دبیر هیات عالی نظارت بر سازمان‌های صنفی وزارت صمت می‌گوید با افزایش تولید و عرضه تایر، اوضاع بازار این محصول رو به بهبود است. به گفته مهدوی، در مدت یک ماه، با گسترش توزیع از طریق سکوهای اینترنتی، استفاده از ظرفیت سامانه جامع تجارت و ایجاد شفافیت بیشتر، بازار این محصول به ثبات می‌رسد. در همین حال اجرای طرح آزمایشی عرضه اینترنتی تایر در دو استان قم و زنجان با موفقیت همراه بوده است.داستان مشکلات توزیع تایر و افزایش قیمت بی‌رویه این کالای مصرفی، نیمه‌های آبان به اوج رسید و مشکلات بسیاری را برای مصرف‌کنندگان ایجاد کرد. تا اینکه وزیر صمت با اشاره به کمبود تایر در کشور، عنوان کرد: این کمبود به‌علت ناترازی در تولید و مصرف به وجود آمده؛ بنابراین با کاهش تعرفه واردات تا حدودی مشکل برطرف شد. عباس علی‌آبادی در آیین تجلیل از صنعتگران و معدنکاران برتر چهارمحال و بختیاری، همچنین از برداشتن قیمت‌گذاری دستوری لایر خبر داد و این تصمیم را افزایش‌دهنده تا انگیزه تولیدکنندگان افزایش پیدا کند.

کنترل گرانی تایر توسط وزارت صمت

علیرضا شاه‌میرزایی، معاون تجارت و خدمات وزیر صمت، در جلسه مشترک با رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا و شماری از تولیدکنندگان تایر، خبر داد که اقدامات موثری در حوزه نظارت بر بازار تایر خودروهای سواری انجام شده و در نتیجه توانستیم قیمت‌ها را در این بخش کاهش دهیم.

وی توضیح داد: وزارت صمت برنامه‌هایی شامل افزایش تولید و همچنین افزایش موقت واردات به‌منظور کنترل قیمت‌ها در بازار را برعهده دارد.

شاه‌میرزایی افزود: در یکی دو سال اخیر با توجه به افزایش تولید خودرو در کشور، یکسری کمبودها در میزان تایر به وجود آمد که بخش اعظمی از آن حل شد. در حال‌حاضر نیز عمده تایرهای کشور را تولیدکنندگان داخلی تامین می‌کنند. این مقام مسئول با اشاره به وجود مشکلاتی درباره قیمت‌گذاری تایر گفت: نرخ مصوب تایر اعلام شده و شرایط فروش اینترنتی و فعالیت اصناف در این بخش نیز اعلام شده است.

شاه‌میرزایی با تاکید بر اینکه باید مشکلات مربوط به این یکی دو سایز تایر که جزو موارد پرتقاضا نیز محسوب می‌شود، رفع شود، گفت: مشکلاتی هم در حوزه تامین ارز برخی مواد وجود داشت که این موارد نیز حل شده است. در نظام توزیع هم باید نظارت انجام شود. اگر شرایط عادی باشد، نیازی نداریم هنگام خریدوفروش از خریدار کدملی و شماره پلاک دریافت شود، اما درحال‌حاضر برای جلوگیری از سودجویی و سوداگری در زمان خرید مدارک گرفته می‌شود و از سوی فروشنده در سامانه‌ای به ثبت می‌رسد.

نقش فروش اینترنتی در افزایش قیمت

این مقام مسئول با اشاره به نقش برخی از سایت‌های فروش در نابسامانی بازار و افزایش نرخ گفت: در برخی از این سایت‌ها، گاهی افراد سودجو با عنوان آگهی و نیازمندی‌ها مواردی را برای فروش تایر آگهی می‌کردند که دارای نرخ واقعی نبود و بالاتر از نرخ مصوب قرار داشت. این دست از اقدامات، نظم بازار را بر هم می‌زند.

وی با اشاره به همکاری نهادهای مختلف در کنترل بازار افزود: پلیس در این زمینه همکاری خوبی دارد و نظارت بر سامانه‌های مجازی نیز انجام می‌شود.

شاه‌میرازیی با تاکید بر اجبار مراجعه به سامانه برای فروشنده‌ها گفت: در این سامانه هم کدملی و شماره پلاک ثبت می‌شود و خریدار به این سامانه‌ها مراجعه نمی‌کند. این اقدام برای این است که ما بدانیم چه کسانی تایر خریده‌اند و مقابل سودجویی و سوداگری را بگیریم.

شاه‌میرزایی به مردم توصیه کرد برای اطلاع از نرخ مصوب تایر به سامانه ۱۲۴ مراجعه کرده و در آنجا نرخ مصوب انواع تایر را مشاهده کنند.

الزام اخذ «کد نقش» برای دریافت تایر دولتی

در همین حال اتاق اصناف نیز برای دریافت تایر با نرخ دولتی، موظف به دریافت «کد نقش» شده است. اتاق اصناف ایران نیز با صدور اطلاعیه‌ای تاکید کرد: تمامی فعالان صنف عمده و خرده‌فروش تایر «کد نقش» دریافت کنند. در این اطلاعیه آمده است: در راستای استفاده از ظرفیت شبکه صنفی و واحدهای عمده‌فروش و خرده‌فروش تایر در فرآیند توزیع تایر، لازم است دارندگان پروانه کسبِ رسته فروش تایر به سامانه جامع تجارت مراجعه کرده و نسبت به اخذ «کد نقش»، «تایید خرید» و «ثبت فروش» کالا اقدام کنند. بدیهی است تحویل تایر به شبکه توزیع توسط تولیدکنندگان منوط به داشتن کد نقش و پروانه کسب در رسته مربوطه است. کد نقش یک کد شناسایی است که به تمام واحدهای اقتصادی که در زنجیره تجارت فعالیت می‌کنند، اختصاص داده می‌شود. اصناف برای دریافت برای دریافت کد نقش باید در سامانه جامع تجارت ایران به نشانی ntsw.ir ثبت‌نام کنید.

امکان تامین ارز از تالار دوم برای تایرهای باری

طبق اعلام سامانه جامع تجارت، امکان تامین ارز از تالار دوم برای تایرهای باری فراهم شده است. سامانه جامع تجارت در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: به اطلاع می‌رساند امکان دریافت ارز از تالار دوم برای ثبت‌سفارش‌های شامل تایرهای باری (با کد تعرفه‌های ۴۰۱۱۲۰۱۰، ۴۰۱۱۲۰۲۰، ۴۰۱۱۲۰۳۰، ۴۰۱۱۲۰۹۰) فراهم شد. برای استفاده از این امکان کاربران سامانه می‌توانند پس از انتخاب یکی از کدهای تعرفه مذکور در فرآیند ثبت‌سفارش فیلد تکمیلی «آیا متقاضی و مشمول ارز با نرخ تالار اول سامانه نیما می‌باشید؟» را برابر با «خیر» انتخاب کرده و پس از دریافت مجوز ارزی خود از استان مربوطه یا مجوز سیستمی تخصیص ارز، نسبت به دریافت ارز از تالار دوم اقدام کنند.

کاربرانی که در فیلد تکمیلی «آیا متقاضی و مشمول ارز با نرخ تالار اول سامانه نیما می‌باشید؟» مقدار «بله» را انتخاب کنند، طبق روال قبلی پس از دریافت مجوز ارزی از دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری و تایید دریافت ارز توسط آن دفتر، می‌توانند اقدام به دریافت ارز ترجیحی (۲۸۵۰۰ تومان) کنند.

مشکل ارزی تایر رفع شد

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان گفت: با تلاش مستمر در این وزارتخانه مشکل ارزی تایر بارز را رفع کردیم که این موضوع به مرور تاثیر خود را در بازار تایر کشور نشان می‌دهد.

حسین فرهیدزاده اظهار کرد: متاسفانه بازار تایر چندی پیش به خاطر ندادن نهاده‌های تولیدی به علت مباحث ارزی دچار چالش‌هایی شد و این موضوع خیلی طولانی شده بود که اثر خود را در بازار و این کارخانه گذاشت اما این مشکل را برطرف کردیم.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت بابیان اینکه اکنون تولید و تامین تایر بازار رو به جلو است و طی هفته‌های اخیر تولید این محصول افزایش پیدا کرده است ادامه داد: مطمئنا تا وضعیت مطلوب فاصله داریم، همکاران ما نباید شب‌ها راحت بخوابند و اگر جایی دیدند مردم ناراضی هستند باید تلاش خود را در آن بخش افزایش دهند.

ادامه کنترل گرانی تایر و کاهش قیمت

رضا عباس‌آبادی دانشور، عضو اتحادیه تایر و روغن تهران، اظهار کرد کارخانه‌ها تولید خود را بر تایرهای پر مصرف معطوف کرده‌اند. روند کاهشی قیمت‌ها پیش رو خواهد بود و کارخانه‌ها اهتمام خود را بر سایزهای مورد تقاضای مردم خاصه خودروهایی با رینگ ۱۳ معطوف کرده‌اند. در این صورت، قطعا التهاب بازار کاهش می‌یابد و تایر موردنیاز مردم توسط اعضای صنف تایر با نرخ مصوب توزیع می‌شود و به‌دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسد و همین باعث شده که شاهد روند کاهشی قیمت‌ها باشیم و در بازه تایر‌های رینگ قیمت‌ها به‌شدت به نرخ مصوب نزدیک شده است.

وی افزود: قیمت‌ها برای رینگ ۱۴ نیز به همین شکل است و تقریبا بازار مصرف‌کننده به بازار نرخ مصوب نزدیک شده است و فقط رینگ ۱۳ مانده که کارخانه‌ها تولیدات خود را برای این رینگ نیز افزایش داده‌اند و عرضه بیشتر جوابگوی تقاضای مردم هست و جای نگرانی وجود ندارد چون تایر به وفور وجود داشته و به نرخ مصوب بسیار نزدیک خواهد شد. کسانی که در سایت‌ها ثبت‌نام کردند به یک روش توزیع ورود یافتند که به مسیر توزیع صحیح تایر کمک کرد و روش دیگر سنتی و بهینه است که مردم تایر خود را در واحدهای صنفی تحویل می‌گیرند و راستی‌آزمایی نیز صورت می‌گیرد. از این‌رو مسیر دیگر که کسی تایر خود را تحویل می‌گرفت و شاید در واحد صنفی دیگر نیز تحویل بگیرد و بازارچه‌های موازی ایجاد شود، از بین رفته است و مردم در سایت‌های دیوار و شیپور تایر را با قیمت‌های دیگر به فروش می‌رساندند و قیمت‌ها مورد کنترل نبود.

عباس‌آبادی‌دانشور گفت: واحدهایی نیز هستند که جواز کامل پنچرگیری و تایر‌فروشی را دارند و حتی ممکن است تعویض روغنی نیز داشته باشند. درحال‌حاضر با پر مصرفی تایر روبه‌رو هستیم و فروش نیز فصلی است خاصه در تابستان و شب عید که مسافرت‌ها فزونی می‌گیرد و در فصل کشاورزی نیز تایر‌های خاص کشاورزی پر مصرف خواهد شد و اتحادیه همواره ناظر و حامی اعضا بوده و شرایط اقتصادی و بازار گاهی این مسائل را در تلاطم می‌اندازد. اگر این رویه ادامه یابد کارخانه‌ها تولیدات خود را به‌موقع به‌دست نماینده‌ها خواهند رساند و اعضای ما نیز با نرخ مصوب تایر را توزیع می‌کنند.

سخن پایانی

بررسی‌ها نشان می‌دهد، باوجود ظرفیت تولید تایر به میزان کافی و تخصیص ارز به میزان موردنیاز، در برهه‌هایی از زمان عوامل مختلف باعث گرانی و کمبود تایر در بازار می‌شود.باوجود سابقه دیرینه صنعت تایر در ایران، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این کالا، گاهی در سایه سوءتدبیر در تصمیم‌گیری‌ها و کنترل بازار، دچار مشکلات عدیده‌ای همچون کاهش تولید، کمبود تایر در برخی سایزها و گران‌فروشی می‌شوند.