به مولفههای تاثیرگذار در وضعیت این بازار اظهار کرد: در حال حاضر از آنجایی که اقتصاد ما سیاسی است، اما سیاست ما اقتصادی نیست، اصلیترین مولفه تاثیرگذار بر بازار سرمایه ما نیز تحولات سیاسی است. بر همین مبنا با شدت گرفتن تحریمها و پبامدهای آن، از جمله ناترازیها در حوزههای گوناگون و رشد کسری بودجه و... سودآوری و حاشیه سود شرکتها تحت تاثیر منفی قرار گرفت و بهتبع آن بازار سرمایه ما نیز دچار افت شد.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه با اشاره به اتفاق مثبتی که در روزهای اخیر باعث رشد اندکی در بازار سرمایه شد، گفت: روز یکشنبه با اعلام خبر افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی ایرانخودرو، بازار تا حدودی مثبتتر شد، اما این رشدها موقتی است و تداوم این روند و اقبال سرمایه گذاران نسبت به بورس مستلزم فراهم بودن بستر مناسب برای سودآوری و رشد شرکتهاست که این امر قطعا از مسیر ایجاد شرایط آرام و باثبات سیاسی میگذرد.
میرمعینی در ادامه تاکید کرد: موجهای مثبت مقطعی نمیتوانند کمکحال قدرتمندی در جذب نقدینگی به بورس باشند و برای تداوم روند رشد در این بازار باید نگرانیها از بابت هدررفت سرمایه برطرف و اطمینانی در زمینه سودآوری ایجاد شود.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه سیگنالهایی که ازسوی بازارهای مختلف مخابره میشود، بهنوعی بر ضرورت بازنگری در سیاستهای سیاسی تاکید دارد، تصریح کرد: در تمام دنیا شاخصهای بازار سرمایه شاخصهای پیشنگر هستند و در تایید و رد یا اصلاح تصمیماتی که در حوزه اقتصادی و سیاسی اخذ میشود بهعنوان پیامدهنده تلقی میشوند.
وی در بیان راهکارهایی برای بهبود وضعیت بورس اظهار کرد: اگر قرار است بازار سرمایه در بعد کوچکتر و اقتصاد در بعد کلان، دچار تحولی مثبت شود باید نشانههایی از مثبت شدن اوضاع سیاسی را شاهد باشیم. پیش از این، بهویژه از سال ۸۲ به بعد با بروز شوکهای مختلف سیاسی، اقتصاد ما متحمل خسارتهای سنگینی شده که حالا نتایج آن را در بروز انواع ناترازیها، تورم و... مشاهده میکنیم.
میرمعینی در ادامه در پاسخ به سوال صمت مبنی بر اینکه چقدر میتوان تصمیمات سیاستگذار بورسی بهعنوان مثال محدود شدن دامنه نوسان را در اوضاع نامساعد بورس تاثیرگذار دانست، تاکید کرد: در میان ۵ مولفه تاثیرگذار در وضعیت بازار سرمایه شامل اوضاع سیاسی، سیاستگذاری اقتصادی، بازارهای جهانی، عملکرد سازمان بورس و در نهایت عوامل زیستمحیطی، نقش سازمان بورس در وضعیت بازار سرمایه نسبت به مولفههای دیگر بسیار کمتر است.
سخن پایانی
بازارهای اصلی اقتصادی در ماهها و روزهای اخیر شرایط چندان مساعدی را سپری نمیکنند و در اکثر این بازارها روند صعودی قیمت حکمفرما است. در کنار روند صعودی قیمت، ویژگی دیگر این بازارها راکد بودن آنهاست که شاید این مسئله دارای فراوانی زیاد در بازار طلا را بتوان به سردرگمی و شوک معاملهگران نسبت داد. اما در بازار سرمایه وضع بهگونه دیگری است و فعالان این بازار تاکید دارند شرایط سیاسی رشد بازار سرمایه را تحتالشعاع قرار داده و تداوم روند مثبت که گهگاهی تحت تاثیر اتفاقات خاصی شکل میگیرد مستلزم فراهم آوردن سیاسی مناسب است.