شکاف بین ثروت و شادی

مطالعات مختلفی نشان داده‌اند که میزان درآمد به‌طور مستقیم با سطح شادی مردم در یک کشور ارتباط ندارد. یکی از بزرگ‌ترین این تحقیقات توسط دانشگاه مک‌گیل کانادا و موسسه ICTA-UAB بارسلونا انجام شده است.

این تحقیق، که در سال ۲۰۲۴ منتشر شد، بررسی‌هایی درباره شادی مردم در جوامع کوچک و غیرصنعتی انجام داد.

در این مطالعه، ۳هزار نفر از ۱۹ جامعه مختلف در سراسر جهان مورد بررسی قرار گرفتند. این جوامع از کشورهای مختلفی مانند فیجی، زیمبابوه و چین بودند.جالب است که بیشتر این جوامع با درآمد بسیار کم و غالباً بدون دسترسی به منابع اقتصادی زیاد زندگی می‌کنند. با این حال، این افراد در سطوحی از شادی و رضایت از زندگی قرار دارند که مشابه با مردم کشورهای ثروتمند صنعتی است. حتی برخی از این جوامع، رضایت‌مندی خود از زندگی را بیشتر از ۸ از ۱۰ ارزیابی کرده‌اند که مشابه با کشورهای اسکاندیناوی با درآمد بالا است.

پافشاری بر رشد اقتصادی

با اینکه برخی از پژوهشگران در گذشته بر اهمیت رشد اقتصادی و افزایش درآمد در افزایش سطح شادی و رفاه مردم تأکید داشتند، این تحقیقات جدید به‌طور جدی نشان داده‌اند که لزوماً افزایش درآمد ملی و رشد اقتصادی باعث افزایش سطح شادی نمی‌شود. این نتایج، نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کند که ممکن است در سیاست‌های اقتصادی و برنامه‌ریزی‌های ملی، رشد اقتصادی به‌عنوان راه‌حل اصلی افزایش کیفیت زندگی و شادی در نظر گرفته شود.

ضرورت تغییر در رویکردهای اقتصادی

همچنین بسیاری از کارشناسان به این نتیجه رسیده‌اند که در جوامع مختلف، شادی ممکن است به عواملی فراتر از درآمد و ثروت اقتصادی وابسته باشد. به‌عنوان مثال، پژوهشگرانی مانند اریک گالبریت، استاد دانشگاه مک‌گیل، اظهار دارند که «رشد اقتصادی به‌طور مطلق ضروری برای رسیدن به سطوح بالای رضایت ذهنی نیست». آنها همچنین بر این باورند که بسیاری از جوامع غیرصنعتی که به طبیعت وابسته‌اند، می‌توانند الگوی مثبتی برای افزایش شادی بدون وابستگی به ثروت بیشتر باشند.

همچنین تحقیقات در جوامع با درآمد کم نشان داده‌اند که مردم با وجود درآمد اندک، معمولا سطح بالایی از رضایت از زندگی دارند. در جوامع بومی و کشاورزی که به طبیعت وابسته‌اند و درآمد نقدی محدودی دارند، عوامل اجتماعی نظیر ارتباطات خانوادگی، حمایت اجتماعی، معنویت و ارتباط با طبیعت نقش مهمی در ایجاد حس شادی و رضایت دارند.

این یافته‌ها نشان می‌دهند که حتی در غیاب ثروت زیاد، زندگی شاد و رضایت‌بخش ممکن است.

شواهد جدید نشان می‌دهند که شادی و رضایت از زندگی تنها به‌میزان درآمد وابسته نیستند. بسیاری از جوامع فقیر یا کم‌درآمد با وجود دسترسی محدود به منابع اقتصادی، قادر به داشتن زندگی شاد و رضایت‌بخش هستند. در مقابل، در کشورهای ثروتمند نیز ممکن است با وجود درآمد بالا، مشکلات اجتماعی، فرهنگی یا روانی باعث کاهش سطح رضایت از زندگی شوند.

این نتایج نشان می‌دهند که برای ارتقاء شادی و رفاه عمومی، صرفاً افزایش ثروت و درآمد کافی نیست. اصلاحات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی باید با رویکردی جامع و انسانی همراه باشند تا به‌جای تمرکز تنها بر رشد اقتصادی، به دیگر جنبه‌های کیفیت زندگی و رضایت مردم نیز توجه شود.

ضرورت تغییر در رویکردهای اقتصادی

همچنین بسیاری از کارشناسان به این نتیجه رسیده‌اند که در جوامع مختلف، شادی ممکن است به عواملی فراتر از درآمد و ثروت اقتصادی وابسته باشد. به‌عنوان مثال، پژوهشگرانی مانند اریک گالبریت، استاد دانشگاه مک‌گیل، اظهار دارند که «رشد اقتصادی به‌طور مطلق ضروری برای رسیدن به سطوح بالای رضایت ذهنی نیست». آنها همچنین بر این باورند که بسیاری از جوامع غیرصنعتی که به طبیعت وابسته‌اند، می‌توانند الگوی مثبتی برای افزایش شادی بدون وابستگی به ثروت بیشتر باشند.

همچنین تحقیقات در جوامع با درآمد کم نشان داده‌اند که مردم با وجود درآمد اندک، معمولاً سطح بالایی از رضایت از زندگی دارند. در جوامع بومی و کشاورزی که به طبیعت وابسته‌اند و درآمد نقدی محدودی دارند، عوامل اجتماعی نظیر ارتباطات خانوادگی، حمایت اجتماعی، معنویت و ارتباط با طبیعت نقش مهمی در ایجاد حس شادی و رضایت دارند. این یافته‌ها نشان می‌دهند که حتی در غیاب ثروت زیاد، زندگی شاد و رضایت‌بخش ممکن است.

شواهد جدید نشان می‌دهند که شادی و رضایت از زندگی تنها به میزان درآمد وابسته نیستند. بسیاری از جوامع فقیر یا کم‌درآمد باوجود دسترسی محدود به منابع اقتصادی، قادر به داشتن زندگی شاد و رضایت‌بخش هستند.

در مقابل، در کشورهای ثروتمند نیز ممکن است با وجود درآمد بالا، مشکلات اجتماعی، فرهنگی یا روانی باعث کاهش سطح رضایت از زندگی شوند.

این نتایج نشان می‌دهند که برای ارتقای شادی و رفاه عمومی، صرفا افزایش ثروت و درآمد کافی نیست. اصلاحات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی باید با رویکردی جامع و انسانی همراه باشند تا به‌جای تمرکز تنها بر رشد اقتصادی، به دیگر جنبه‌های کیفیت زندگی و رضایت مردم نیز توجه شود.