یک‌شنبه 16 اردیبهشت 1403 - 05 May 2024
کد خبر: 19624
تاریخ انتشار: 1401/06/21 00:46

حذف دلالی با نظام کشاورزی ارگانیک

محمدرضا رضاپناه- رئیس اتحادیه انجمن‌های علوم گیاه‌پزشکی ایران

فرمت آنالیز ریسک ۳ قسمت دارد که شامل ریسک مدیا، ارزیابی ریسک و مدیریت آن میشود. این فرآیند در اجرا با مشکلاتی همراه است که پژوهشگران، سیاستگذاران و رسانهها باید کمک کنند در آنالیز ریسک، مسائل گوناگون در کنار یکدیگر در قالب آنالیز ریسک بینالمللی حل کنند. در حقیقت برای کاهش ریسک باید همه ریسکهایی که صنایع غذایی و میوه را تهدید میکند در نظر گرفته شده و برای رفع آنها اقدام کرد. موادی که باعث ایجاد ریسک در صنایع غذایی میشود، متعدد هستند. در این صنایع از ورود میکروب به فرآیند تولید صنایع غذایی گرفته تا افزودن مواد شیمیایی میتوانند بر سلامت مصرفکننده تاثیر گذاشته و در صورت نبود کنترل به تهدید جدی تبدیل شوند. برخی محصولات کشاورزی اگر زودتر از موعد برداشت شوند، سبب بروز مسائل فیزیولوژیکی در میوه میشوند که برای مصرفکننده پیامدهایی دارد. مرکبات به ذخیره ترکیبات ویتامینC  معروف است. در فرآیند «پخته شدن میوه» اگر میوه بهاندازه کافی در معرض نورآفتاب قرار گیرد در نتیجه با یک میوه خوشمزه و شیرین روبهرو خواهید شد. این در حالی است که در صورت چیدن زودتر از موعد مرکبات، خریدار مجبور به اجرای فرآیندی برای رسیدن میوه در گرمخانه میشود که در نتیجه میوه نهایی با رنگآمیزی و طعمی ترش (اسیدی) روانه بازار میشود.

این روند ممکن است ذائقه مصرفکننده را تغییر داده و بهعنوان نمونه درباره کودکان تنقلات جایگزین مصرف میوه شود.  در نتیجه اگر بخواهیم میوهها را بهصورت مصنوعی به مرحله برداشت محصول برسانیم باید براساس نوع میوه اصول بهداشتی و فنی خاصی رعایت شوند تا محصول نهایی دارای کیفیت لازم باشند. برخی از این موارد بهدرستی رعایت نمیشوند که این مشکل باید ریشهای حل شود. بهعنوان نمونه برای حل ریشهای این فرآیند میتوان نظام ارگانیک را جایگزین کرد. رعایت نظام ارگانیک در کشاورزی ایران امروز حدود ۰.۱ درصد است که باید پلهپله به ۲ درصد یا بیشتر برسد. تمام کشورها تلاش میکنند تولیدات ارگانیک خود را افزایش دهند. تولیدات ارگانیک محصولاتی هستند که تنوع زیستی در مسیر تولید آنها بهویژه در خاک رعایت میشود. استفاده نکردن از کود و سموم شیمیایی که باعث تخریب محیطزیست و ایجاد آلودگی میشوند، از اهداف مهم تولید این محصولات است. ذکر این نکته حائز اهمیت است که برای صادرات در بازار رو به گسترش محصولات ارگانیک میتوانیم سهم خوبی داشته باشیم. زمانی که وارد نظام فرآیندی ارگانیک میشوید بسیاری از مشکلات موجود رفع خواهد شد. در اصل نظام ارگانیک، یک نظام فرآیندی است و از سودجویی جلوگیری میکند.

به بیانی دیگر، تقریبا در نظام ارگانیک، نظام دلالی محو میشود. این در حالی است که در حال حاضر بهدلیل نبود نظام منسجم آنالیز ریسک و آموزش آن براساس اصول بینالمللی، بستر گستردهای برای سودجویان ایجاد شده است. نتیجه این فرآیند در بازار میوه نمایان است که خرید میوه کال از باغداران، انبارداری نامناسب، کاهش مواد مغذی و رسیده کردن برخی محصولات با مواد شیمیایی را موجب میشود. این موضوع میتواند در طول زمان، آسیبهای زیادی برای مصرفکننده به همراه داشته باشد. بهعنوان نمونه، معمولا این مشکل را با نگهداری نامناسب سیب برای تامین میوه شب عید داریم که متاسفانه این محصول، بهدلیل عدمتغذیه کافی در زمان رشد، کیفیت مطلوبی پس از انبارداری نداشته و بهویژه در انتهای سال شاهد این موضوع هستیم. برای رفع این مشکل چند راهکار پیشنهاد میشود. در گام نخست باید مواد مغذی بسیار خوبی برای خاک قابلکشت محصول استفاده شود تا در نهایت محصول خوبی عمل آید. در گامهای بعدی نیز با سمپاشی مناسب و رعایت زمان برداشت میتوان محصول باکیفیت روانه بازار کرد. در نهایت تلاش شود، ۳ رکن آنالیز ریسک، بهطور قانونی ایجاد شود و فضا را برای صادرات و مصرف بهینه داخلی رونق بخشند.

اهمیت این بخش در حدی است که حتی در برخی کشورها، رعایت این فرآیند به وزارتخانهای مشخص واگذار میشود. این تجربه در کشور ما نیز قابلاجراست، شاید نظام منسجم آنالیز ریسک نیز توسط وزارتخانه بتواند تحول قابلتوجهی در سلامت و کیفیت محصولات ایجاد کند. 


کپی لینک کوتاه خبر: https://smtnews.ir/d/45aga9