تعطیلی پنجشنبه و جمعه در ایران باتوجه به تعطیلی شنبه و یکشنبه در اغلب کشورهای جهان، مراودات بین‌المللی کشور را برای ۴ روز متوالی تقریبا تعطیل می‌کند. روندی که ۱۵ سال پیش عمده کشورهای اسلامی و حوزه خلیج‌فارس را بر آن داشت تا برای کاهش زیان اقتصادی ناشی از این موضوع و بهره‌مندی بیشتر از تعاملات بین‌المللی در تصمیمی واحد روزهای تعطیل پایان هفته خود را از «‌پنجشنبه و جمعه» به «جمعه و شنبه» تغییر دهند؛ بر همین اساس اتخاذ تصمیمی که تعطیلات آخر هفته ایران را با اغلب کشورهای دنیا هماهنگ کند، ضروری است. هرازگاهی نیز این موضوع در مجلس عنوان و کمی بعد به فراموشی سپرده می‌شود؛ با این حال مدتی است که این پیشنهاد به‌طور جدی‌تر پیگیری شده و تعطیلی شنبه‌ها به تصویب کمیسیون اجتماعی مجلس رسیده و قرار است به زودی در صحن علنی بررسی شود.

بهبود روابط تجاری و هماهنگی با بازارهای جهانی

کریم حسینی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در رابطه با طرح مجلس برای ساماندهی تعطیلات رسمی به صمت گفت: طرح تعطیلی شنبه‌ها به تصویب کمیسیون اجتماعی رسیده و قرار است به زودی در صحن علنی مجلس ارائه شود. برای بررسی طرح ۲ روز تعطیلی در هفته، ۲ دیدگاه متفاوت وجود دارد، برخی معتقد به تعطیلی پنجشنبه و جمعه و برخی دیگر بر تعطیلی جمعه و شنبه تاکید دارند. درحال‌حاضر استدلال‌های نمایندگان مجلس متفاوت است اما در کمیسیون اجتماعی مجلس، تعطیلی جمعه و شنبه مورد تصویب قرار گرفت.

کریم حسینی ادامه داد: ‌برای نتیجه‌گیری نهایی، مانند روند تصویب سایر لایحه‌ها، دولت باید برای ارائه توضیحات لازم در صحن علنی مجلس حضور یافته و سپس نمایندگان موافق و مخالف نیز نظرات خود را بیان کنند. سپس موضوع برای اخذ تصمیم‌ نهایی به رأی گذاشته می‌شود. در مجموع تصمیم نهایی دراین‌باره به‌زودی مشخص خواهد شد.

وی با بیان اینکه کشور ما در قیاس با بسیاری از کشورها دارای بیش‌ترین میزان تعطیلی است، افزود: درواقع ایران در این زمینه جزو ۱۰ کشور اول قرار گرفته است. بی‌تردید روز جمعه در میان کشورهای اسلامی، جایگاه مهم و باارزشی دارد و این موضوع در رابطه با کشور ما نیز صدق می‌کند.

با تعطیلی شنبه‌ها موافق هستم

این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس به‌عنوان یکی از موافقان تعطیلی شنبه به جای پنجشنبه بیان کرد: تعطیلی شنبه به لحاظ بهبود روابط تجاری و هماهنگی بیشتر با بازارهای جهانی، موضوع مهمی تلقی می‌شود. البته به علت ارتباطات مجازی و غیرحضوری در دنیای پیشرفته امروز، این موضوع قابل بحث و تامل است. بی‌شک مجلس به این مورد توجه کافی دارد و با درنظر گرفتن تمامی جنبه‌ها، تصمیم‌گیری نهایی را به عمل خواهد آورد.

تعطیلی شنبه با فرهنگ ما همخوانی ندارد

محمدصالح جوکار، نماینده یزد در مجلس یازدهم در رابطه با تصمیم‌گیری برای تعطیلات آخر هفته به صمت گفت: هنوز متوجه مقصود اصلی اعضای کمیسیون اجتماعی برای تصویب تعطیلی شنبه به‌جای پنجشنبه نشده‌ام و هنوز جای سوال دارد که انتخاب روز شنبه به جای پنجشنبه بر حسب مادیات است یا معنویات. در حقیقت محور اصلی این طرح و مبنای انتخاب آن هنوز برای من مشخص نیست.

وی ضمن تاکید بر اهمیت تعطیلی پنجشنبه‌ها برای شهروندان اظهارکرد: بی‌شک پنجشنبه‌ها برای مردم کشور ما به جهت رسیدگی به امور فرهنگی و مذهبی مورد توجه بوده است.

این نماینده مجلس خطاب به موافقان طرح تعطیلی شنبه‌ها گفت: تعطیلی شنبه متعارف نبوده و با فرهنگ ما همخوانی ندارد. در مجموع پشت این لایحه هیچ استدلال و تدبیری مشاهده نمی‌کنم. امیدواریم دوستان موافق طرح تعطیلی شنبه‌ها در روزهای آینده، توضیحات دقیق‌تری در این رابطه ارائه کنند. وی با اشاره به برخی اثرات منفی تعطیلی شنبه‌ها گفت: همچنین با ناعدالتی در تعطیلات مواجه هستیم. یعنی نصف مردم ایران که روز‌های پنجشنبه هر هفته تعطیل هستند، بیشترین تعطیلات دنیا را دارند و نصف دیگر مردم ما کمترین تعطیلات دنیا را دارند، چون در روز‌های پنجشنبه هم باید به سرکار بروند. در این موضوع شاهد نوعی بی‌عدالتی هستیم و برای ساماندهی تعطیلات کشور باید اقدام لازم انجام شود. یعنی باید عدالت در تعطیلات به وجود‌اید و همه شهروندان به‌طور یکسان از تعطیل رسمی بهره ببرند.

جوکار با بیان اینکه باید منتظر ارسال طرح تعطیلی شنبه‌ها برای بررسی و تایید نهایی در صحن علنی مجلس ماند، افزود: ممکن است، مسائل و معاملات مادی و ارتباط با سایر کشورهای جهان برای موافقان این طرح محور اصلی باشد. درهرصورت این طرح باید به صحن آمده و مورد بررسی و ارزیابی دقیق‌تری قرار بگیرد. در نتیجه تا آن زمان نمی‌توان اظهارنظر جامعی در مورد تعطیلی شنبه‌ها ارائه داد.

تعطیلی شنبه و یکشنبه از همه بهتر است

با توجه به نظرات موافق و مخالف نمایندگان، این موضوع از دیدگاه فعالان تجاری نیز قابل توجه است. مسعود دانشمند، عضو اتاق بازرگانی ایران درباره تغییر روزهای تعطیل آخر هفته از پنجشنبه به شنبه گفت: اگر قرار به تصمیم‌گیری دوباره است که تصویب تعطیلی شنبه و یکشنبه از همه موارد دیگر بهتر است.

این فعال تجاری در گفت‌وگو با صمت گفت: تاثیرات مثبت یا منفی این موضوع به‌طور دقیق قابل‌محاسبه نیست، اما اکنون عملا پنجشنبه‌ها در کشور ما تعطیل است و با این روند مراودات بین‌المللی کشور طی ۴ روز متوالی انجام نمی‌شود. در حقیقت نتیجه مثبت زمانی حاصل می‌شود که تعطیلی روزهای پنجشنبه و جمعه به شنبه و یکشنبه منتقل شود.

دانشمند با اشاره به تاثیر تغییر روزهای تعطیل از پنجشنبه به شنبه بر روابط تجاری بین‌الملل اظهار کرد: با این تصمیم، کشور با کل دنیا هماهنگ خواهد شد.

بسیاری از کشورهای مسلمان از جمله کشورهای حاشیه خلیج‌فارس از سال ۲۰۱۲ به بعد روزهای تعطیلی آخر هفته خود را از پنجشنبه و جمعه به جمعه و شنبه تغییر دادند. قطر، عربستان، اندونزی، بحرین، سوریه، عراق، افغانستان و مالزی از جمله کشورهایی هستند که در روزهای جمعه و شنبه تعطیل هستند، اما تعدادی از کشورها هم به‌طور کامل، با این سیستم جهانی هماهنگ شده‌اند و شنبه‌ها و یکشنبه‌ها را به‌عنوان تعطیلات آخر هفته در نظر می‌گیرند که امارات متحده عربی، ترکیه و لبنان از جمله این کشورها هستند.

این فعال تجاری درباره احتمال اجرایی شدن این طرح بیان کرد: تصمیم‌گیری در زمینه تعطیلی شنبه‌ها به‌جای پنجشنبه‌ها به نمایندگان مجلس مربوط است. اما متاسفانه تاامروز هیچ یک از کمیسیون‌ها و نمایندگان مجلس درباره تاثیر این تعطیلات بر روابط تجارت بین‌الملل، از فعالان این حوزه نظرخواهی نکرده‌اند.

سخن پایانی

ایران نیز همچون کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس مراودات و تبادلات نفتی، تجاری و وارداتی با کشورهای غربی دارد. بنابراین هماهنگی روزهای تعطیل از الزاماتی است که می‌تواند در روند توسعه تجاری کشور موثر واقع شود. به نظر می‌رسد تعطیلی شنبه‌ها به جای پنج‌شنبه‌ها بتواند به بهبود این مراودات بینجامد. با این حال باز هم باید در انتظار تصمیم نهایی بهارستان‌نشینان برای تعطیلی شنبه‌ها ماند.