طی چند روز اخیر، اخباری مبنی بر تحریم‌های جدید اتحادیه اروپا علیه ایران منتشر شده است. در فهرست جدید تحریم‌های اتحادیه اروپا، نام هفت فرد و هفت سازمان ایرانی ذکر شده است. شرکت هواپیمایی ایران‌ایر، ماهان‌ایر و شرکت هواپیمایی ساها ازجمله سازمان‌های تحریم‌شده ایرانی هستند.

ساعاتی پس از اینکه اتحادیه اروپا در روز دوشنبه اعلام کرد این سه شرکت را به دلیل ارسال موشک به روسیه تحریم می‌کند، اطلاعات جدول پروازهای خروجی فرودگاه امام خمینی حاکی از لغو پروازهای روز سه‌شنبه ایران‌ایر به پاریس، لندن و کلن است.

حال باید دید علت این تحریم‌ها چیست و چه تاثیری بر حمل‌ونقل مسافران و روابط تجاری می‌گذارد؟

علت تحریم‌های جدید اتحادیه اروپا علیه ایران چیست؟

در بیانیه اتحادیه اروپا، ادعا شده است شرکت هواپیمایی ایران‌ایر، ماهان‌ایر و ساها، موشک‌ها و پهپاد‌های ساخت ایران را به روسیه منتقل کرده‌اند. اتحادیه اروپا این تحریم‌ها را هدفمند دانسته و به دنبال بازدارنگی از سیاست‌ها و فعالیت‌های خاص ایران است. البته گفتنی است اتحادیه اروپا قصد ندارد به طور کلی ترافیک هوایی یا ارتباطات مردمی بین ایران و اتحادیه را مختل کند.

گرچه مقامات تهران و مسکو بارها این ادعا را رد و بی‌اساس تلقی کرده‌اند. ایران همواره اعلام کرده است از راهکارهای سیاسی برای پایان بخشیدن به اختلافات روسیه و اوکراین حمایت می‌کند.

وضعیت مسافران چه می‌شود؟

سعید چلندری، مدیرعامل شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی، درباره وضعیت پروازهای این سه ایرلاین در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز توضیح داد: ۲۳ مهرماه سال جاری این سه ایرلاین پروازهای خود را از فرودگاه امام لغو کردند. اما برای امروز هنوز از طرف این سه ایرلاین برنامه‌ای به فرودگاه داده نشده است.

او درباره وضعیت مسافران بعد از تحریم این سه شرکت گفت: بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی داخلی به امارات و ترکیه پرواز دارند.  بنابراین مسافران می‌توانند با این شرکت‌ها پرواز غیرمستقیم داشته باشند.

مدیرعامل شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی درباره مقاصد این شرکت هواپیمایی تصریح کرد: این سه شرکت به لندن، پاریس، فرانکفورت و... پرواز داشتند.

چلندری همچنین توضیح داد مسافران می‌توانند بار خود را از طریق سایر شرکت‌های هواپیمایی انتقال دهند.

این مقام مسئول اعلام کرد هنوز این تحریم‌ها صد درصد اعمال نشده است؛ زیرا شرکت‌ها هنوز برنامه جدیدی به فرودگاه مبدأ ابلاغ نکرده‌‌اند.

تحریم‌ها فضای فعالیت اقتصادی را تنگ‌تر می‌کنند

فاطمه مقیمی، کارآفرین و بازرگان حوزه حمل‌ونقل، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز دیدگاه خود را درباره این تحریم‌ها این‌طور بیان کرد: تحریم‌ها فضای فعالیت‌های اقتصادی ایران را تنگ کرده‌اند. کشورهای تحریم‌کننده تا رسیدن به اهداف خود، همچنان به اعمال محدودیت‌ها ادامه می‌دهند. این در حالی است که کشورهایی که با ایران مراودات اقتصادی دارند نباید به این تحریم‌ها توجه کنند.این کشورها باید بپذیرند که حضور یا غیبت ایران می‌تواند بر اقتصاد همه طرف‌های قرارداد تاثیر بگذارد.

تاثیر تحریم‌ها بر قیمت بلیط‌ها

مقیمی درباره تاثیر این تحریم‌ها بر قیمت بلیط‌ها گفت: زمانی یکسری پرواز‌ از سوی این شرکت‌های هواپیمایی انجام می‌شد، اما حالا با وجود این تحریم‌ها اگر کشور‌های مقصد هواپیماهای ایرانی را نپذیرند، مسافران ایرانی مجبور به استفاده از پرواز‌های غیرمستقیم می‌شوند. در نتیجه قیمت بلیط برای مسافر ایرانی افزایش می‌‎یابد. البته این موضوع هم اهمیت دارد که کدام کشور‌ها به این تحریم‌ها علیه ایران تن می‌دهند. همچنین در صورتی که تحریم متقابل از سوی ایران اعمال شود، قطعاً شرایط مسافران سخت‌تر می‌شود.

او در پاسخ به این پرسش که تحریم‌ها چه چالش‌هایی برای مسافران ایجاد می‌کنند توضیح داد: مهم‌ترین چالشی که برای مسافران ایجاد می‌شود بالا رفتن نرخ پرواز‌هاست. چراکه بسیاری از مسافران برای انجام مراودات اقتصادی، تحصیل یا دیدوبازدید اقوام خود به خارج از کشور سفر می‌کنند. در نتیجه افزایش نرخ پرواز‌ها مردم را در تنگنا قرار می‌دهد.

تاثیر تحریم‌ها بر تجارت خارجی

این فعال بازرگانی درباره نقش این تحریم‌ها در تجارت خارجی تصریح کرد: زمانی که تجار کالا‌های خود را به سایر کشور‌ها صادر می‌کنند،  با توجه به عقود قرارداد یا در برخی موارد لازم است برای انجام فرایند بانکی و... در کشور مقصد حضور داشته باشند. در صورت محدود شدن رفت‌وآمد تجار، تعاملات تجاری آنها هم زیر سوال می‌رود.

زمان تقویت دیپلماسی فرا رسیده است

مقیمی درباره حل این شرایط پیشنهاد داد: باید رایزنی‌های بین‌المللی صورت گیرد و دیپلماسی ایران قوی‌تر حرکت کند. گفت‌وگو در بحث تعاملات بین‌الملل می‌تواند راهگشا باشد. همان‌طور که ایران با ظلم کردن مخالف است، با ظلم دیدن هم مخالف است. در نتیجه باید در یک فضای مناسب گفت‌وگوی طرفین توسط سیستم دیپلماسی کشور صورت گیرد تا توسعه اقتصادی و تعاملات سیاسی برقرار شود.

البته پیش‌تر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در واکنش به تحریم ایران‌ایر در شهریورماه اظهار کرده بود، غربی‌ها هنوز نمی‌دانند تحریم یک ابزار شکست‌خورده است و در عمل هم نتوانسته کارایی خود را ثابت کند.

این در حالی است که دارایی افراد تحریم‌شده در اروپا مسدود می‌شود و این افراد نمی‌توانند به کشورهای اتحادیه اروپا سفر کنند. ضمن اینکه تامین منابع مالی و اقتصادی به صورت مستقیم و غیرمستقیم برای استفاده این افراد، نهاد‌ها و سازمان‌ها ممنوع است.

بر اساس این گزارش پیش‌بینی می‌شود در صورت اعمال تحریم‌ها، قیمت بلیط هواپیما افزایش یابد و شرایط سختی برای سفر مردم ایجاد شود. در نتیجه هر دو طرف باید با گفت‌وگو برای مرتفع کردن این شرایط تلاش کنند.