باوجود این، انتخاب داربست از نظر استحکام، ایمنی، هزینه، و وزن ممکن است کمی چالش‌برانگیز باشد؛ به همین منظور، سعی می‌کنیم اصول مهم داربست‌بندی را در این مقاله برای شما توضیح دهیم. نکته مهمی که به آن باید توجه داشت این است که صرفه‌جویی در هزینه‌های پروژه نباید باعث شود که قیمت لوله داربست تنها عامل دخیل در انتخاب باشد.

 به‌عنوان‌مثال قیمت لوله داربست ۱۷ کیلویی و ۱۴ کیلویی تفاوت چشمگیری ندارند؛ ولی لوله داربست ۱۷ برای سازه‌های بزرگ‌تر و با ارتفاع بیشتر مناسب‌تر است، درحالی‌که داربست ۱۴ کیلویی برای سازه‌های سبک‌تر و با محدودیت وزن و ارتفاع استفاده می‌شود. 

داربست‌بندی ساختمان در نگاهی کلی

در ابتدا، به‌صورت خلاصه به شما توضیح خواهیم داد که لوله داربست و داربست‌بندی ساختمان چیست. به زبان ساده، داربست سازه‌ای موقتی برای پشتیبانی از قالب‌های بتنی یا کار کارگران در ارتفاع است.
طبق مقررات، برای کار در ارتفاع بیش از دو متر باید داربست نصب شود. داربست برای ایمنی کارگران و تعمیرکاران و جلوگیری از حوادث ساختمانی و کار در ارتفاه به‌کار می‌رود؛ بنابراین ایمنی و نظارت دقیق بر داربست‌ها مهم است.

داربست‌بندی ساختمان به فرایند نصب این سازه‌های موقتی برای کار کارگران در ارتفاع بالای دو متر و همچنین پشتیبانی از قالب‌های بتنی گفته می‌شود.
لوله داربست به‌طورکلی از فولاد ساخته می‌شود و معمولاً قطرهای مختلفی دارد تا بسته به ارتفاع کار، بتواند وزن و فشار کارگران و تجهیزات را به‌خوبی تحمل کنند. داربست‌بندی ساختمان از ابتدایی‌ترین و مهم‌ترین فرایندهای یک پروژه ساختمانی است.

لوله داربست انواع مختلفی دارد؛ داربست سبک با ضخامت ۲ میلی‌متر و وزن ۱۴ کیلوگرم برای ساخت سازه‌های سبک و موقتی استفاده می‌شود، درحالی‌که لوله داربست سنگین با ضخامت ۲.۵ میلی‌متر و وزن ۱۷ کیلوگرم برای کارهای سنگین، زیرساختی و صنعتی و همچنین کارهای دائمی یا نیمه‌دائمی استفاده می‌شود و به طبع تفاوت قیمت مختصری بین این دو نوع لوله داربست وجود دارد. لوله‌های داربستی معمولاً در شاخه‌های ۶ متری عرضه می‌شوند.

۶ نکته مهم داربست‌بندی ساختمان

داربست‌بندی ساختمان اصلی‌ترین بخشی است که از ساختمان حمایت می‌کند. باتوجه‌به اهمیت این موضوع، اصول صحیح داربست‌بندی ساختمان می‌تواند در افزایش استحکام و پایداری ساختمان نقش مهمی داشته باشد. در اینجا به ۶ نکته حیاتی در داربست‌بندی ساختمان اشاره می‌کنیم.

رعایت استاندارد نصب و نکات ایمنی داربست

رعایت قواعد و استانداردهای فنی در داربست‌بندی ساختمان اهمیت بسیار بالایی دارد و هریک از این استانداردها می‌تواند تأثیر زیادی بر کیفیت پروژه و ایمنی سازه‌ها و کارگران داشته باشد. برای مثال، پهنای جایگاهی که برای کار تعبیه شده بسیار مهم است؛ این پهنا نباید کمتر از ۰.۵ متر باشد تا کارگران بتوانند به‌راحتی و با امنیت بالاتری روی آن حرکت کنند.

تیرهای افقی داربست باید به حداقل ۳ پایه عمودی متصل و محکم شده باشند تا فشار وارده در اثر بارهای سنگین به‌صورت ایمن توزیع شود. این تیرها باید به‌گونه‌ای قرار گیرند که فاصله عمودی بین آن‌ها بیشتر از ۲ متر نباشد تا استحکام سازه بالاتر برود.

باتوجه‌به اهمیتی که نصب داربست دارد، الوارها و بست‌های مورداستفاده، باید ضخامت مناسب و عرض حداقل ۲۵ سانتی‌متر داشته باشند. همچنین فاصله بین پایه‌های عمودی برای کارهای سنگین و سبک به ترتیب نباید بیشتر از ۱.۸ از ۲.۳ متر باشد. 

بررسی قیمت داربست

مواردی مانند ضخامت، عرض، طول و کیفیت لوله داربست می‌توانند بر قیمت این وسیله تأثیر بگذارند. عواملی مانند قیمت فولاد به‌عنوان ماده اولیه، تحت‌تأثیر روندهای بازار جهانی، رویدادهای ژئوپلیتیکی، سطح تولید و عرضه و تقاضا هستند. 
عواملی مانند فاصله بین مرکز تولید و محل ساخت‌وساز و تحولات قیمت ارز نیز می‌توانند بر قیمت لوله داربستی تأثیرگذار باشند. مصرف‌کنندگان می‌توانند از عرضه‌کنندگان و یا سایت‌های فروش لوله و اتصالات جهت مقایسه قیمت لوله داربست 17 کیلویی و سایر انواع آن استفاده کنند.

استفاده از ابزار و تجهیزات مناسب

استفاده از ابزار و تجهیزات مناسب برای داربست‌بندی ساختمان بسیار حائز اهمیت است و این موارد باید بادقت زیاد انتخاب شوند. لوله‌های فولادی باید از نوع بدون درز بوده و نسبت به نوع پروژه، از طول، ضخامت، و وزن مناسب استفاده شود. قبل از نصب، افرادی که مسئول این کار هستند، باید از صاف بودن، تمیزی، جنس و کیفیت لوله اطمینان پیدا کنند. همچنین باید از بست فلزی چهار پیچ که تحمل وزن‌های مختلفی داشته استفاده کرد. 

استفاده از مهاربند پیچی جهت نگه‌داشتن داربست بر روی ستون یا دیوار، استفاده از چرخ فولادی برای داربست‌های متحرک، و نصب توری حفاظتی برای جلوگیری از افتادن قطعات و ایمنی افراد، از دیگر نکات حیاتی است. در حین نصب داربست، باید از وسایل ایمنی مانند کلاه ایمنی، دستکش، طناب ایمنی و در ارتفاعات لوازم اتصال به بدن مانند هارنس استفاده کرد.

طراحی و نصب دقیق

طراحی و نصب دقیق در داربست‌بندی ساختمان بسیار حیاتی است؛ چون بر عملکرد و پایداری سازه تأثیر دارند. در طراحی دقیق، باید ابعاد، شکل، و تعداد داربست‌ها به طور دقیق بررسی شوند؛ برای این کار باید محاسبات دقیق صورت‌گرفته و از نرم‌افزارهای مهندسی استفاده شود. 

در مرحله نصب، باید به تراز بودن سطح و تنظیمات صحیح داربست‌ها و اتصالات آن‌ها توجه داشت. در حین نصب داربست‌ها باید دستورالعمل‌ها و استانداردهای ضروری را رعایت کرد تا خسارات به حداقل و ایمنی و کارایی به حداکثر برسد. برای مثال باید از روش‌‌های صحیح و حساب شده در جابه‌جایی و نصب داربست‌ها استفاده کرد. 

بررسی منظم و نگهداری از داربست‌ها

بررسی منظم و نگهداری از داربست‌ها یکی از وظایف مسئول ایمنی پروژه است و این اقدامات می‌توانند به بهبود عمر مفید و عملکرد داربست کمک کنند. باید به‌صورت دوره‌ای و با رعایت دقیق دستورالعمل‌های تخصصی، داربست‌ها بررسی شوند. 
این بررسی شامل بررسی وضعیت فیزیکی داربست‌ها، تراکم و اتصالات، و همچنین بررسی نشانه‌های خوردگی یا ترک است. همان‌طور که قبل‌تر گفته شد، تست‌های غیرمخرب مثل تست‌های فشار و تست‌های صدا و لرزه می‌توانند به تشخیص مشکلات کمک کنند.

توجیه نیروی انسانی

نیروی متخصص در داربست‌بندی نقش بسیار مهمی دارد. افرادی که در این زمینه فعالیت می‌کنند باید دارای سلامت جسمی و روحی قابل‌قبول بوده و نباید دارای مشکلاتی مانند صرع، سرگیجه، فشارخون بالا یا مشکلات تنفسی باشند. علاوه بر این، باید توانایی کار در شرایط سخت را داشته باشند. مهم است که برای نصب داربست از افراد مجرب و آموزش‌دیده و دارای گواهینامه معتبر استفاده کرد.

نتیجه‌گیری

برای اطمینان از استحکام و ایمنی داربست‌های ساختمان، رعایت این شش نکته اصلی بسیار ضروری است. کارفرمایان باید استانداردهای نصب و ایمنی را رعایت کنند و مواردی مانند قیمت داربست‌، تجهیزات مناسب، طراحی دقیق، بررسی و نگهداری منظم داربست‌ها را رعایت کنند. آن‌ها باید نسبت به استفاده از نیروهای متخصص برای پروژه‌های خود مطمئن شوند تا عملکرد و پایداری افزایش و خطرات احتمالی کاهش یابند.