مشکل مسکن از زمین است
در بروز مشکلاتی مانند تجربه همهگیری ویروس کرونا در جهان، تجربههای موفق نشان داده تمرکز دولتها بر نیازهای اساسی مردم میتواند بسیار اثربخش باشد زیرا در بروز تمام این مشکلات، مردم همچنان باید نیازهای اولیه خود اعم از خوراک، پوشاک و مسکن را تامین کنند و خواهناخواه این بخش فارغ از تمام مشکلات، باید به مسیر خود ادامه دهد.
علاوهبر این، تامین این نیازها و رونق بخشیدن به این حوزه میتواند جایگزین مطلوبی برای خلأ ایجادشده در شرایط نامساعد اقتصادی باشد.
با توجه به آنچه گفته شد به نظر میرسد درحالحاضر، حوزه مسکن کشور بهعنوان یکی از نیازهای اساسی مردم مورد توجه قرار گرفته و کمبود عرضه آن نسبت به میزان عرضه باعث افزایش بیرویه نرخ آن شده است. بنابراین ظرفیت این تمرکز و سرمایهگذاری در این حوزه توسط دولت وجود دارد؛ البته گام نهادن در این مسیر نیاز به پیشزمینههایی نیز دارد که تحقق آن مستلزم ورود آگاهانه دولت و نهادهای بالادستی به این موضوع است که زمین و در اختیارگذاری آن یکی از مهمترین این زمینهها است.
بیشک نخستین و اساسیترین موضوعی که در حوزه مسکن میتواند تاثیرگذار باشد، زمینی است که برای سرمایهگذاری مردم در عرصه مسکن لازم است.
عرضه زمین از طرف دولت یکی از راهحلهای موجود برای ترغیب مردم برای ورود به حوزه تولید مسکن است. این رویکرد میتواند بستر مناسبی را برای افزایش تولید مسکن فراهم کند و افراد بیشتری را برای مشارکت در این بخش به میدان آورد که همزمان میتواند کنترل نرخ مسکن را نیز به دنبال داشته باشد.
درباره میزان اثربخشی این راهکار در کنترل بهای مسکن نیز باید گفت به نظر میرسد درحالحاضر و با شرایط موجود نزدیکترین راهکاری که میتواند به سرانجام برسد و اقتصاد حوزه مسکن را احیا کند، موضوع زمین و در اختیار قرار دادن آن برای ساخت مسکن توسط مردم است.
البته در این باره باید توجه داشت منظور از در اختیار گذاشتن و واگذاری زمین به مردم، قرار دادن آن در مالکیت انبوهسازان و سازندگان بزرگ مسکن نیست زیرا این مسئله خود پیامدهایی مثل رانت، افزایش نرخ و مشکلاتی مانند آن را ایجاد خواهد کرد و این موضوع دوباره از مسیر خود منحرف خواهد شد؛ پس اگر قرار است تمرکز بر این حوزه به ساخت مسکن و صاحبخانه شدن مردم بینجامد، این مالکیت باید در اختیار خود مردم و به شکلهایی مثل حق بهرهبرداری باشد تا هدف نهایی از این کار که ایجاد مسکن برای مردم است، محقق شود.
قیمت زمین حدود ۶۰ درصد بهای تمامشده مسکن را تشکیل میدهد و دولت با در اختیار قرار دادن زمین، این هزینه را تقبل و به مردم برای اینکه صاحبخانه شوند، کمک میکند.
بسیاری از مردم در کشور درحالحاضر سرمایههای سرگردانی دارند که معمولا نیز خرد هستند و در صورتی که زمین برای ساخت مسکن در اختیار آنها قرار گیرد، میتوانند این سرمایهها را به سمت ساخت مسکن سوق دهند.
این موضوع علاوهبر ایجاد مسکن مورد نیاز کشور، اشتغالزایی و رشد اقتصادی کشور را نیز به همراه دارد و میتواند در نگاه کلی بازده مناسبی را برای کشور به دنبال داشته باشد.
با این کار بسیاری از مستاجران کشور ساماندهی خواهند شد و نقدینگی آنها نیز در حوزه مسکن به جریان خواهد افتاد و بیشک مردم از این موضوع استقبال خواهند کرد زیرا این کار برای آنها بهعنوان یک سرمایهگذاری جذاب، پایدار و با امنیت تلقی میشود که میتواند آنها را صاحب مسکن کند.