مقابله با تورم عمومی
مجید گودرزی-کارشناس اقتصاد
تورم افسارگسیخته چندین دهه است که اقتصاد ما را به شدت می آزارد و مردم هر ساله بخش مهمی از ثروت خود را از دست می دهند. عجیب آنکه ما در شرایط رونق، تورم داریم و در شرایط رکود هم، تورم داریم. همچنین، دلایل زیادی برای تورم از سیاست خارجی گرفته تا افزایش نقدینگی و تورم انتظاری وجود دارد.بدون شک دولت ها و بانک ها با چاپ پول و مالک شدن دارایی مردم، اقدام نادرستی انجام می دهند. دارایی مردم حق مردم است و نباید تنها با چاپ پول و افزایش نقدینگی، کسی یا کسانی آنها را صاحب شوند.
تورم یک بیماری اقتصادی است که در کمال تاسف و تعجب، ایرانی ها بخش مهمی از سرمایه های خود را در این بیماری اقتصادی سرمایه گذاری می کنند. می خرند تا گران شود و تصور می کنند با احتکار و کاهش عرضه و بالا رفتن قیمت ها، آنها سود می کنند. این ظلم به هموطنان است. در ضمن هرکس قادر است تنها یک یا چند کالا یا خدمات را به جامعه عرضه و هزاران کالا یا خدمت را باید از همین بازار خریداری کند و بدون شک سود سرمایه گذاران در تورم صفر یا منفی خواهد بود. همه تلاش می کنند گران تر بفروشند و تحت فشار قرار گرفته اند.
بخش مهم دیگری از تورم، تورم انتظاری است. چند سال پیش، رئیس جمهوری امریکا تهدید کرده بود، 6 ماه بعد تحریم هایی را ضد ایران اعمال خواهد کرد. بدون آنکه ایران مبادلات سنگین تجاری با امریکا داشته باشد، 6 ماه قبل از اجرایی شدن تحریم ها، بازارهای داخلی شروع به نوسان شدید کردند.
این تورم انتظاری بارها توسط مقامات کشورهای غربی با وارد کردن شوک های سیاسی، اتفاق افتاد و در بسیاری از موارد، منشأ تهدید داشت، نه
کمبود.استقبال از تورم، بخش دیگری از گرفتاری اقتصاد ایران است. معمولا در تمام جوامع هنگام بروز تورم، تقاضای آن کالا کم می شود؛ اما در ایران تقاضا به شدت افزایش می یابد و وضع بدتر می شود. بسیاری از اقتصادهای دنیا، قادر به پاسخگویی به تقاضای انفجاری شبیه ایران نیستند.
اما راهکار چیست؟ ما قادر نیستیم تورم عمومی در تمام کالاها و خدمات را با نخریدن پاسخ دهیم؛ اما قادر هستیم با صنایع و تولیداتی که بیشترین تورم را ایجاد می کنند، آن هم بدون دلیل موجه، با نخریدن، مقابله جدی کنیم. این باعث خواهد شد که صنایع مختلف تلاش کنند، در صدر فهرست نباشند و رودرروی مردم قرار نگیرند.ضربه به محصولاتی که حقوق مصرف کننده را رعایت نمی کنند، باعث تلاش برای پایین نگه داشتن قیمت ها می شود.بسیاری از نیازها غیرضروری هستند و قابلیت به تعویق انداختن و حتی حذف از سبد خرید را دارند.اکنون تولیدکنندگان و توزیع کنندگان قادر هستند هزینه های اضافی خود را که برخی از آنها نتیجه رقابت ناسالم است، مثل هزینه اجاره، به مصرف کننده نهایی منتقل کنند.بخش توزیع ما اکنون تا جایی قیمت ها را بالا می برد که فروش متوقف شود و این بخش اکنون دیوار بلندی بین تولید و مصرف به وجود آورده است. نه نظارتی هست و نه رقابتی. رقابت قادر است، خیلی از واحدها و رفتارها را حذف کند. از سوی دیگر، سود سرشار و بدون حساب وکتاب بخش توزیع، باعث نرخ نجومی واحدهای تجاری شده است.
مقابله بخشی با تورم عمومی می تواند باعث تنبیه اصنافی شود که اکنون به شدت تلاش می کنند، بدون زحمت سهم بیشتری از کیک اقتصاد را به خود اختصاص دهند.
