لنت ترمز قطعه‌ای مصرفی و فوق‌ایمنی در سیستم ترمز است که در خط مقدم ترمزگیری قرار دارد به همین جهت از سال‌ها پیش براساس استانداردهای اجباری سازمان ملی استاندارد و خودروسازان تولید می‌شود و در اختیار شرکت‌های خودروساز و همچنین بازار مصرف قطعات خودرو قرار می‌گیرد.

چالش عرضه قطعات فوق‌‌ایمنی تقلبی

از صدها قطعه‌ای که در هر خودرو وجود دارد تنها حدود صد قطعه استاندارد اجباری دارند. البته معمولا علاوه بر استانداردهای اجباری سازمان ملی استاندارد، خودروسازان نیز استانداردهایی را برای محصولات تولیدی تعریف کرده‌اند و تولیدکنندگان لنت ملزم به رعایت این استانداردها هستند.

استاندارد حفظ پایداری و کنترل خودرو در ترمزگیری یکی از استانداردهای ۸۵ گانه است که خودروسازان ملزم به رعایت آن هستند. در واقع برای اینکه سیستم ترمز عملکرد مناسبی داشته باشد، لنت به‌عنوان یکی از قطعات در سیستم ترمز باید به‌درستی عمل کند.

بنابراین لنت ترمز یکی از قطعات مهم و حیاتی خودرو است که وظیفه ایجاد اصطکاک با دیسک یا کاسه ترمز و در نهایت متوقف ساختن خودرو را برعهده دارد. اما نکته مهم این است که لنت‌های ترمز در انواع مختلفی تولید می‌شوند که از نظر کیفیت، عملکرد و نرخ با یکدیگر متفاوت هستند؛ از این‌رو یکی از مهم‌ترین عواملی که در انتخاب لنت ترمز مناسب باید به آن توجه کرد، اصل بودن لنت ترمز است که معمولا با افزایش نرخ ارز و افزایش تقاضا در بازار، شاهد افزایش عرضه لنت‌های تقلبی در بازار هستیم.

برای مقابله با ورود قطعات تقلبی و بی‌کیفیت به بازار قطعات یدکی، وزارت صمت از ابتدای سال ۱۴۰۱ طرح نصب شناسه کالا را برای قطعات یدکی اجرا کرد، با این حال اواسط سال گذشته و پس از گذشته یک سال و نیم از اجرای این طرح سرپرست معاونت بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران از کشف ۱۰ هزار دست لنت تقلبی به ارزش ۳ میلیارد تومان در تهران خبر داد و حالا با گذشت بیش از دو سال همچنان این دغدغه و نگرانی از سوی مصرف‌کنندگان نسبت به تولید و توزیع قطعات تقلبی به‌خصوص لنت‌های تقلبی و زیرپله‌ای وجود دارد.

تاثیر شناسه کالا در عرضه قطعات تقلبی

در این ارتباط دبیر انجمن صنایع لنت ترمز و کلاچ معتقد است با وجود برخی نگرانی‌ها، اجرای طرح شناسه اصالت قطعات خودرو و الزام تولیدکنندگان لنت ترمز به درج شناسه کالا روی تولیدات میزان عرضه لنت‌های تقلبی را در بازار به حداقل رسانده است. مسعود حسن‌پور اظهار کرد: اگر چه منکر وجود لنت‌های تقلبی در بازار نمیستیم، اما بر این باورم که طرح نصب شناسه کالا روی قطعات خودرو بر کاهش لنت‌های تقلبی در بازار تاثیری بسیاری داشته است. وی با اشاره به اینکه تمام لنت‌های تولیدی توسط تولیدکنندگان معتبر دارای شناسه کالا است، تصریح کرد: درحال‌حاضر تمام لنت‌های تولیدی دارای شناسه کالا، کد رهگیری و کد ده رقمی استاندارد است که تشخیص لنت تقلبی و اصلی را برای مصرف‌کننده تسهیل می‌کند. دبیر انجمن صنایع لنت ترمز و کلاچ همچنین لزوم توجه مشتریان در خرید قطعاتی مثل لنت ترمز را نکته مهمی دانست و گفت: مصرف‌کننده باید با توجه به اینکه قطعه اصلی دارای شناسه کالا، کد رهگیری و نشان استاندارد است نسبت به خرید آن اقدام کند؛ بنابراین آگاهی مشتریان در این روند بسیار مهم است درحالی‌که خرید بسیاری از قطعات تقلبی توسط مشتریان به‌دلیل عدم‌آشنایی و ناآگاهانه انجام می‌شود. حسن‌پور در ادامه خواستار توجه و دقت مشتریان به علائم قطعات یدکی اصل در بازار و مواجه با فعالیت افراد سودجو در زمینه فروش قطعات یدکی تقلبی شد و خاطرنشان کرد: از آنجا که لنت ترمز قطعه‌ای فوق‌ایمنی در خودرو است به مردم توصیه می‌کنم که برای خرید قطعات از واحدهای فروش لوازم یدکی و حتی تعمیرگاه‌ها حتما از درج شناسه اصالت، نشان استاندارد و کد رهگیری روی محصول اطمینان حاصل کنند.

سخن پایانی

با وجود اجرای طرح‌های دولت برای مقابله با سیر قطعات تقلبی در بازار و توصیه‌های کارشناسان، هنوز هم با وجود گذشت بیش از ۲ سال از ابلاغ طرح الزام نصب شناسه کالا، وجود قطعات یدکی بدون شناسه کالا و تقلبی، دامن‌گیر مشتریان و البته تعمیرکاران خودرو است؛ مشکلی که به علت کیفیت پایین این قطعات، همچنان آسیب‌هایی جدی را متوجه مصرف‌کننده نهایی می‌کند.