شرکت‌کنندگان در نمایشگاه‌های بین‌المللی علاوه بر ارتقا و فروش شرکت‌شان به صادرات و ارزآوری کشورشان نیز کمک می‌کنند. برای کشورهایی مانند ایران که وابسته به فروش نفت و برخی کالا‌های خاص هستند، حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی، توسعه و صادرات غیرنفتی را به همراه دارد. حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی، برنامه‌ریزی اقتصادی برای صادرات یک کشور است. کشور‌ها و شرکت‌ها با حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی با تولید‌کنندگان گوناگونی از سراسر جهان آشنا و با بازاری به وسعت دنیا رو‌به‌رو خواهند شد.

سایت نمایشگاهی استان زنجان یکی از سایت‌های مهم کشور است که برای حضور در رویدادهای خارجی، برنامه‌ریزی خوبی را ترتیب داده است. 

در بازدید سیدرضا قندیلی، مدیرعامل نمایشگاه بین‌المللی زنجان از موسسه فرهنگی‌ و مطبوعاتیصمت، گفت‌وگویی را با وی پیرامون وضعیت کنونی سایت زنجان، برنامه‌های این سایت نمایشگاهی برای سال جدید، چالش‌ها و افق صنعت نمایشگاهی تا پایان سال و سایر مسائل پیرامون به این صنعت ترتیب دادیم که مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

در سایت زنجان چه اقداماتی انجام‌شده و این سایت نمایشگاهی در حال‌حاضر چه شرایطی دارد؟

سایت زنجان در کریدور شمال‌غرب کشور که منطقه‌ای استراتژیک است، قرار دارد. تبریز، همدان، اردبیل، گیلان، تهران و استان‌های دیگری که شامل کردستان هم می‌شود، دسترسی تقریبا یکسانی به استان زنجان دارند که مزیتی کلیدی است. زنجان در برخی گروه‌های کالایی زیستگاه‌های نمایشگاهی و زیست‌بوم نمایشگاهی برای خود دارد. برنامه ما این است که نمایشگاه جایگاه خود را از B۲C به B۲B تغییر دهد و همین نگاه موجب‌شده در حوزه گردشگری تجاری تاثیر‌گذار باشیم. امروزه به‌واسطه برگزاری یک نمایشگاه، ظرفیت هتل‌های زنجان تکمیل می‌شود. اگر به فضای جمعیتی نگاه کنید و مزیت‌های نسبی استان زنجان را نسبت به سایر استان‌ها بسنجید، درمی‌یابید که گردشگری تجاری در این استان کاملا تقویت شده است. گفتنی است برگزاری نمایشگاه‌ها در ارائه خدمات و حمل‌ونقل نیز تاثیر‌گذار بوده و برگزاری منسجم رویدادهای نمایشگاهی در سایت زنجان موجب‌شده صنایع نسبت به برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی در آن منطقه حساس باشند.

برای سال جدید با توجه به مجوزهای صادرشده برای برگزاری نمایشگاه، چه برنامه‌هایی در دست اجراست؟

در سال جدید، حدود ۶۴ عنوان نمایشگاهی در ۲۷ بازه نمایشگاهی تعریف کرده‌ایم. بسیاری از عناوین نمایشگاهی سال ۱۴۰۱ جدید است و برای نخستین‌بار برگزار خواهند شد. در سال جدید، ترکیب جمعیتی نمایشگاه نیز تغییر کرده ‌است. براساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده از سویی سعی کرده‌ایم، کیفیت نمایشگاه را بالا ببریم. بالا بردن کیفیت نمایشگاه‌های امسال در خروجی رویدادهای سال آینده اثر خواهد گذاشت. در حوزه معدن نیز فضای واگذاری دوبرابر شده است. در این شرایط، کیفیت برگزاری هم قطعا بالا می‌رود. از سوی دیگر، تمرکز را بر بخش خارجی گذاشته‌ایم و در حوزه شبه‌قاره هند کار می‌کنیم. در حوزه عراق و خلیج‌فارس نیز فعالیت‌هایی را آغاز کرده‌ایم. برگزارکنندگان ما در پاویون‌ها و نمایشگاه‌های گوناگون بین‌المللی فعالیت می‌کنند. در کل سعی کرده‌ایم با مشارکت در رویدادهای داخلی و بین‌المللی، توانمندی‌های استان زنجان را بیشتر نشان دهیم.

استان زنجان از نظر صنعت نمایشگاهی دارای چه ظرفیت‌هایی است؟

زنجان در برخی گروه‌های کالایی بسیار توانمند است. نمایشگاه صنعت برق در ایران به‌واسطه زنجان پیش می‌رود و این استان پایلوت صنعت برق در ایران است. ترانسفو بزرگ‌ترین تولید‌کننده تجهیزات الکترونیکی برقی کشور در این استان قرار دارد. این شرکت از ترانس و سیم و کابل گرفته تا تجهیزات برقی را تولید می‌کند و امروز به تولید موتورسیکلت برقی دست پیدا کرده است. بیشتر تجهیزات و پست ترانس‌های برق موردنیاز کشور در این شرکت تولید می‌شود. این مجموعه حدود ۲۰ شرکت اقماری دارد.

این استان در حوزه معدن و صنایع معدنی و کانی‌های غیرفلزی، توانمندی‌های بالایی دارد. مردم زنجان علاقه‌مند به نمایشگاه هستند. در سال ۱۴۰۰ توانستیم به سختی پس از دو سال نمایشگاه برگزار کنیم و تا ابتدای فروردین حدود ۱۶ عنوان نمایشگاه برگزار کردیم که همین موضوع موجب شد نگاه‌ها نسبت به گذشته تغییر کند. حتی ارائه خدمات در نمایشگاه‌ها را نیز تغییر دادیم. در حوزه ارتباطات خارجی فضای مجازی را توسعه دادیم. برنامه بعدی ما مناسب‌سازی فضای نمایشگاهی در حوزه‌های بین‌المللی است. به علاوه اینکه نمایشگاه زنجان، مدرن‌ترین مرکز نمایشگاهی شمال‌غرب و غرب کشور است. در حوزه فضا و ابنیه‌ ساخته‌شده، سالن‌های این سایت بدون‌ستون هستند و موقعیت جغرافیایی آن از نظر دسترسی در بهترین نقطه گردشگری شهر قرار‌گرفته است. تمام این موارد، امتیازات و مزیت‌هایی بالقوه برای کسانی که می‌خواهند نمایشگاه برگزار کنند و برای ما که می‌خواهیم این رویداد را مدیریت کنیم، ایجاد کرده است. سعی ما این است که بتوانیم این ساختار را تغییر دهیم. این‌ها بحث‌های ساختاری خود ما است.

چرا صنعت نمایشگاهی کشور در این سال‌ها رشد چشمگیری نداشته است؟

ما در برنامه‌ریزی محتوایی برای صنعت نمایشگاهی نیازمند ساختار تشکیلاتی به‌عنوان سازمان صنعت نمایشگاهی هستیم. وجود سازمان صنعت نمایشگاهی موجب ایجاد نظامی هماهنگ در رسته‌های گوناگون این صنعت از جمله بخش خدمات نمایشگاهی، چاپ و تبلیغات، غرفه‌سازی، برگزاری و حتی مدیران مراکز نمایشگاهی خواهد شد. نمونه این ساختار، سازمان نظام مهندسی ساختمان است. شخصی که متقاضی ساخت ساختمان است باید دارای رتبه خاصی باشد و برای کسب این رتبه مراحل پیوسته‌ای را طی کند تا حق امضا داشته باشد و بتواند پروژه‌ای را به‌دست بگیرید. این سلسله‌مراتب، حلقه گمشده‌ای در صنعت نمایشگاهی کشور است. در انجمن نمایشگاه‌های آلمان، معدود گروه‌هایی به‌عنوان زیرمجموعه قرار می‌گیرند؛ این یعنی هدفمند کردن هزینه‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها، جهت‌دهی هدفمند و بازگشت سرمایه برای خدمات و تولیدی که برای بازار جدید خود ایجاد می‌کنند.

برای رفع این مشکلات چه باید کرد؟

یکی از مهم‌ترین فاکتورها برای موفقیت در هم حوزه‌ای توجه به آموزش مدوام است. امروز چند نفر را داریم که دوره‌های کامل نمایشگاهی را گذرانده باشند و اساسا آموزش چه جایگاهی در بروزرسانی این حوزه دارد؟ به‌عنوان نمونه برای غرفه‌دار خود دوره آموزشی نگذاشته‌ایم که چگونه در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی شرکت کند. از سویی هم یک‌سری برگزار‌کننده داریم که به صورت سریالی نمایشگاه برگزار می‌کنند. حال چگونه می‌توان کیفیت و کمیت نمایشگاه‌ها را ارزیابی کرد؟ البته قصد نداریم در مقابل برگزارکننده یا غرفه‌دار قرار بگیریم، بلکه می‌خواهیم این افراد را تقویت کنیم و راه و چاه را نشان‌‌شان بدهیم. به علاوه اینکه در نظام ارتباطی خود می‌توانیم سازمان را تعریف کنیم و این سازمان تشکلی یکپارچه شود. ما چند انجمن داریم؟ همه این‌ها یکی هستند و وجود این انجمن‌ها اتفاقی خاصی در صنعت نمایشگاهی را رقم نزده است. نباید فراموش کرد که اساس تاسیس انجمن‌ها تغییر است. انجمن‌ها ایجاد شده‌اند تا تغییر ایجاد کنند و از منافع ذی‌نفعان دفاع کنند. با پیاده‌سازی این نظام هماهنگ وقتی یک خارجی به ایران می‌آید می‌توان ادعا کرد که مرکز نمایشگاهی ما به مرکزی با حداقل استانداردها تبدیل شده است.

بسیاری از فعالان صنعت نمایشگاهی تعدد سایت‌ها را چالشی جدی در این حوزه می‌دانند و عنوان می‌کنند سایت‌های نمایشگاهی در استان‌های کم‌برخوردار می‌تواند موجب ضربه‌زدن به صنعت نمایشگاهی کشور شود. نظر شما چیست؟

به عقیده من این موضوع بسیار هم خوب است. در استانی که یک میلیون نفر جمعیت دارد، نیازمندی‌ها متفاوت است. نمایشگاه آمده تا عرضه و تقاضا را مدیریت کند. چه در حوزه عمومی و چه در حوزه تخصصی ظرفیتی در استان وجود دارد. یک استان در یک گروه کالایی شاید استعداد مضاعفی داشته باشد که بسیاری از استان‌ها با پهناوری بیشتر، آن ظرفیت را نداشته باشند. پس نمایشگاه‌ها در هر استانی مزیت ایجاد می‌کنند.

 با تمام موارد یادشده در حال حاضر سایت زنجان در برگزاری چه نمایشگاه‌هایی دارای مزیت و قدرت است؟

امروز سایت زنجان در برگزاری نمایشگاه‌های معدن قوی است اما شاید در حوزه ساختمان آن توان را نداشته باشد پس باید نمایشگاه‌های خود را چه در حوزه داخلی و چه خارجی براساس کارکردشان تفکیک کنیم. یک مرکز نمایشگاهی که در نهایت ۲ هزار مترمربع فضای نمایشگاهی دارد شاید تا ۲۰ سال بعد هم برای آن استان کافی باشد اما در شهرهایی مانند اصفهان، مشهد و شیراز وضعیت این‌طور نیست. چون خاستگاه بومی و ملی و بین‌المللی تحقق پیدا کرده؛ از این‌رو نباید همه را به یک چشم دید. در حقیقت باید برای این رویدادها تعریف و برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشیم. در کلام کلی نیز نگاه ما باید در حوزه برگزاری نمایشگاه کاملا تفکیکی باشد.