توسعه حمل‌ونقل، دست‌اندازها و میانبرها
به گفته کارشناسان حوزه معدن سیستم حمل‌ونقل کشور برای تجارت و ترانزیت کالا، چه در زمینه واردات و چه صادرات، مشکلات عدیده‌ای دارد.
به گفته کارشناسان حوزه معدن سیستم حمل ونقل کشور برای تجارت و ترانزیت کالا، چه در زمینه واردات و چه صادرات، مشکلات عدیده ای دارد. زیرا هزینه های حمل خارجی فوق العاده گزاف است به شکلی که می توان گفت هزینه های ترانزیت کالا از میزان افزایش نرخ ارز هم پیشی گرفته است.بنابراین توجه بازسازی و نوسازی ناوگان حمل ونقل کشور چه ازنظر سخت افزاری و چه ازنظر نرم افزاری از اولویت های فعالیت معدنی به شمار می رود.در گزارش امروز صمت مروری داشتیم به بایدها و نبایدهای معدنی و نقش و اهمیت فعالیت های استارتاپی در حل مشکلات حمل ونقل مواد معدنی.
توسعه زیرساخت ریلی
محسن نادری مدیرعامل یک شرکت توسعه حمل ونقل گفت: حمل ونقل ریلی، به سبب ظرفیت بالا و هزینه های کمتر، مناسب ترین روش برای جابه جایی مواد و محصولات معدنی در کشور محسوب می شود. نگاهی به تجارب کشورهای موفق در بخش معدن، نشان می دهد که این کشورها از شبکه ریلی بهینه ای برخوردار هستند و درصورتی که زیرساخت های ریلی به طور کافی توسعه نیافته باشد، حتی المقدور حمل ونقل مسافر به روش جاده ای و جابه جایی بار به روش ریلی انجام می شود. به گزارش وب سایت ومعادن نادری گفت: ایران در حال حاضر با چالش های جدی در خصوص حمل ونقل ریلی مواجه است. بسیاری از واحدهای فعال در بخش معدن و صنایع معدنی و فلزی کشور به طور مستقیم به خطوط راه آهن دسترسی ندارند و ناچارند تا محصولات خود را در ابتدا به وسیله کامیون به خطوط بارگیری ریلی منتقل کنند. این مسئله موجب شده است تا این صنایع، هزینه های بیشتری را نسبت به واحدهایی که در نزدیکی خطوط ریلی واقع شده اند، صرف حمل ونقل محصولات خود کنند. نادری افزود: نظام مند نبودن حلقه های مختلف و اتصال نداشتن آن ها به خطوط ریلی موجب می شود تا صنایع فعال، بودجه ای را که باید برای توسعه ظرفیت ها و رشد آنها کنند، صرف هزینه حمل ونقل محصولات خود کنند.
راهکار بهبود زیرساخت ها
وی در ادامه با اشاره به ظرفیت بالا و هزینه پایین سیستم حمل ریلی گفت: ازاین رو حمل ریلی مهم ترین روش حمل ونقل مواد و محصولات معدنی محسوب می شود.به گفته این فعال حوزه حمل ونقل ارزیابی ها نشان می دهد سرعت سیر حمل ریلی در کشور می تواند بهتر از شرایط فعلی باشد.وی گفت: چاره اصلی برون رفت از چالش های کنونی بخش حمل ونقل، پوشش دادن و تحقق اهداف پیش بینی شده برای توسعه زیرساخت های ریلی کشور است. علاوه بر این بهبود و ارتقای بهره وری خطوط راه آهن نیز دیگر راه حل بهبود شرایط حمل ونقلی کشور است که موجب رشد نسبی سرعت سیر قطارها خواهد شد.
تامین لکوموتیو
به گفته محسن نادری تامین لوکوموتیوها و تهیه 2 تا 3 هزار واگن جدید موجب می شود تا ظرفیت حمل ونقل ریلی کشور، ۱۰۰ درصد افزایش ظرفیت داشته باشد.وی افزود: البته لازم به ذکر است که اولویت اجرای طرح های توسعه و ارتقای ظرفیت های ریلی کشور، از منظر صنعت، باید به مناطق دارای معادن و کارخانه فولاد و همچنین گلوگاه های ترافیکی برای واگن ها و لوکوموتیوها، شامل بندرها، تعمیرگاه ها و ایستگاه ها، اختصاص داشته باشد.
این مدیر حوزه حمل ونقل مسئله حائز اهمیت دیگر را افزایش شدید هدر رفت مواد در فرایند حمل ونقل دانست و گفت: بخش زیادی از مواد معدنی که با زحمت و هزینه های فراوان، استخراج، فرآوری و انبار می شوند، به دلیل مکانیزه نبودن سیستم بارگیری، حمل و انبار طی فرایند جابه جایی از دست می رود.وی افزود: بر اساس تحقیقات میدانی، این هدر رفت به طور متوسط، حدود ۵ تا ۷ درصد است که خسارت قابل توجه به شمار می رود که موجب می شود بهای تمام شده بخش معدن و صنایع معدنی کشور به شدت افزایش پیدا کند که این مسئله موجب کاهش قدرت رقابت و کاهش حاشیه سود این بخش و فشار به زیرساخت های جاده ای و افزایش مخاطرات زیست محیطی خواهد شد.
ضرورت تحول در مدیریت لجستیک
حسن رحیمی نژاد، مدیرعامل یک مجموعه شتاب دهنده کسب وکار در حوزه معدن و صنایع وابسته گفت: از مهم ترین عرصه هایی که فناوری اطلاعات آن را متحول کرده است و برای استارتاپ ها به حوزه ای جذاب تبدیل شده، حمل ونقل است.
وی در گفت وگو با فلزات آنلاین با اشاره به اینکه یکی از دغدغه های مهم صاحبان عمده بار برای مدیریت لجستیک، پرداخت هزینه های زنجیره تامین است گفت: این هزینه شامل خرید مواد اولیه و کرایه بار می شود.وی افزود: صاحبان بار برای حل این مسئله، ناگزیر به ارتباط با بانک ها برای تامین اعتبار هزینه های لجستیک خود هستند اما چالش جدی برای تامین اعتبار صاحبان بار، نبود زیرساختی کارآمد برای تصدیق عملیات لجستیک است.
راهی طولانی در پیش است
رحیمی نژاد با اشاره به ضرورت توجه به هوشمند سازی عملیات لجستیک در داخل کشور گفت: شاید بتوان گفت یکی سنتی ترین بخش های اقتصاد کشور، حوزه حمل ونقل جاده ای است. با در نظر گرفتن گردش مالی قابل توجه در این حوزه، ظرفیت های مناسبی جهت سرمایه گذاری در جهت هوشمند سازی عملیات لجستیک وجود دارد اما باید این نکته را در نظر داشت که این تغییر در ساختار سنتی بدون در نظر گرفتن نقش ذی نفعان فعلی ممکن نخواهد بود. وی افزود: طی چند سال اخیر استارتاپ های متعددی در حوزه حمل ونقل هوشمند ورود کرده اند اما به دلایل مختلف ازجمله پیچیدگی قوانین و مقررات در این حوزه، عدم همکاری باربری ها و صاحبان بار و رانندگان، بسیاری از این تلاش ها هنوز به ثمر نرسیده است. بنابراین می توان گفت فعالیت هوشمند سازی بخش لجستیک، راه زیادی تا کسب سهم بازار مناسب از این حوزه را در پیش دارد. رحیمی نژاد که شرکت زیرمجموعه وی دو پلتفرم اینترنتی برای ارایه خدمات حمل بار و پرداخت اینترنتی هزینه راه اندازی کرده است درباره ضرورت کنترل هزینه حمل ونقل گفت: در کشور ما هزینه های حمل ونقل به نسبت قیمت تمام شده محصول، دو برابر میانگین جهانی و چیزی معادل 12 درصد است و با این حساب موضوع کنترل هزینه های حمل ونقل در حوزه تولید در ایران بیش ازپیش اهمیت پیدا می کند.
چالش استارت آپ های حمل ونقل معدنی
رحیمی نژاد عدم اطمینان مشتریان را بزرگ ترین چالش ارائه دهندگان راهکارهای حمل ونقل مبتنی بر فناوری در حوزه های معدنی و فولادی دانست و گفت: ناباوری، شک و تردید صاحبان بار به نقش آفرینی و تاثیرگذاری راهکارهای فناورانه در کاهش هزینه ها و نیز تسهیل فرایندهای جاری چالشی است که باید بر آن غلبه کرد. وی گفت: فعالان این حوزه به ارتقای بهره وری از طریق بهره برداری از راهکارهای فناورانه اطمینان ندارند و این مسئله موجب می شود تا کمتر از این راهکارها در سطوح مختلف سازمان خویش بهره گیرند.
چشم انداز کسب وکارهای نوین
رحیمی نژاد با ابراز امیدواری نسبت به آینده گفت: کسب وکارهای نوین مسیر خود را در دنیای نوین پیدا خواهند کرد. مهم این است که صاحبان عمده بار چه زمانی خود را به روز کنند و از این خدمات به بهترین شکل بهره گیرند. در دنیای نوین، پیشروها هستند که آینده را شکل می دهند و پیشروها باید آماده هرگونه تغییر و تسهیل باشند و لازمه هر رشدی، استفاده بهینه از ارزش های نوین است.
سخن پایانی
توسعه ناوگان حمل ونقل فعالیتی بسیار هزینه بر است و دولت ها در حال حاضر چه ازنظر مالی و چه اجرایی از عهده انجام چنین کاری برنمی آیند. معمولا توسعه این زیرساخت ها با مشارکت بخش خصوصی و حتی سرمایه گذاری های خارجی انجام می گیرد. در بخش خارجی، محدودیت های تحریمی مانع آن شده است که دولت بتواند از ظرفیت های موجود استفاده کند. در بخش داخلی هرچند کم وبیش از ظرفیت های موجود استفاده شده است اما کافی نیست. به نظر می رسد یکی از راهکارهای موجود برای برون رفت از این بن بست استفاده از توان و علاقه مندی بخش خصوصی است. علاوه بر این شرکت های دانش بنیان هم می توانند با ارایه راهکارهای هوشمندانه میانبرهایی برای حل مشکل بیابند.
