ارابه‌های مرگ در جاده‌های پرخطر
حمید سوری کارشناس ایمنی
تلاش پلیس راهور ناجا برای عدم شماره گذاری خودروهای ناایمن، نه تنها یک اقدام و حرکت سازمانی نیست، بلکه مطالبه ای عمومی است که پشتوانه علمی محکم دارد و موردتایید جامعه علمی مرتبط با ایمنی راه در کشور و جهان است. ایمنی خودروها به تازگی بحث هایی درباره ارابه های مرگ در کشور مطرح هستند که طی چند دهه اخیر، صدها هزار نفر از هموطنان را قربانی کرده اند. خودروهایی که نه تنها بخشنده نیستند، بلکه با قساوت تمام جان کاربران بی گناه را هم می گیرند. بسیاری از کشورها با رویکرد متفاوت به ویژه در مرحله پیش رخداد توانسته اند چالش های مربوط را پیشگیری و کاهش دهند. برای مثال، آلمان با بیش از ۸۳ میلیون نفر جمعیت و دارا بودن بیش از ۵۰ میلیون وسیله نقلیه ثبت شده، حدود ۳۲۰۰ مورد مرگ ناشی از سوانح ترافیکی داشته است، ترکیه نیز با داشتن جمعیتی در همان حد و تعداد وسایل نقلیه حدود ۲۱ میلیون، ۷۳۰۰ مورد حادثه ترافیکی مرگبار داشته است. کشور ما با تعداد خودرو کمتر از آلمان و در حدود ترکیه و با جمعیتی مشابه، سالانه حدود ۱۷۰۰۰ مرگ در سال دارد. متاسفانه به اشتباه برخی نقش وسیله نقلیه را در سوانح مرگبار ترافیکی حدود ۵ درصد برآورد می کنند که اگر برهم کنش خطر وسیله نقلیه، راه و خطای انسانی را محاسبه کنیم، خودروهای ایران مسبب مرگ حدود یک چهارم از هم شهروندان در جاده های پرخطر هستند. بالا بردن ایمنی خودروها و استانداردسازی جاده ها به عنوان عوامل مؤثر در پیشگیری حوادث به شکلی گسترده در حال افزایش است و مطالعات نشان داده اند که این افزایش ایمنی می تواند در کاهش تعداد مرگ و مصدومیت های وخیم ناشی از سوانح ترافیکی بسیار موثر باشد. ویژگی ها و تجهیزاتی مانند سیستم کنترل الکترونیکی پایدار و سیستم های پیشرفته ترمز مثال هایی از استانداردهای ایمنی خودرو هستند که می توانند در پیشگیری از یک تصادف از چپ کردن تا کاهش شدت مصدومیت موثر باشند. باوجود این منافع بالقوه که توسط استانداردهای ایمنی شناخته شده بین المللی تایید شده اند، نه تمامی خودروهای جدید و نه خودروهای در حال استفاده که نیازمند این وسایل هستند، مجهز نمی شوند. 8 استاندارد از مجموعه استانداردهای ایمنی خودرو که توسط سازمان ملل اولویت بندی شده، برای اجرا توسط کشور وجود دارد. در سال ۲۰۱۵ ، دولت هندوستان اعلام کرد که بکارگیری مقررات جدید، از جمله استانداردهای سازمان ملل برای ضربه های وارده به کنار و جلوی خودرو، همچنین محافظت از عابران پیاده باید به کار بسته شود. برای مدل های جدید اتومبیل، استفاده از تست تصادف کناری و جلویی تا سال ۲۰۱۷ شکل گرفت و برای تمامی خودروهای جدید تا سال ۲۰۱۹ مقررات مربوط به محافظت از عابر پیاده در مدل های جدید خودرو از اکتبر ۲۰۱۸ الزامی و برای تمامی اتومبیل ها تا ۲۰۲۰ به کار بست. به علاوه خودروهای جدید نیاز به کیسه هوا به شکل استاندارد دارند و برای سرعت ۸۰ کیلومتر در ساعت یا بیشتر، داشتن سیستم هشداردهنده سرعت لازم است. بهانه هایی چون بیکار شدن جمعی از کارکنان شرکت های تولید خودرو داخلی نمی توانند به هیچ وجه دلیلی برای بی توجهی نسبت به ایمنی خودروها باشند. تلاش پلیس راهور ناجا برای عدم شماره گذاری خودروهای ناایمن، نه تنها یک اقدام و حرکت سازمانی نیست، بلکه مطالبه ای عمومی است که پشتوانه علمی محکم دارد و موردتایید جامعه علمی مرتبط با ایمنی راه در کشور و جهان است. همچنین یکی از اصلی ترین فاکتورهای افزایش سطح استاندارد ایمنی جاده ها، استفاده از خط کشی مناسب است. متاسفانه در کشور ما به شکل مناسبی در این زمینه فرهنگ سازی انجام نگرفته و بسیاری از مناطق کشور، خیابان ها و جاده ها حتی فاقد خط کشی هستند. رانندگی بین خطوط، امنیت و ایمنی جاده ها را تا حد زیادی افزایش می دهد و به روان شدن ترافیک کمک بسیار زیادی می کند. رعایت کردن قوانین مربوط به خط کشی های خاص نیز به افزایش سطح استاندارد ایمنی جاده ها کمک می کند. در نهایت، برای افزایش سطح ایمنی جاده ها و کاهش نرخ حوادث و تلفات جاده ای، اقدامات مردم و مسئولان به صورت همزمان لازم است. مسئولان موظف هستند که به کمک فراهم کردن تابلوهای ترافیکی و جاده های باکیفیت، زمینه را برای سفر امن مردم فراهم و از جهتی دیگر، مردم با رعایت قوانین می توانند تا حد زیادی از بروز حوادث پیشگیری کنند.
