همچنین طبق آمار اتاق بازرگانی تهران، برای رسیدن به اهداف تعیین‌شده در برنامه سال ۱۴۰۱ برای تولید مواد معدنی نیاز به ۲۵ هزار دستگاه ماشین‌آلات داریم. بنابراین باید ۲۵ هزار دستگاه ماشین‌آلات معدنی طی ۴ سال آینده به این صنعت تزریق شود تا هم به اهداف ۱۴۰۴ برسیم و هم از زمینگیر شدن صنایع معدنی جلوگیری کنیم. همچنین طبق آمار موجود، درحال‌حاضر ۱۵ هزار دستگاه در معادن کشور بالای ۲۰ سال عمر دارند که باید نوسازی شوند. اگرچه برخی از شرکت‌های ایرانی ماشین‌آلات سبک موردنیاز معادن کوچک را تامین می‌کنند اما محصولات تولیدی این شرکت‌ها به‌قدری محدود است که پاسخگوی نیاز تمام معادن نیست. از سوی دیگر این شرکت‌ها به میزان زیادی به واردات قطعه وابسته هستند.به‌تازگی وزارت صمت برای برطرف کردن این چالش رویکرد محدودیت‌زدایی و تسهیل واردات ماشین‌آلات معدنی را در پیش گرفته است، اما فعالان حوزه معدن بر این باورند که گشایش محسوسی در رفع محدودیت واردات ماشین‌آلات معدنی اتفاق نیفتاده است.در گزارش امروز صمت، مروری داریم بر آخرین تحولات مربوط به حوزه تامین ماشین‌آلات معدنی.

جزییات ضوابط واردات

طبق بخشنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت، واردات ماشین‌آلات مشابه ساخت داخل به‌شرط خرید دستگاه‌های رده معدنی از سازندگان داخلی مجاز است. به گزارش معدن نیوز، ابوذر جمشیدوند، مدیرکل دفتر ماشین‌آلات و تجهیزات کشاورزی، ساختمانی و معدنی وزارت صمت در نامه‌ای به دفتر مقررات صادرات و واردات، جزییات ضوابط واردات ماشین‌آلات معدنی را اعلام کرد.در این نامه آمده است: واردکنندگان می‌توانند نسبت به واردات ماشین‌آلات شامل بیل مکانیکی با توان موتور بالاتر از ٣٥٠ اسب بخار یا وزن کل بالاتر از ٤٠ تن، لودر با توان موتور بالاتر از ٣١٠ اسب بخار یا وزن کل بالاتر از ٣٠ تن، دامپتراک با وزن بارگیری بالاتر از ٥٠ تن، تراک معدنی با وزن بارگیری بالاتر از ٧٠ تن، بولدوزر با توان موتور بالاتر از ٣٢٠ اسب بخار، گریدر با وزن کل بالاتر از ٢٠ تن و ماشین‌آلات موردنیاز عملیات معدنی زیرزمینی با مجوز معاونت معادن اقدام کنند. در این نامه در خصوص ماشین‌آلات دارای مشابه ساخت داخل، باهدف حمایت از تولید این ماشین‌آلات در کشور و همچنین تداوم و رشد تولید در بخش معدن، مقرر شده است، به ازای خرید هر دستگاه رده معدنی از سازندگان داخلی اجازه واردات ماشین‌آلات تا ۵ سال ساخت با تعداد مشابه خرید از داخل به واحدهای معدنی کشور صادر شود.

جهش در واردات ماشین‌آلات

معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه محدودیت‌های ورود ماشین‌آلات درگذشته خیلی متفاوت بوده است، گفت: با اصلاح انجام‌شده در این دستورالعمل جهش قابل‌توجهی در واردات ماشین‌آلات سنگین روی‌داده و شرایط متفاوت شده است.معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت با تاکید بر متفاوت بودن بحث ماشین‌آلات کارکرده با ماشین‌آلات تناژ پایین گفت: بیش از یک سال است که دستورالعمل‌های واردات این ماشین‌آلات اصلاح شده است. به گزارش فارس، رضا محتشمی پور با بیان اینکه محدودیت‌های ورود ماشین‌آلات درگذشته خیلی متفاوت بوده است، تصریح کرد: در دستورالعمل‌های جدید خیلی از محدودیت‌ها برداشته شده است. وی تاکید کرد: نتیجه برداشته شدن محدودیت‌های واردات ماشین‌آلات سنگین جهش قابل صدور مجوز برای واردات در سال گذشته بود. محتشمی پور با بیان اینکه واردات ماشین‌آلات نو و زیر ۵سال کارکرد بدون محدودیت بوده است، ادامه داد: ماشین‌آلات با تناسب معدن امکان ورود داشتند. معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر اینکه در بخش ماشین‌آلات سبک محدودیت‌هایی به دلیل حفظ ظرفیت‌های داخلی وجود دارد، افزود: نتیجه اقدامات انجام‌شده، جهش واردات ماشین‌آلات و متفاوت شدن شرایط بود.

رشد ۱۰۰ درصدی تولید داخل

سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به بررسی مشکلات حوزه ماشین‌آلات معدنی و راهسازی، گفت: در جلسه امروز کمیسیون مقرر شد وزارت صمت ادعای تولیدکنندگان درباره تامین نیاز کشور به ماشین‌آلات معدنی را راستی‌آزمایی کند. به گزارش ماین‌نیوز، روح‌اله عباسپور گفت: اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در نشست اخیر خود که با حضور معاون صنایع ماشین‌آلات و تجهیزات وزارت صمت و اعضای انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات معدنی و راهسازی برگزار شد، به بررسی مشکلات حوزه ماشین‌آلات معدنی و راهسازی پرداختند. سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با یادآوری مسائل مطرح در نشست اخیر کمیسیون صنایع و معادن مجلس، ادامه داد: تولیدکنندگان حوزه ماشین‌آلات معدنی و راهسازی معتقد بودند که باوجود داشتن توانایی تولید ماشین‌آلات متناسب با نیاز کشور، وزارتخانه‌های راه و شهرسازی و صنعت، معدن و تجارت به دنبال تامین نیاز داخل از طریق واردات هستند.

وی با بیان اینکه بر اساس گزارش ارائه‌شده تولیدات سال گذشته داخلی در این حوزه حدود ۱۰۰ درصد رشد داشته، اضافه کرد: تولیدکنندگان ماشین‌آلات معدنی و راهسازی همچنین از واردات ماشین‌آلات کارکرده با عمر کمتر از ۵ سال گلایه کردند. این نماینده مردم در مجلس یازدهم تصریح کرد: در این نشست مقرر شد وزارت صمت از تقاضا و میزان تولید داخلی ماشین‌آلات معدنی و راهسازی ارزیابی دقیقی داشته باشد و تعیین کند آیا تولیدکنندگان داخلی توانایی پاسخگویی به نیاز بازار را دارند یا خیر؟ سپس در مرحله بعدی اقدامات متناسب با نتیجه این ارزیابی انجام شود. سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس یازدهم با تاکید بر اینکه در حوزه ماشین‌آلات معدنی و راهسازی باید به مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان این حوزه به‌صورت هم‌زمان توجه شود، ادامه داد: درحال‌حاضر حدود ۱۵هزار ماشین‌آلات معدنی فرسوده با ۲۰ سال عمر در کشور وجود دارد که باتوجه به هدف‌گذاری‌های صورت گرفته مبنی بر رشد تولید در معادن باید اقدامات لازم برای نوسازی ماشین‌آلات معدنی انجام شود.

هپکو، بزرگ‌ترین شرکت‌ غرب آسیا

در همین حال استاندار مرکزی گفت: «هپکو» به‌زودی به یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تولیدکننده ماشین‌آلات معدنی غرب آسیا تبدیل خواهد شد. به گزارش معدن‌نامه، فرزاد مخلص‌الائمه اظهار کرد: شرکت‌ها پیشران اقتصاد کشور هستند و به‌مانند یک لکوموتیو کشور را به دنبال خود می‌کشانند، شرکت هپکو که بعد از یک دوران شکوفایی به خاک افتاده بود الان دوباره به‌روزهای شکوفایی برگشته و به شرکتی تبدیل‌شده که نیاز به اشتغال جدید دارد، شرکت هپکو یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان ماشین‌آلات راهسازی است و به‌زودی یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تولیدکننده ماشین‌آلات معدنی غرب آسیا خواهد شد. استاندار مرکزی با بیان اینکه هم‌اکنون ستاد معین اقتصاد دریا در استان مرکزی فعال‌شده است، افزود: صنایع دریا محور فراوان در استان مرکزی وجود دارد که هم‌اکنون در ستاد، یگان‌های دریایی فعال‌شده‌اند، همچنین شرکت‌های جدید را در مکران تاسیس کردیم و صنایع استان آماده سرمایه‌گذاری در مکران هستند. مخلص‌الائمه بیان کرد: هدف دولت سیزدهم بر اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام است، بالغ‌بر ۸۰ هزار پروژه نیمه‌تمام خرد و کلان در سطح کشور در تمام حوزه‌ها وجود دارد که به‌طبع هیچ‌وقت تمام نمی‌شوند، اما دولت آنها را اولویت‌بندی کرده است، کاری که سال گذشته در حوزه عمرانی انجام‌شده حداقل معادل ۶ یا ۷سال گذشته است و امسال نیز حتما رکورد سال گذشته زده می‌شود. وی ادامه داد: بالغ‌بر ۹۶ کارگاه راهسازی در استان مرکزی فعال است که درگذشته سال‌ها تعطیل بوده است، سال گذشته در حوزه آبرسانی رتبه چهارم جهاد آبرسانی به‌عنوان بزرگ‌ترین پروژه دولت به استان مرکزی اختصاص یافت به‌طوری‌که در گام نخست ۱۰ هزار روستا هدف‌گذاری دولت بود و استان مرکزی باوجود اینکه بارندگی مطلوبی نداشت اما در این زمینه عملکرد خوبی داشته و تنش آبی تعداد زیادی از روستاهای استان رفع شده است.

سخن پایانی

معدن از حوزه‌های استراتژیک در اقتصاد کشور ما است که علاوه بر تامین بخشی از نیازهای ارزی، مواد اولیه بسیاری از صنایع کشور، از سنگ‌های ساختمانی، سیمان و گچ گرفته تا فولاد، سرب، روی، مس و مانند آن را تامین می‌کند. بنابراین ضروری است که تجهیزات و ماشین‌آلات موردنیاز این بخش به‌موقع (از منابع داخلی و خارجی) تامین و نوسازی شود تا کشور درزمینه تولید مواد اولیه موردنیاز دچار مشکل نشود و چرخ تولید کشور از حرکت نایستد.