تاثیر حذف ارز نیمایی بر نرخ خودرو
وضعیت عرضه و تقاضا در شرایط کنونی بازار خودرو بهوضوح نشان میدهد که بازار خودرو از حالت سرمایهای خارج شده و عدمتمایل سرمایهگذاران برای ورود به این بازار، به تعادل نسبی قیمتها کمک کرده است. در این میان، شاهد رفتار متفاوت بخشهای گوناگون بازار خودرو، از جمله خودروهای تولید داخل، مونتاژی و وارداتی، هستیم، اما در کل قیمتها در بازار و کارخانه در برخی از محصولات بسیار به هم نزدیک شده است.
علی خسروانی، نایب رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو تهران، ضمن تاکید بر اینکه حذف ارز نیمایی تاثیر چندانی بر نرخ بازار خودرو ندارد، معتقد است که اینبار مانند گذشته افزایش نرخ ارز نتوانسته بر بازار اثر متناسب داشته باشد و علت آن هم این است که طی دو سال گذشته، خودرو سقف افزایش نرخ را زده و در واقع گرانی را پیشخور کرده است.
بازار در نبود ارز نیمایی
خسروانی پیرامون موضوع حذف ارز نیمایی اظهار کرد: بهصورت کلی، حذف ارز نیمایی برای خودروهایی که اختلاف نرخ بسیاری میان نرخ کارخانهای و بازار آن وجود دارد؛ نمیتواند در نرخ بازار چندان موثر باشد؛ در حقیقت از بابت حذف ارز نیمایی، ممکن است نرخ شرکت بالا برود، اما در نرخ بازار، این اختلاف نرخ (و بالا رفتن نرخ شرکتی) در خلأ قیمتی بین نرخ شرکت و بازار گم میشود.
نایبرئیس اتحادیه نمایشگاهداران و فروشندگان خودرو تهران در گفتوگو با ایسنا، تصریح کرد: این موضوع اما درباره خودروهایی که نرخ کارخانه و بازار تقریبا یکسانی دارند (همچون برخی از خودروهای مونتاژیها) بهصورت موثر نرخ کارخانهای محصولات را بالا خواهد برد؛ چراکه مستقیما خودروسازان مونتاژی بهواسطه CKDکاری، به نرخ ارز استناد میکنند و متناسب با تغییر نرخ ارز، نرخ خودرو را تغییر میدهند.
وی افزود: اما نکته بسیار مهم این است که ما همیشه این تاثیر را بسیار فاحش و مستقیم و در لحظه داشتهایم؛ بهطور مثال، هزار تومان افزایش نرخ دلار (حتی در رنج دلار ۵۰-۴۰ هزار تومانی نه زمانیکه دلار 4 هزار تومان بوده است) بلافاصله نرخ خودرو را بالا میبرد، اما درحالحاضر، این افزایش نرخ دلار حدوداً
۲۲-۲۰ هزار تومانی که طی یکی دو هفته اخیر، اتفاق افتاده، در واقع (مثل همیشه) در نرخ خودرو اعمال نشده است. بهطور مثال دیدیم که در خودروهای تولید داخل با رنج قیمتی حدود یک میلیارد تومان، حدود ۱۰، ۲۰ و گاهی ۳۰ میلیون تومان اختلاف نرخ ایجاد شده؛ بهعبارت دیگر نرخ ارز تقریبا ۲۵ تا ۳۰ درصد بالا رفته، اما نرخ خودرو حدود ۵ درصد افزایش داشته است.
بازار در فاز پذیرش
این کارشناس بازار خودرو خاطرنشان کرد: حتی درباره خودروهای داخلی هم این موضوع تاحدودی جنبه روانی دارد و مسئله این است که کم و بیش خرید و فروش انجام میشود و در حقیقت بازار خودرو، واردات خودرو را کاملاً پذیرفته و به این نتیجه رسیده که واردات بر بازار تاثیرگذار است؛ باتوجه به بودجه سال آینده و مبلغی که برای واردات تخصیص داده شده و مجلس نیز موافق است، بهنظر میرسد دولت ناگزیر به اجرایی کردن واردات خودروهای دست دوم در سال آینده است.
خودرو از دو سال گذشته، گرانی را پیشخور کرده است
وی افزود: این در حالی است که واردات خودروهای جانبازان هم طبق روال در حال انجام است و خوب هم پیش رفته و تاکنون حدود ۶۰ هزار دستگاه ترخیص شده است؛ بنابراین بهنظر میرسد که خودرو طی دو سال گذشته و بیشتر در یک سال گذشته، گرانی را پیشخور کرده است؛ این موضوع سبب شده در حالحاضر دیگر جهش لازم در شرایط فعلی ایجاد نشود؛ این تنها یک جنبه کار است؛ جنبه دیگر این است که شرایط سیاسی و شایعات مربوط به اتفاقات منطقهای، اثرگذار بر بازار خودرو نیست و مردم در شرایطی که احساس کنند شرایط بهلحاظ اجتماعی، چندان مناسب نیست، خودرو را بهعنوان گزینه سرمایهگذاری انتخاب نمیکنند. موضوع بعدی این است که مسلما با افزایش نرخ خودرو، این گرانی
به اندازه تورم جاری و مطابق سایر کالاهای سرمایهای نیست؛ بنابراین سرمایهگذاران، پولهای مازاد خود را بهسمت خودرو نیاوردند.
خسروانی خاطرنشان کرد: همین که سرمایهگذاران با پول مازاد خود یا مبلغی که برای سرمایهگذاری در نظر دارند را حاضر نباشند بهسمت بازار خودرو بیایند، سبب میشود عرضه و تقاضا در بازار متعادل شود. در صورتیکه ما شاهد بودیم در ۳، ۴ سال گذشته، یا حتی ۱.۵ سال گذشته، افرادی سرمایه خود را به سمت بازار خودرو به قصد سرمایهگذاری آوردند، اما اکنون میبینم که حتی با افزایش نرخ خودرو، بازار به نسبت تورم سایر کالاها، افزایش نخواهد داشت؛ بنابراین دیگر خودرو گزینه جذابی برای سرمایهگذاری نیست.
نایب رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو تهران تصریح کرد: جمیع عوامل سبب شده دیگر تکانشهای شدید و هجوم شدید بهسمت بازار خودرو را نداشته باشیم. بازار به نسبت، متعادل بوده و
خرید و فروش صفر نیست؛ اما از انتظار و شرایط نرمال بازار هم بسیار کمتر است.
وی خاطرنشان کرد: زمانیکه پیرامون بازار خودرو صحبت میکنیم نباید فراموش کنیم که بازار خودرو چند بخش است؛ خودروهای وارداتی کارکردهها (اصطلاحا خودروهای بالای ۲، ۳ میلیارد تومان) خودروهای مونتاژی و خودروهای تولید داخل؛ معمولا رفتار این سه با یکدیگر، همیشه یکسان و با یک نسبت مشخص نیست؛ آنچه دیدهایم این است که در بازار خودروهای تولید داخل (محصولات ایرانخودرو سایپا) مقدار کمی و در حد ۵ درصد افزایش نرخ داشتیم، اما در خودروهای مونتاژی افزایش نرخ خاصی رخ نداده و شرکتها بهصورت قسطی میفروشند. درباره خودروهای وارداتی هم که اصلا افزایش قیمتی رخ نداده است. مثلا خودروهایی همچون کیا، هیونداهای مدل ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ و... افزایش نرخ نداشته یا گاهی کاهش نرخ هم داشتهاند.
خسروانی در پایان ابراز امیدواری کرد سال آینده یا حتی امسال، بلافاصله پس از اجرایی شدن ابلاغیه معاون اول ریاستجمهوری برای خودروهای کارکرده، حتی اگر نرخ دلار بالا رفت، شاهد کاهش نرخ خودرو حتی تا ۳۰ درصد باشیم.
سخن پایانی
براساس این گزارش میتوان نتیجه گرفت که بازار خودرو
در حالحاضر با چالشهای متعددی روبهرو است که منجر به کاهش تقاضا و عدمتمایل سرمایهگذاران برای ورود به این حوزه شده است. این وضعیت باعث شده قیمتها در مقایسه با تورم سایر کالاها افزایش نیابد و حتی در برخی موارد شاهد کاهش نرخ نیز باشیم. اگر ابلاغیه معاون اول ریاستجمهوری برای خودروهای کارکرده اجرایی شود، احتمال کاهش نرخ خودروها تا ۳۰ درصد وجود دارد که میتواند تحولی مثبت در این بازار ایجاد کند. بنابراین در شرایط فعلی، بازار خودرو بهسمت تعادل و ثبات حرکت میکند و نیازمند نظارت و مدیریت دقیقتری است تا از نوسانات شدید جلوگیری شود.