یکی از حوزه‌های مهم و تأثیرگذار بر تولید ناخالص داخلی در کشور، صادرات غیرنفتی است که می‌تواند از مجاری مختلفی، بر تولید ناخالص داخلی اثرگذار باشد. اقتصاد ایران که به‌واسطه درآمدهای نفتی و نوسانات عمده آن نتوانسته آن‌گونه که باید بخش غیرنفتی خود را بهبود دهد. اما در این سال‌ها رشد درآمد صادرات غیرنفتی به‌ویژه در صنایعی همچون فولاد موردتوجه قرارگرفته است. در شرایط کنونی جایگزینی صادرات غیرنفتی از ضروریات اقتصاد کشور برای گذار به یک اقتصاد سالم و با درآمدهای پایدار است. برای شتاب بخشیدن به صادرات غیرنفتی باید به ماهیت ساختار موجود و سپس ایجاد تحول ساختاری در حوزه صادرات توجه کرد. بدون تردید دولت می‌تواند اقداماتی را برای تغییر این روند و افزایش صادرات غیرنفتی انجام دهد.

صادرات زنجیره آهن و فولاد کشور درمجموع یک‌ساله ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال پیش از آن، هم به لحاظ حجمی و هم به لحاظ ریالی افزایشی رقم خورده است. درمجموع زنجیره فولاد کشور با جهش ۶۶ درصدی صادرات نسبت به سال ۱۴۰۱ از ۳۰ میلیون تن فراتر رفته که درآمد ۷.۶ میلیارد دلاری را برای کشور در پی داشته است.

به گزارش ایسنا، بر اساس آمار ارائه‌شده توسط انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران از عملکرد یک‌ساله فولادسازان کشور در امر صادرات، از ابتدا تا پایان سال ۱۴۰۲، بخشی از تولید فولاد کشور صادرشده است؛ آمار صادراتی در مدت مذکور و مقایسه آن با صادرات در سال ۱۴۰۱، نشان می‌دهد که صادرات وزنی فولاد کشور در تمام زنجیره آهن و فولاد از رشد ۲.۹ درصدی تا ۶۲۱ درصدی برخوردار شده است؛ این در حالی است که جز مقاطع طویل، تخت و محصولات فولادی، ارزش صادرات این زنجیره نیز افزایش قابل‌توجهی داشته است.

طبق آمار صادرات زنجیره آهن و فولاد کشور، درمجموع ۱۲ ماهه سال گذشته، دو میلیون و ۹۵۵ هزار تن مقاطع طویل فولادی صادرشده که حدود ۸.۲ بیشترین میزان صادرات آن در سال ۱۴۰۱ معادل 2میلیون و ۷۳۱ هزار تن بوده است.

ارزش صادرات این مقاطع فولادی اما ۳.۲ درصد در این مقایسه آماری، کمتر شده است. در حالی درمجموع ارزش صادرات مقاطع طویل فولادی در سال گذشته، یک میلیارد و ۴۶۸ میلیون دلار ثبت‌شده که این عدد در صادرات ۱۴۰۱، یک میلیارد و ۵۱۶ میلیون دلار بوده است.

صادرات مقاطع تخت فولادی نیز از ۴۸۲ هزار تن به ارزش ۳۰۵ میلیون دلار درمجموع ۱۲ ماهه ۱۴۰۲ صورت گرفته که نسبت به ۴۶۸ هزار تن صادرشده در سال ۱۴۰۱ به ارزش ۳۲۹ میلیون دلار، گرچه به لحاظ حجم صادرات ۲.۹ درصد رشد داشته اما ارزش صادرت این مقطع فولادی، ۷.۴ درصد کمتر شده

است.

ظرف ۱۲ ماهه سال گذشته، سه میلیون و ۴۷۳ هزار تن محصولات فولادی (به ارزش یک میلیارد و ۷۷۳ میلیون دلار) صادرشده که نسبت به سه میلیون و ۲۰۰ هزار تن صادراتی در ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۱ به ارزش یک میلیارد و ۸۴۵ میلیون دلار رشد ۷.۴ درصدی حجم صادرات اما افت ۳.۹ درصدی ارزش ریالی صادرات این مقاطع را نشان می‌دهد.

از ابتدای سال گذشته تا پایان اسفندماه، هفت میلیون و ۸۳۸ هزار تن شمش فولاد به ارزش صادراتی بالغ‌بر سه میلیارد و ۷۵۷ میلیون دلار صادرشده است.

این حجم صادرات شمش فولاد ۶.۳ درصد بیش از میزان صادرات آن درمجموع یک‌ساله ۱۴۰۱ که هفت میلیون و ۳۷۲ هزار تن فولاد میانی به ارزش سه میلیارد و ۶۰۳ میلیون دلار، صادرشده بود.

ارزش ریالی صادرات شمش فولاد، ۴.۳ درصد در این مقایسه آمار رشد داشته است.

طبق آمار، رشد صادرات در گندله سنگ‌آهن، آهن اسفنجی و کنسانتره سنگ‌آهن هم به لحاظ وزنی و هم به لحاظ ریالی رکورد زده است.

صادرات آهن اسفنجی به لحاظ وزنی، افزایش ۷۰.۸ درصدی را به خود اختصاص داده است؛ درحالی‌که در سال ۱۴۰۱ حدود ۸۶۴ هزار تن آهن اسفنجی صادرشده بود.

حجم صادرات در سال ۱۴۰۲ به بالغ‌بر یک‌میلیون تن و ۴۷۰ هزار تن به ارزش صادراتی ۳۶۱ میلیون دلار رسیده است. ارزش صادراتی این محصول معدنی در ۱۲ ماه ۱۴۰۱ حدود ۲۰۸ میلیون دلار ثبت‌شده؛ بنابراین ارزش ریالی صادرات ۷۳.۹ درصد افزایش‌یافته است.

صادرات گندله سنگ‌آهن درمجموع سال ۱۴۰۲ قریب به ۱۰ میلیون و ۴۵۹ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۹۶ میلیون دلار ثبت‌شده که نسبت به پنج میلیون و ۶۸۴ هزار تن صادراتی به ارزش ۶۶۲ میلیون دلار به لحاظ وزنی ۸۴ درصد و به لحاظ ارزش صادراتی ۶۵.۴ درصد رشد یافته است.

درنهایت بیشترین رشد صادرات مختص کنسانتره سنگ‌آهن است که با رشد ۶۲۱ درصدی از ۹۲۸ هزار تن به ارزش صادراتی ۹۵ میلیون دلار در ۱۲ ماهه ۱۴۰۱ به شش میلیون و ۶۹۲ هزار تن به ارزش صادراتی ۶۰۹ میلیون دلار در مدت مشابه امسال رسیده است. ارزش صادراتی کنسانتره سنگ‌آهن در این مقایسه آماری رشد ۵۳۹.۴ درصدی را کسب کرده است.

سخن پایانی

زنجیره فولاد کشور با تکیه‌بر ذخایر غنی معدنی و انرژی توسعه‌یافته است. این صنعت از امکان لازم برای توسعه صنعت فولاد برخوردار است.

در همین‌حال رشد تولید در صنعت فولاد به‌منزله فرصتی برای ارزآوری حداکثری برای کشور است، بر همین اساس نیز امید می‌رود شاهد توسعه تولید و فروش محصولات این زنجیره در بازارهای جهانی باشیم.