«سپیدان» با دارا بودن ظرفیت‌های متنوع گردشگری چون آبشار «مارگون، دریاچه برم فیروز، رودخانه شش پیر، چله گاه و باغ‌ها و چشمه‌سارهای فراوان و...» به کانون طبیعت‌گردی در جنوب ایران تبدیل شده است. ظرفیت‌هایی که با ایجاد زیرساخت‌های مناسب و تسهیل شرایط دسترسی به این مناطق می‌تواند شکوفایی صنعت گردشگری را در این منطقه رقم بزند. به نظر می‌رسد برای فراهم کردن این بخش از ملزومات توسعه گردشگری در شهرستان سپیدان، باید همه مسئولان استانی و شهرستانی برای هموار کردن مسیر تبدیل شدن این شهرستان به نخستین شهرستان ویژه گردشگری جنوب کشور، تلاش مضاعف از خود نشان دهند.

تامین اقامتگاه، ایجاد زیرساخت‌ها، احداث سرویس‌های بهداشتی و مکان‌هایی برای استراحت از مواردی هستند که می‌توان با ایجاد آنها در مناطقی که ظرفیت گردشگری دارند شاهد توسعه این صنعت قرن بیست و یکمی در شهرستان سپیدان بود.

حال با توجه به وجود ده‌ها مکان گردشگری در این شهرستان می‌توان با فعال کردن صنعت جذب گردشگر در سپیدان، علاوه بر آنکه برای شهرستان ایجاد درآمدزایی کرد می‌توان تاریخ و فرهنگ این شهرستان را نیز به مردم اقصی نقاط کشور شناساند.

کارگروه گردشگری سپیدان تشکیل شود

در همین رابطه یک فعال و ارزیاب خدمات گردشگری شهرستان سپیدان تاکید کرد: شهرستان سپیدان به‌عنوان نخستین شهرستان ویژه گردشگری کشور نیازمند تشکیل کارگروهی منسجم و دبیرخانه دائمی است تا استانداردسازی‌های لازم برای این شهرستان ویژه گردشگری ترسیم شود.

امید بهروزی گفت: سپیدان برای رسید به جایگاه مطلوب گردشگری مستلزم اهداف پایدار برای تشکیل کارگروه تخصصی صنعت توریسم است.

وی با بیان اینکه باید افراد متخصص در کارگروه گردشگری سپیدان پای کار این صنعت بیایند، اظهار کرد: لازم است تا اساسنامه کشوری تبدیل سپیدان به نخستین شهرستان گردشگری ویژه جنوب کشور در قالب یک مصوبه به دولت داده شود تا با تبدیل آن به یک قانون در صحن علنی مجلس، شرایط اقتصادی خوبی برای مردم در حوزه گردشگری این شهرستان رقم بخورد.

رئیس انجمن حرفه‌ای اقامتگاه‌های برمگردی استان فارس، شهرستان سپیدان را دارای ظرفیت بالقوه در حوزه آب‌وخاک دانست و گفت: وجود منابع مختلف خدادادی، کوهستان‌های روزی بخش با پرورش انواع گیاهان دارویی، رودخانه‌های روان، دریاچه‌های فصلی و دائم در این شهرستان می‌تواند جاذبه‌های عالی جهت ترغیب گردشگران برای حضور در سپیدان باشد.

ضرورت تعریف استانداردهای حداقلی

بهروزی ادامه داد: ما زمانی می‌توانیم به هدف اصلی خود در حوزه اقتصاد گردشگری برسیم که بتوانیم یک استانداردهای حداقلی شهرستان سپیدان فراهم کنیم، زیرا ظرفیت‌های گردشگری این شهرستان در هر چهارفصل سال بیننده دارد.

وی افزود: باید انقلابی در این شهرستان سپیدان در حوزه گردشگری رخ بدهد تا مسئولان و مردم خود را ملزم به ترسیم وضعیت مطلوب گردشگری کنند، چراکه درحال‌حاضر وضعیت گردشگری سپیدان براساس استانداردهای اکوتوریسیم مطلوب نیست.

به اذعان این فعال حوزه گردشگری سپیدان و فارس، شاید ما توانسته باشیم ۱۰ درصد از این استانداردها را در سپیدان فراهم کنیم، اما هنوز ۹۰ درصد از اهداف شهرهای گردشگری و توریستی دور هستیم.

بهروزی یادآور شد: با توجه به اینکه ۱۰ سال به‌صورت دائم در این حوزه فعالیت دارم با سردی‌ها و گرمی‌های این حوزه آشنایی کامل و چالش‌های این حوزه را به‌خوبی لمس کرده‌ام، نیک می‌دانم که در چه حوزه‌هایی کارآمد و کجاها موفق عمل نکردیم.

قانون سهل‌الوصول شود

رئیس انجمن حرفه‌ای اقامتگاه‌های برمگردی استان فارس همچنین گفت: یکی از مشکلات شهرستان سپیدان عدم‌نتیجه‌گیری کلی در حوزه گردشگری است، شاید عجیب باشد که ما در این شهرستان هنوز به اجماع کامل نرسیده‌ایم که این شهرستان یک شهرستان گردشگری است یا کشاورزی؟

وی افزود: اگر ما بخواهیم به سمت شهرستان گردشگری پیش برویم باید در قانون اصلاحات ارضی شهرستان سپیدان تغییراتی حاصل شود تا شرایط احداث اماکن گردشگری در این شهرستان سهل‌الوصول شود.

بهروزی ادامه داد: نخستین چالش سپیدان در حوزه گردشگری، اداره امور اراضی است که به این سادگی مسئله احداث اماکن گردشگری را نمی‌پذیرد، البته به آنها حق می‌دهیم، چون لازمه ورود به حریم کشاورزی و زیست‌محیطی رعایت پارامترهای آن حوزه است تا باعث تخریب اراضی ملی و محیط‌زیست نشود.

رئیس انجمن حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم گردی استان فارس تاکید کرد: به نظر می‌رسد باید یک قانون مدون تنظیم، آیین‌نامه‌ای از دل این شهرستان خارج و به مسئولان فرادستی ارجاع داده شود تا بتوانیم از ظرفیت‌های خدادادی سپیدان حداکثر استفاده را داشته باشیم.

بهروزی اظهار کرد: ما با ساخت‌وسازهایی که در بستر رودخانه‌ها و دامنه کوه به خاطر منافع مالی و بدون هیچ ضابطه‌ای احداث کردیم، آب رودخانه‌ها را آلوده، سهم آب عشایر را نادیده و طبیعت را با چالش کم‌آبی مواجه کردیم.

این فعال حوزه گردشگری سپیدان با تاکید بر لزوم استفاده از ظرفیت‌های گردشگری این شهرستان اظهار کرد: برم فیروز بهترین دریاچه فصلی جنوب کشور در سپیدان واقع شده که از آن به‌عنوان مرتفع‌ترین دریاچه فصلی جنوب کشور یاد می‌شود، اما ما برای استفاده از این اکوسیستم بی‌نظیر چه کرده‌ایم؟ ما نتوانستم آن را به‌درستی معرفی و به‌عنوان یک منبع توریستی از آن استفاده کنیم.

بهروزی به بافت تاریخی شهر، روستای پلکانی سرتُلی، پیست پولاد کف، آبشار مارگون، رودخانه شش پیر، چله گاه، روستای گردشگری کهکران و دیگر مناطق گردشگری شهرستان سپیدان اشاره کرد و گفت: این ظرفیت‌های گردشگری در سپیدان مغفول مانده است.

سپیدان، شایسته عنوان نخستین شهر ویژه گردشگری کشور

رئیس انجمن حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی استان فارس، سپیدان را شایسته عنوان نخستین شهر گردشگری ویژه جنوب کشور دانست و خاطرنشان کرد: سپیدان به لحاظ بارش‌های برف به‌عنوان نخستین شهر ویژه گردشگری و دومین آن شهرستان کلاردشت در شمال کشور است، که می‌طلبد تا با مدیریت پسماند گردشگران به توسعه پایدار سپیدان به‌عنوان نخستین شهر ویژه گردشگری کشور بیندیشیم.

توسعه زیرساخت‌ها، محور اصلی توسعه گردشگری سپیدان

در همین زمینه، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سپیدان نیز در گفت‌وگو با ایلنا این شهرستان را به‌دلیل برخورداری از جاذبه‌های طبیعی متنوع، آب‌وهوای معتدل و موقعیت جغرافیایی ویژه، منحصربه‌فرد دانست و گفت: سپیدان از ظرفیتهای بالایی برای توسعه گردشگری برخوردار است.

ولی حبیبی با تاکید بر اینکه برنامه‌های توسعه گردشگری در این منطقه معمولا براساس ظرفیت‌های طبیعی، فرهنگی و تاریخی آن طراحی می‌شوند، اظهار کرد: یکی از محورهای اصلی برنامه توسعه گردشگری سپیدان توسعه زیرساخت‌های گردشگری است که در همین راستا باید راه‌های دسترسی به مناطق ویژه گردشگری و جاذبه‌های طبیعی مانند آبشار مارگون، تنگه پیرزن، دشت برم و... بهسازی و احداث شود.

وی بر لزوم توسعه اقامتگاه‌های برمگردی در این شهرستان اشاره کرد و گفت: برای رونق گردشگری سپیدان باید هتل‌های سنتی متناسب با محیط طبیعی منطقه احداث و با بهسازی پارکینگ‌ها، سرویس‌های بهداشتی و امکانات رفاهی در مناطق گردشگری شهرستان، رضایت‌مندی گردشگران جلب شود.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سپیدان معتقد است که معرفی جاذبه‌های این شهرستان در سطح ملی منجر به توسعه فرهنگی و طبیعی سپیدان شده و با این اقدام گردشگری این شهرستان با طبیعت بکر و آب‌وهوای خنک نقش شایانی در برندسازی سپیدان خواهد داشت.

لزوم ترویج صنعت گردشگری سپیدان در فضای رسانه‌ای

حبیبی خواستار ترویج صنعت گردشگری سپیدان در فضای رسانه‌ای استان و کشور شد. افزود: این اقدام موجب جذب گردشگران داخلی و خارجی به این شهرستان می‌شود.

برگزاری جشنواره‌های محلی، مانند جشنواره‌های عسل، گردو و دیگر محصولات بومی، توسعه اکوتوریسم و طبیعت‌گردی، توسعه کمپینگ و گردشگری ماجراجویانه در دامنه‌های سبز و مناطق جنگلی، حفاظت از محیط‌زیست و جلوگیری از تخریب جاذبه‌های طبیعی سپیدان از اقداماتی است که اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی این شهرستان بر آن تاکید دارد.

رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری سپیدان در ادامه به گردشگری سلامت هم اشاره کرد و گفت:. توسعه مراکز تفریحی-درمانی با بهره‌گیری از طبیعت منطقه برای شهرستان سپیدان ضرورت دارد.

او توسعه همه‌جانبه سپیدان را در گروی تقویت گردشگری فرهنگی و تاریخی این شهرستان دانست و ادامه داد: این مهم با بازسازی و معرفی آثار تاریخی مانند قلعه‌های قدیمی و بناهای تاریخی سپیدان و همچنین حفظ و ترویج صنایع‌دستی محلی گلیم‌بافی، تولیدات عسل و گردو عملیاتی می‌شود.

حبیبی مشارکت مردم محلی را حلقه مفقوده حوزه گردشگری سپیدان دانسته و اعتقاد دارد که با آموزش و توانمندسازی جامعه محلی برای ارائه خدمات گردشگری می‌توان به وضعیت مطلوب شهر ویژه گردشگری رسید.

به اعتقاد وی تشکیل تعاونی‌های گردشگری به‌منظور توسعه کسب‌وکارهای مرتبط با توریسم، همکاری با سرمایه‌گذاران بخش خصوصی، جذب سرمایه‌گذاری در بخش هتلداری و رستوران‌های محلی، ایجاد مجتمع‌های تفریحی-سیاحتی با رعایت حریم محیط‌زیست از راهکارهای است که می‌تواند نقش شگرفی در رونق گردشگری سپیدان داشته باشد.

زیرساخت‌ها فراهم شود

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سپیدان در ادامه چالش‌های پیش روی این شهرستان ویژه گردشگری را نبود زیرساخت‌های کافی در برخی مناطق گردشگری سپیدان، نبود حفاظت لازم از محیط‌زیست در مقابل افزایش گردشگران و همچنین نبود هماهنگی بین بخشی برای توسعه یکپارچه گردشگری این شهرستان دانست.

سخن پایانی

شهرستان سپیدان با گستردگی ۲۸۳۹ کیلومترمربع و پیشینه تاریخی ۹۰۰ ساله در شمال غربی استان فارس قرار دارد، شهرستانی که با چشمه‌های فراوانش باعث شده تا اکوسیستمی سبز در این منطقه از فارس شکل بگیرد. شهرستان سپیدان با طبیعت کم‌نظیر، چشمه‌ها و آبشارهای مشهور، پیست اسکی پولادکف و روستاهای بکر، یکی از قطب‌های مهم گردشگری فارس و جنوب کشور به شمار می‌رود. با این حال، براساس این گزارش گردشگری در سپیدان با چالش‌های جدی روبه‌رو است. نبود زیرساخت‌های مناسب حمل‌ونقل، مسیرهای مواصلاتی نامناسب و نبود طرح جامع گردشگری، توسعه این صنعت را کند کرده است. بسیاری از روستاها و حتی شهر اردکان از یک سند چشم‌انداز و برنامه‌ریزی کلان برای جذب سرمایه‌گذار و ارائه خدمات گردشگری بی‌بهره‌اند، در حالی که ظرفیت‌های طبیعی و تاریخی منطقه بسیار بالاست. 

از سوی دیگر، بروکراسی اداری و مشکلات قانونی، سرمایه‌گذاران را با معارضین و موانع متعدد مواجه کرده و باعث شده بخشی از سرمایه‌های مردم سپیدان به شهرهای دیگر منتقل شود.کمبود آموزش و فرهنگ‌سازی مناسب برای گردشگران و ساکنان، ضعف در مدیریت پسماند و حفظ محیط‌زیست و فقدان امکانات رفاهی کافی، تجربه سفر به سپیدان را با دشواری‌هایی همراه کرده است. با وجود ورود میلیون‌ها گردشگر در ایام نوروز و ظرفیت بالای منطقه، تا زمانی که مشکلات زیرساختی و مدیریتی حل نشود، سپیدان از جایگاه واقعی خود در صنعت گردشگری فاصله خواهد داشت.