بازگشت ترامپ و انفعال بازار
تعداد آرای دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواه انتخابات ریاستجمهوری امریکا از مرز ۲۷۰ رأی عبور کرد، تا او برای دومین بار بر کرسی ریاست کاخ سفید تکیه بزند؛ ترامپ باز هم رئیسجمهوری امریکا شد.
سال ۲۰۲۰ میلادی در جریان رقابتهای انتخاباتی امریکا بازارها در ایران واکنشهای زیادی به این رویداد نشان دادند. در آن انتخابات که رقابت بین جو بایدن و دونالد ترامپ بود، همهچیز در همان ابتدا مشخص نشد و بازارها تا مدتی با ابهام مواجه بودند. با این حال در ساعات اولیه که نتایج اولیه انتخابات مشخص شد، بخش عمده خبرها مبنی بر این بود که دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری پیروز شده است. همین موضوع منجر به واکنش شدید بازارها در ایران شد و نرخ دلار ناگهان از ۳۰ هزار تومان عبور کرد و به ۳۲ هزار تومان رسید. این روند صعودی البته چندین روز قبل از انتخابات از محدوده ۲۳ هزار تومان شروع شده بود و تا یک روز پس از برگزاری انتخابات به اوج خود رسید، اما پس از مشخص شدن نتایج اصلی انتخابات و بعد از آنکه خیال بازارهای داخلی از انتخاب نشدن ترامپ راحت شد، نرخ دلار امریکا شروع به نزول کرد. اما همان خبرهای اولیه کافی بود تا نرخ دلار یک رشد افراطی را ثبت کند و متناسب با آن نرخ طلا و سکه هم روند صعودی بهخود گرفت. این بار در سال ۲۰۲۴ اما شرایط بازارها در ایران متفاوت بود. اگرچه بازارها در ابتدای صبح چهارشنبه ۱۶ آبان با یک هیجان کوتاهمدت روبهرو شدند، اما بلافاصله قیمتها به سطوح قبل بازگشتند. حال در ادامه گزارش سری به واکنش بازارها به انتخاب ترامپ بهعنوان رئیسجمهوری امریکا میپردازیم.
دلار روی برگرداند
نخستین اثر پیروزی ترامپ در بازارهای اقتصادی، افزایش ارزش دلار و رشد غیرمترقبه بهای رمزارزها بوده است.
دلار امریکا اواخر روز سهشنبه با پیشتازی دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق امریکا در رقابتهای ریاستجمهوری، ۱.۶ درصد افزایش یافت و انتظارات سرمایهگذاران از احیای «تجارت ترامپ» را تقویت کرد.
دلار در روز چهارشنبه به بالاترین میزان نزدیک به 4 ماه گذشته رسید، در حالی که ارزهای آسیایی در سراسر جهان سقوط کردند، زیرا شمارش اولیه آرا نشان داد که دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ پیشتاز است.
در بین ارزها، ین، ژاپن و یوآن چین بدترین وضعیت را ثبت کردند.
یورو ۱.۶۳ درصد در برابر دلار کاهش یافت و در ساعت ۲۳ و ۶ دقیقه بهوقت اروپا به نرخ ۱.۰۷۴۷۲ دلار فروخته شد. در همان زمان، پوند استرلینگ ۱.۰۸ درصد نسبت به دلار کاهش یافت و یک دقیقه بعد با نرخ ۱.۲۸۸۷۰ دلار معامله شد.
اما در بازار ایران پس از انتشار گزارشهای اولیه از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ۲۰۲۴ در روز ۱۶ آبان ابتدا نرخ هر دلار امریکا از محدوده ۶۹ به ۷۰ هزار تومان رسید و ناگهان نگرانی زیادی بین مردم ایجاد شد که مبادا این موج افزایش ادامهدار باشد و بازار مسیر دیگری را طی کند، اما نرخ دلار فقط یک ساعت در این محدوده دوام آورد و بار دیگر به کانال ۶۹ هزار تومان عقبنشینی کرد و تا لحظه تنظیم این گزارش شنبه، ۱۹ آبان دلار کانال ۶۹ هزار تومان را رد نکرده است.
قیمت رمزارز تتر هم اگرچه در ابتدای صبح ۱۶آبان تا محدوده ۷۱ هزار و ۳۰۰ تومان پیشروی کرده بود، اما بعد از آن به کانال قبلی خود بازگشت.
طلا و سکه پس از ترامپ
حال در این بخش سراغ بازار طلا و سکه خواهیم رفت.
با رشد ارزش دلار در بازارهای جهانی، نرخ طلا نیز عقب نشست و با ریزشی بیش از 10 دلار در هر اونس به ۲هزار و۷۳۱ دلار رسید. این نرخ البته نزدیک به کف مقاومتی تعریفشده از سوی کارشناسان و فعالان بازار طلا است، هرچند بسیاری از تحلیلگران بر این اعتقادند که نرخ طلا در سال ۲۰۲۵ افزایش خواهد یافت، اما با این حال پیروزی ترامپ عقبنشینی طلا را موجب شده است.
پس از انتخاب دونالد ترامپ بهعنوان رئیسجمهوری امریکا، نرخ جهانی اونس طلا با ۷۳ دلار کاهش به ۲ هزار و ۶۶۳ دلار رسید که تاثیر مستقیمی بر کاهش نرخ طلا و سکه در داخل کشور داشت تا جایی که در آخرین روز هفته ۱۷آبان شاهد سیر نزولی نرخ طلا و سکه شدیم.
معاملهگران فنی معتقدند، طلای جهانی، بعد از دست دادن کانال ۲هزار و۷۰۰ دلار و اصلاح شدید بهدلیل تقویت ارزش دلار، اکنون بهدنبال تثبیت جایگاه خود در بازار است. مرز حمایتی طلای جهانی در محدوده ۲۶هزار و۵۰ دلار قرار دارد و در صورت شکست این سطح، احتمال کاهش بیشتر وجود دارد. همچنین، مرز مقاومتی در سطح ۲هزار و۶۷۵ دلار تعریف شده است که در صورت عبور از آن، طلا میتواند مسیر صعودی جدیدی را آغاز کند.
قیمت سکه طرح قدیم با یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان کاهش هفتگی به رقم ۴۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان، نرخ سکه طرح جدید با ۲ میلیون و ۸۰۰ هزارتومان کاهش هفتگی به ۵۱ میلیون و ۸۵۰ هزار تومان، نیمسکه با یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان افت هفتگی به ۲۷ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان، ربع سکه با ۲ میلیون تومان کاهش هفتگی به ۱۶ میلیون و ۶۵۰ هزار تومان و سکههای یک گرمی بانک مرکزی با ۶۰۰ هزار تومان کاهش به 8میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسید.
قیمت هر مثقال طلای آبشده با ۷۶۰ هزار تومان کاهش هفتگی در آخرین معاملات روز پنجشنبه به ۱۹ میلیون و ۶۹۰ هزار تومان رسید و هر گرم طلای ۱۸عیار با ۱۷۵ هزار تومان افت قیمت، ۴ میلیون و ۵۴۵ هزار تومان معامله شد. حباب سکه طرح جدید در این هفته با یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان کاهش به 7میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسید.
کارشناسان معتقدند، مرز حمایتی سکه امامی در ۵۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان قرار دارد؛ در صورت شکست این سطح، احتمال کاهش بیشتر وجود دارد. از سوی دیگر، مرز مقاومتی در ۵۲میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است و عبور از آن میتواند به افزایش نرخ منجر شود.
نفت در انتظار تصمیم ترامپ
طبق گزارشهای اعلامی نرخ نفت در معاملات روز چهارشنبه بازار آسیا، تحتتاثیر دلار قوی و افزایش بیش از حد انتظار ذخایر امریکا، بیش از یک درصد نزول کرد.
بهای معاملات نفت برنت با ۹۰ سنت معادل ۱.۲ درصد کاهش، به ۷۴ دلار و ۶۳ سنت در هر بشکه رسید. بهای معاملات وستتگزاس اینترمدیت امریکا با ۸۲ سنت معادل ۱.۱ درصد کاهش، ۷۱ دلار و ۱۷ سنت در هر بشکه معامله شد.
براساس نظر کارشناسان، سیاست ترامپ عدماهمیت به مسائل زیستمحیطی است. بهنظر میرسد ترامپ سعی دارد با بالا بردن عرضه نفت در امریکا و بالا رفتن تولیدات در نفت ایالاتمتحده بازار نفت را تحتتاثیر قرار دهد و با این اقدام، احتمال افت نرخ این کالای استراتژیک وجود دارد.
چراغ سبز بورس به ترامپ
بورس هم مانند بازار طلا و ارز روز گذشته، دو نیمه متفاوت داشت. در دادوستدهای چهارشنبه ۱۶ آبان شاخص بورس در همان ابتدای صبح تحتتاثیر نتایج اولیه انتخابات امریکا با یک نزول سنگین ۷ هزار واحدی مواجه شد و تا میانههای معاملات نزدیک به ۱۷ هزار واحد کاهش یافت، اما از اواسط معاملات بهویژه از ساعت ۱۱ صبح ورق برگشت و از شدت نزول کاسته شد. این روند تا پایان مبادلات ادامه داشت و در نهایت شاخص بورس نزدیک به ۷ هزار واحد نزول را ثبت کرد.
اما شنبه ۱۹ آبان تا لحظه تنظیم گزارش شاخص کل بورس در شروع معاملات با رشد ۱۳هزار و۵۲۳ واحدی به ۲.۰۳۱.۳۹۹ واحد رسید. از تغییر شاخصهای دیگر بورس میتوان به رشد هزار و۹۴۵ واحدی شاخص کل هموزن اشاره کرد. ارزش کل بازار بورس نیز بالغ بر ۶۵.۰۷۲.۰۴۹.۴۳۶ میلیارد ریال شد. در مجموع بورس شروع هفته را با چراغ سبز به انتخاب ترامپ آغاز کرد. انتظار میرود باتوجه به پایان انتخابات امریکا وضعیت معاملات بورس و بازار ارز و طلا در روزهای آینده به ثبات بیشتری برسد.
سخن پایانی
دونالد ترامپ برای دومینبار به کرسی کاخسفید رسید. در دوره نخست ریاستجمهوری این شخص اقتصاد ایران با فشار کمسابقهای روبهرو شد. ترامپ در حد فاصل سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ میلادی در ابتدا با لغو قرارداد برجام و پس از آن با وضع شدیدترین تحریمهای اقتصادی شرایط تجارت خارجی کشور را تحتتاثیر قرار داد. در نتیجه این امر بسیاری از تحلیلگران و فعالان بازار انتظارات منفی نسبت به روی کار آمدن مجدد این شخص دارند. این افراد معتقدند که احتمال بازگشت تحریمهای اقتصادی شدید و کاهش حجم تجارت خارجی کشور در ۴ سال پیشرو وجود دارد که این امر در نهایت میزان ارز ورودی کشور را کاهش میدهد.
در نتیجه میتوان گفت بازار ارز در بلندمدت به روی کار آمدن دولت جدید در امریکا واکنش نشان خواهد داد. اما در این میان برخی دیگر از کارشناسان وجود دارند که معتقدند شرایط اقتصاد کشور با دوره نخست ریاستجمهوری ترامپ یکسان نیست، در نتیجه نمیتوان به این سادگی واکنش بازار را پیشبینی کرد.