پنج سناریوی متفاوت نسبت به آینده تجارت کامودیتیها
سال ۲۰۲۵ میلادی، به ویژه در بازار کامودیتیها میتواند با نوسانات بیسابقهای همراه باشد. بر همین اساس، شاید اتخاذ رویکردهای خلاف تصور عموم سودمند واقع شود. دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب ایالات متحده آمریکا قصد دارد با وضع تعرفههای سنگین بر واردات این کشور، اختلالاتی در جریان تجارت جهانی ایجاد کند و با توجه به اینکه کنگره این کشور نیز تحت رهبری جمهوریخواهان قرار دارد، بهنظر نمیرسد وی در اجرای سیاستهای خود با مانعی روبهرو شود.

ابهامات قابلتوجهی در مسیر اقتصادی چین وجود دارد که دومین اقتصاد بزرگ جهان است و بزرگترین خریدار کامودیتیها به شمار میرود.
چین بزرگترین خریدار کامودیتی
آیندهگذار به انرژیهای پاک نیز به دلیل بیتوجهی دونالد ترامپ به تغییرات اقلیمی، حضور پررنگ احزاب راستگرا در اروپا و نگرانیهای عموم مردم درباره هزینههایی که ممکن است در روندگذار به انرژیهای غیرکربنی به آنها تحمیل شود، در هلهای از ابهام قرار دارد.
تمام موادی که بیان شد، میتوانند شرایطی را ایجاد کنند که در آن دیدگاههای خلاف تصور رایج به واقعیت تبدیل شوند؛ در ادامه این گزارش به پنج مورد از این سناریوها اشاره خواهد شد. لازم به ذکر است که این موارد، پیشبینیهای قطعی برای سال ۲۰۲۵ به شمار نمیروند و فقط احتمالاتی هستند که ارزش بررسی و توجه دارند.
دولت جدید آمریکا از آنچه تصور میشود، بهتر عمل کند
در این سناریو، تقریبا تمام اقدامات دولت ترامپ موثر واقع خواهند شد. تهدید به اعمال تعرفههای سنگین موجب میشود شرکای تجاری ایالات متحده آمریکا به پای میز مذاکره بیایند و با امتیازاتی که میدهند، تنها چند محدودیت تجاری جزئی اعمال شود.در ادامه، ایالات متحده آمریکا همچنان به عنوان قدرت اقتصادی برتر باقی خواهد ماند و سایر نقاط جهان دنبالهرو سیاستهای آن خواهند بود. همچنین، تورم به طور چشمگیری مهار میشود و سیاستهای پولی اقتصاد احیا شده و در قاره آسیا، چین با محرکهای اقتصادی خود جان دوبارهای به اقتصاد این منطقه میبخشد.
در نتیجه، قیمت کامودیتیها افزایش مییابد؛ جز نفت خام که احتمالا تحت فشار مازاد عرضه قرار خواهد گرفت. به ویژه اگر تولیدکنندگان آمریکایی، همانطور که ترامپ خواستار آن است، تولیدات خود را به طور قابلتوجهی افزایش دهند.تحقق این سناریو برای کامودیتیهای وابسته به رشد اقتصاد جهانی مانند مس مثبت ارزیابی میشود اما برای نفت خام و گاز طبیعی در صورت بازگشت عرضه روسیه به بازار، پیامدهای منفی به همراه خواهد داشت.
دولت آمریکا از آنچه تصور میشود، بسیار بدتر است
در این سناریو، دولت جدید ترامپ به تهدیدهای افراطی خود عمل کرده و موانع تجاری گستردهای ایجاد میکند. به علاوه، از پیمانها و معاهدات بینالمللی از جمله توافق پاریس و سازمان ناتو خارج میشود یا آنها را تضعیف میکند.در چنین شرایطی، با توجه به آسیبی که به اقتصاد جهانی وارد میشود، کشورهای مختلف برای بازسازی مجدد جریانهای تجاری و زنجیرههای تامین خود تلاش خواهند کرد. احتمالا تورم جهانی نیز افزایش یابد و به دنبال آن، بسیاری از اقتصادهای بزرگ سیاستهای پولی سختتری اتخاذ کنند.
در نتیجه، کامودیتیهایی مانند مس و سنگآهن که به اقتصاد جهانی وابسته هستند، کاهش قیمت را تجربه خواهند کرد. همچنین، تقاضا برای نفت خام و گاز طبیعی مایع کاهش مییابد که نتیجه آن نیز قیمتهای پایین خواهد بود.نمونهای از این وضعیت، واکنش بازار مس به پیروزی ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری بود که کاهش ۷.۷ درصدی قیمت قراردادهای آن در بورس فلزات لندن (LME) را به همراه داشت.
این احتمال نیز وجود دارد که فعالان بازار اوراق قرضه فشار فروش بر اوراق خزانهداری را افزایش دهند؛ به خصوص اگر تعرفههای ترامپ همزمان با سیاستهای کاهش مالیات که منجر به افزایش کسری بودجه میشود، اعمال شوند.اگر وال استریت دریابد که تاثیر کوتاهمدت کاهش مالیات نمیتواند خسارات اقتصادی ناشی از اعمال تعرفهها را جبران کند، احتمالا بازار بورس ایالات متحده آمریکا نیز روندی نزولی پیدا خواهد کرد.
چین بار دیگر اقتدار خود را به نمایش میگذارد
در حال حاضر، بسیاری از تحلیلگران غربی بر این باورند که اقتصاد چین با ضعف جدی روبهرو است؛ به این معنا که احیای آن یک شگفتی بزرگ خواهد بود. با این حال، ممکن است سال ۲۰۲۴ نه به عنوان سال رکود بلکه به عنوان سالی در تاریخ ثبت شود که پکن وضعیت نابسامان بخشهایی از اقتصاد خود مانند وضعیت مالی توسعهدهندگان بخش مسکن و دولتهای محلی را سامان بخشید.
این تلاشها میتواند از سال ۲۰۲۵ به بعد به ثمر بنشیند و به پکن اجازه دهد تا بیشتر بر تقویت اعتماد و هزینهکرد مصرفکنندگان تمرکز کند. در واقع اگر چین بتواند سیاستهای دولت جدید ترامپ را با موفقیت مدیریت کند، ممکن است رویکرد خود را تغییر دهد و با اروپا به صورت سازندهتری تعامل و همچنین روابط بهتری با کشورهای توسعهنیافته برقرار کند.
این استراتژی میتواند به چین کمک کند تا بازارهای جدیدی را برای بهرهبرداری از برتری خود در فناوریها و محصولات مرتبط باگذار انرژی پیدا کند. احیای اقتصاد چین میتواند ارزش کامودیتیهایی مانند مس، سنگآهن، گاز طبیعی مایع و زغالسنگ را به طور قابلتوجهی افزایش دهد اما تاثیر مشابهی بر نفت خام نخواهد داشت زیرا چین به سرعت به سوی استفاده گسترده از خودروهای برقی در حال حرکت است.
اوپک پلاس شروع به فروپاشی میکند
همکاری قابلتوجه اوپک و متحدان آن موسوم به اوپک پلاس، به یکی از عوامل کلیدی شکلدهنده بازار نفت خام طی سالهای اخیر تبدیل شده است.این نهاد صادراتی با استفاده از سیاست کاهش تولید در دو سال اخیر، قیمت نفت خام را طی بازهای نزدیک به ۷۵ دلار در هر بشکه تثبیت کرده است؛ اگرچه این سطح قیمتی برای برخی اعضا رضایتبخش نیست اما همچنان بسیار بالاتر از قیمتی است که در نبود این سیاست تولیدی میتوانست وجود داشته باشد.
با این حال، تقاضای ضعیف و برنامههای ترامپ برای افزایش تولید در ایالات متحده آمریکا ممکن است اتحاد این گروه را بیشتر از قبل تحت فشار قرار دهد. همچنین ممکن است برخی اعضا مانند امارات متحده عربی بر این عقیده باشند که زمان آن فرا رسیده است تا ذخایر نفتی خود را به سرعت به نقدینگی تبدیل کنند؛ بهویژه اگر این باور در آنها شکل بگیرد که تغییر مسیر جهانی به سمت خودروهای برقی به رهبری چین، به عامل تعیینکنندهای تبدیل شده که قادر است نظم بازارهای جهانی انرژی را برهم بزند.
گذار انرژی سرعت میگیرد اما آمریکا از قافله عقب میماند
یکی از راههایی که چین میتواند با هرگونه مانع تجاری ایالات متحده آمریکا مقابله کند، افزایش تعامل خود با سایر نقاط جهان است. یکی از بهترین راهها برای انجام این کار نیز گسترش تجارت کالاهایی مانند خودروهای برقی، پنلهای خورشیدی، باتریها و توربینهای بادی است.
در این صورت،گذار انرژی میتواند با کالاهای ارزانقیمت چینی و تمایل خریداران جهانی به دوری از سوختهای فسیلی پرهزینه سرعت بیشتری بگیرد. در این وضعیت، ایالات متحده آمریکا بیشتر از گذشته از رقابت جهانی عقب میماند؛ چراکه سیاست اول آمریکای دونالد ترامپ عملا به انزوای این کشور منجر خواهد شد.در صورت تسریعگذار انرژی، فلزاتی نظیر مس، لیتیوم و مجموعهای از فلزات نادر شاهد افزایش تقاضا خواهند بود. نقره نیز به دلیل نقشی که در تولید پنلهای خورشیدی ایفا میکند، میتواند از این روند بهرهمند شود. به طور خلاصه، انتظار میرود نیمه نخست سال ۲۰۲۵ با دورهای از ابهام همراه باشد و پس از آن، بازارها خود را با شرایط جدید تطبیق دهند. تجربه گذشته نشان داده است که نوسانات اولیه در قیمتها و حجمها پایدار نیستند و بازار کامودیتیها در سازگاری با شرایط جدید بسیار توانمند است.
سخن پایانی
کامودیتیها، منابع طبیعی هستند که انسان با بکارگیری آنها، سعی در برطرف کردن نیازهای نامحدود خود دارد. این منابع حیاتی، در بازارهای جهانی معامله میشوند و سرمایهگذاران میتوانند با یادگیری دانش تحلیلی، قیمت آنها را پیشبینی کرده و در جهت روندِ پیشبینی شده به خرید یا فروش آنها در بازارهای دوطرفه بپردازند.