بانک مرکزی، طبق روال هفتگی، گزارش جدید عملیات سیاست پولی را منتشر کرد. این گزارش که مربوط به هفته سوم خرداد ۱۴۰۴ است، عملکرد بانک‌ها در بازار باز و بازار بین بانکی را بررسی می‌کند و در وب‌سایت رسمی بانک مرکزی قابل دسترسی است.

بازار باز یکی از ابزارهای سیاست‌گذاری پولی در اقتصاد است که در آن بانک مرکزی نقدینگی مورد نیاز بانک‌ها را تامین می‌کند. سازوکار این بازار به این شکل است که بانک‌ها با فروش اوراق در اختیار خود به بانک مرکزی، نقدینگی مورد نیاز را تامین کرده و در سررسیدی که معمولا هفت روزه تعیین می‌شود، اوراق فروخته شده را با نرخ سود مشخصی از بانک مرکزی بازخرید می‌کنند و بدهی خود را به این بانک می‌پردازند. به عملیات انجام شده، توافق بازخرید یا ریپو گفته می‌‌شود.

کاهش ثبت سفارش ریپو توسط بانک‌ها در بازار باز

بر اساس آمار بانک مرکزی، در جریان دهمین بازار باز سال جاری که در تاریخ 19 خردادماه برگزار شد، تعداد 22 بانک و موسسه اعتباری غیربانکی در این حراج شرکت کردند و موضع عملیاتی بانک مرکزی توافق بازخرید بود. همچنین مدت توافق بازخرید و حداقل نرخ توافق بازخرید، مانند هفته‌های گذشته به ترتیب در هفت روز و 23 درصد باقی ماند.

در بازار باز این هفته، بانک‌ها رقم 373 هزار و 180 میلیارد تومان ریپو ثبت کردند که این رقم با کاهش دو هزار و 620 میلیارد تومانی نسبت به هفته گذشته همراه بود. البته با وجود کاهش ثبت سفارش ریپو توسط بانک‌ها در جریان این هفته، همچنان ثبت سفارش ریپو در کانال بالایی قرار دارد.

وام‌دهی بیش از 300 همتی بانک مرکزی در بازار باز

بر اساس گزارش مذکور، بانک مرکزی در پاسخ به درخواست بانک‌ها رقم 310 هزار میلیارد تومان به بازار باز تزریق کرد که این رقم افزایش 20 هزار میلیارد تومانی نسبت به هفته گذشته داشت. لازم به ذکر است، تزریق بیش از 300 همتی پول توسط بانک مرکزی به این بازار برای اولین بار در سال جاری اتفاق افتاد.

با وجود افزایش وام‌دهی بانک مرکزی در بازار باز، همچنان بیش از 63 هزار میلیارد تومان از درخواست بانک‌ها توسط بانک مرکزی پذیرفته نشد. از سمتی دیگر نیز رقم 271 هزار و 190 میلیارد تومان ریپو در بازار باز این هفته سررسید شد و بانک‌ها این رقم را به منابع بانک مرکزی بازگرداندند.

کاهش اعتبارگیری بانک‌ها به 226 همت در بازار شبانه

یکی دیگر از روش‌هایی که بانک‌ها از طریق آن نقدینگی مورد نیاز خود را تامین می‌کنند، بازار شبانه یا بازار بین بانکی است. در این بازار، بانک‌ها در پایان روز نقدینگی مورد نیاز خود را از یکدیگر استقراض کرده و حساب‌های خود را تسویه می‌کنند. البته بانک مرکزی نیز در شرایطی و برای اعمال سیاست‌های خود و تامین نقدینگی مورد نیاز بانک‌ها، در بازار شبانه مداخله کرده و به بخشی از نیاز آنها پاسخ می‌دهد.

در قسمتی از گزارش بانک مرکزی که به وضعیت اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها در بازار بین بانکی در جریان هفت روز منتهی به 19 خردادماه سال جاری پرداخته است، بانک‌ها روزانه رقمی بین 43 هزار تا 63 هزار میلیارد تومان اعتبار دریافت کردند که در مجموع رقم استقراض بانک‌ها از این بازار 226 هزار و 570 میلیارد تومان بود و نسبت به هفته گذشته، کاهش بیش از 120 هزار میلیارد تومانی داشت.

لازم به ذکر است که در جریان این هفته، رقم 240 هزار و 250 میلیارد تومان نیز توسط بانک‌ها و از طریق بازار شبانه به بانک مرکزی پرداخت شد.