آش شور گرانی ارز در اقتصاد پنهان
ناصر بزرگمهر-مدیر-مسئول
آش آنقدر شور شد که صدای آشپزها هم در آمد و بالاخره نمایندگان محترم مجلس که با رای خودشان تیم اقتصادی دولت را بر مسند وزارتخانه های مختلف و اصلی ترین آنها یعنی اقتصاد نشانده اند، در روز یکشنبه ۴ دی ۱۴۰۱ با حضور خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی صدایشان بلندشد و یکی از بی سابقه ترین جلسات انتقادی خود را برگزارکردند و با اعتراض شدید نسبت به ضعف دولت و بانک مرکزی درکنترل بازار ارز وکاهش ارزش پول ملی، مدیریت تیم اقتصادی دولت را نامشخص خواندند و خواستار اصلاح این روند شدند.
اکثریت نمایندگان مجلس معتقد بودند که مجموعه وزارت اقتصاد و بانک مرکزی نتوانستند انتظارات تورمی را کنترل کنند. این کنترل بر عهده این مدیران بوده و آنها باید در این باره به مردم پاسخگو باشند.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی خود به بررسی گزارش کمیسیون اقتصادی در مورد ارزیابی سیاست ها و اقدامات ارزی دولت پرداختند والبته پیش از آن در یک جلسه غیرعلنی، شنونده سخنان رئیس بانک مرکزی درمورد تحولات ارزی اخیر بودند که به قول اکبری تالار پشتی نماینده تهران، گزارش بانک مرکزی در نشست غیر علنی، تمام فرافکنی بود وصبحت های رئیس کل بانک مرکزی، صغری و کبرایی بیش نبود و ایشان همه جز تیم اقتصادی، دولت و بانک مرکزی را مقصر می دانستند.
نمایندگان مجلس درگزارش کمیسیون اقتصادی معتقد بودند؛ تصمیمات شکست خورده گذشته در حوزه سیاست های ارزی توسط بانک مرکزی در حال تکرار است، افزایش نرخ ارز از پاییز امسال موجب نگرانی هایی درباره ثبات اقتصادی شده و در صورت عدم اصلاح سیاست های ارزی ناکارآمد، بدبختی های قصه ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی و تضییع منابع ارزی تکرار خواهدشد.
نمایندگان معتقد بودند که وزیراقتصاد باید درباره وضعیت آشفته بازار ارز و افزایش روزانه نرخ سکه که صدای همه را درآورده است و عدم نظارت بر عملکرد بانک ها و روند کُند پرداخت تسهیلات به مردم توضیح دهد.
سید غنی نظری، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در همین زمینه فرمودند: یادتان است می گفتید که خدا را شکر ما رئیس جمهوری نشدیم که دلار ۵ هزارتومان بشود، آقایان رئیسی و صالح آبادی، دلار ۴۰ هزارتومان شده است.
ایزدپناه نماینده محترم تهران هم اشاره کردند: در این دولت شاهد افزایش ۵۰ درصدی نرخ ارز هستیم، آقایان نباید این موضوع افزایش دلار را به اغتشاشات و تحولات اخیر کشور ارتباط بدهند.
دلخوش نماینده صومعه سرا هم گفتند: وقتی یک شبه کالاها گران می شود، همه به دنبال تبدیل منابع خود به ارز هستند، اما دولت توپ را به زمین دیگران می اندازد، این حرف ها هیچ کدام جواب مردم نیست.
وزیر اقتصاد هم بعد از توجیهات فراوان، در حالی که در فاصله آغاز تا پایان سخنان خود، حداقل در چند قدم آن ورتر از مجلس، دلار هزارتومان گران تر شده بود، وعده ساماندهی بازار ارز در یک ماه آینده را دادند.
البته نمایندگان محترم مجلس، شوخی های صالح آبادی در یکی دوماه اخیر را هم فراموش نکرده اند، ایشان که علت افزایش نرخ دلار را در افزایش نرخ بهره در بیش از ۹۰ کشور دنیا و نوسانات فصلی می دانستند، در پاسخ های جدیدشان هم گرانی ارز را نتیجه اعتراض های چند ماه گذشته دانسته اند و اظهار فرموده اند که افزایش نرخ در بازار آزاد ارز واقعی نیست و حتما تعدیل خواهد شد و بانک مرکزی به عنوان بازارساز، برای ارز برنامه دارد.
که «بازارسازی» اعتراف بر دخالت های بانک مرکزی در گرانی بازار است و «برنامه داری» ایشان هم که بر همگان معلوم است.
البته در ادامه این شوخی ها، یادمان نرود که ماه قبل هم ایشان مدعی شدند؛ اقتصاد ایران رشد داشته و آن را نشانه خروج از رکود و حرکت به سمت بهبود دانستند که نتیجه آن را در این ماه دیدیم.
زنگنه نماینده تربت حیدریه در مجلس هم در همین زمینه فرمودند: استقلال بانک مرکزی زمانی مفید است که در رأس بانک مرکزی یک تئوریسین موفق و کارآمد باشد؛ اما ریاست بانک مرکزی نشان داده که نه تئوری درستی می داند و نه توانایی اجرای آن را دارد.
البته این شوخی های اعضای دولت فقط به آقای صالح آبادی محدود نمی شود، حتما فرمایشات آقای سردارمحسن رضایی و مدرک دکترای اقتصادی ایشان با معدل ۱۹ و خورده ای را به یاد دارید و یا فرمایشات آقای عبدالملکی که مدتی وزیر کار هم بودند و قرار بود با یک میلیون تومان، یک شغل ایجاد کنند، که ظاهرا حالا هم پست و مقام دیگری را تصاحب کرده اند، دوباره توییت کرده اند که دولت با ارزپاشی به میزان ۳۰۰ میلیون دلار می تواند نرخ دلار را به کمتر از ۱۵ هزارتومان رسانده و دو ماه در همان سطح نگه دارد و تامین این مبلغ برای بانک مرکزی از آب خوردن آسان تر است.
این اظهارات با واکنش بسیاری از مردم مواجه شده که نوشته اند؛ خب چرا این کار را نمی کنید؟
خارج از شوخی های دولتمردان با وضعیت پولی کشور و بی ارزش شدن روزانه پول ملی، یادمان نرود که درکنار قطعات مختلف پازل گرانی ها که برجام و تحریم می تواند در راس آن باشد، نمایندگان مجلس، خود بر این موضوع حتما تایید دارند که تاثیر اقتصادی نرخ ارز از کسری بودجه و گرانفروشی بانک مرکزی در ارز و قیمت گذاری روزانه آن برای جبران بودجه دولت نشات می گیرد، همان بودجه ای که خود نمایندگان محترم هرساله تصویب می کنند و تا چند روز دیگر هم بودجه سال آینده را تصویب خواهند کرد.
گرانی نرخ ارز، حاصل بی تدبیری در حوزه های اقتصادی، سیاسی، امنیتی، فرهنگی، بودجه، برجام، بانک مرکزی و بی تدبیری وزارت اقتصاد درعدم نظارت برسیستم بانکی و انتخاب مدیریت های کوتوله درحوزه پول و سرمایه، توسط دولت مشهود است.
دولت باید با تغییر سیاست های اقتصادی و بین المللی، از نیروهای توانمندتری در حوزه تیم اقتصادی و خصوصا بانک مرکزی استفاده کند تا شاهد مدیران اجرایی عملگرا و قدرتمندتری باشیم.
حضرت آیت اله جوادی آملی هم در بیاناتی جداگانه فرموده اند که مردم بیشتر از قول به عمل احترام می گذارند و مسئولان باید در عمل به رفع مشکلات مردم بپردازند.