این مقام مسئول اعلام کرد روزهای ابتدایی شهریور تصمیم نهایی درباره جزئیات این طرح گرفته خواهد شد. پس از چند روز نیز معاون سیاست‌گذاری اقتصادی وزیر امور اقتصادی از اجرای پایلوت طرح کالابرگ الکترونیکی از ابتدای مهر خبر داد. دولت پیش از این اصلاح روند پرداخت یارانه‌ها را با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی آغاز کرد و به‌نظر می‌رسد برنامه‌های زیادی برای جراحی‌های سنگین اقتصادی در نظر دارد. صمت در این گزارش، به بررسی برنامه‌های دولت در زمینه اجرایی کردن طرح کالابرگ الکترونیکی، پرداخته است.

مدیریت موفق آرد و نان

معاون سیاست‌گذاری اقتصادی وزیر اقتصاد و دارایی ضمن تشریح آخرین وضعیت اجرای طرح یارانه نان از امکان اجرای پایلوت طرح کالابرگ از مهر ماه خبر داد. به گزارش ایسنا، سید هادی سبحانیان با اشاره به دستور رئیس‌جمهوری مبنی بر اینکه نرخ نان و دارو نباید گران شود، اظهار کرد: اضافه مصرف نان به‌معنای این نیست که فردی ثروتمند است. در همین راستا طرح ابتکاری در وزارت اقتصاد دنبال شد تا با ایجاد بستری میزان مصرف نان در کشور رصد شود. بر این اساس در کمتر از ۳ ماه، زیرساخت‌های اطلاعاتی مستقر و باعث شد حکمرانی بر پایه داده محقق شود. سبحانیان ادامه داد: با اجرای این طرح امکان رصد خروج آرد از شبکه وجود دارد. همچنین از نانوا حمایت و جلوی افزایش نرخ نان گرفته می‌شود. اکنون بیش از ۹۵ درصد مصارف و تراکنش‌های مربوط به حوزه نان پوشش داده شده است. از بین بیش از ۷۴ هزار نانوایی که قابلیت استقرار کارتخوان داشتند، این دستگاه در بیش از ۷۲ هزار نانوایی نصب شده است. وی عنوان کرد: میزان آرد موردنیاز برای پخت ۱۰۰ میلیون قرص نان در روز ۱۶ تا ۱۷ هزار تن است، این در حالی است که روزانه ۲۴ هزار تن آرد در کشور توزیع می‌شود. در واقع روزانه ۶ هزار تن آرد به نان تبدیل نمی‌شود. این رقم در ماه ۱۸۰ هزار تن است؛ به‌عبارت دیگر در ماه ۲.۵ تا ۲.۷ هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت می‌شود که تبدیل به نان نمی‌شود.

اجرای پایلوت کالابرگ از مهر

معاون وزیر اقتصاد در زمینه افرادی که امکان خرید نان با کارت بانکی را ندارند، گفت: برای این افراد یا مراکزی مانند بیمارستان‌ها یا پادگان‌ها راهکارهایی وجود دارد و غفلت نشده است. سازکار مناسب برای این افراد در ادامه اعلام خواهد شد. سبحانیان درباره نانوایی‌هایی که هنوز به دستگاه کارتخوان مجهز نشده‌اند، گفت: این نانوایی‌ها که تعداد آنها زیاد نیست، شرایط نصب کارتخوان را نداشتند و مشکلاتی مانند عدم تطابق اطلاعات مانع نصب کارتخوان برای این نانوایی‌ها شد. با رفع مشکلات اینچنینی، دستگاه‌های کارتخوان در این نانوایی‌ها نصب خواهد شد. در هر نانوایی که دستگاه داشته باشد، به ازای هر واحد نان ۱۵ درصد برای جبران افزایش هزینه‌ها اعمال می‌شود. سبحانیان در ادامه با اشاره به اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی گفت: طرح کالابرگ الکترونیکی یک قانون است و دولت سیزدهم از ابتدا علاقه‌مند بود آن را دنبال کند، اما زیرساخت‌های آن فراهم نشده بود.

وزارت رفاه و بانک مرکزی پیگیر تامین زیرساخت‌های فنی اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی بوده و تا امروز بخش زیادی از آن آماده شده است. وی ادامه داد: امکان اجرای پایلوت طرح کالابرگ الکترونیکی از مهرماه برای برخی کالاها وجود دارد تا نرخ این کالاها مطابق با نرخ سال ۱۴۰۰ محاسبه شود.

ساماندهی بیش از ۱۸ میلیون کارتخوان

وی در ادامه یکی دیگر از اقدامات دولت را ساماندهی کارتخوان‌ها عنوان و با اشاره به قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان اظهار کرد: این قانون باید در سال ۱۴۰۰ اجرایی می‌شد اما نشد و اکنون روند آن به‌صورت هفتگی توسط وزیر دنبال می‌شود. معاون وزیر اقتصاد با بیان اینکه برای هوشمندسازی مالیاتی حدود ۱۸ میلیون و ۹۰۰ هزار کارتخوان ساماندهی شده‌، گفت: تعداد معدودی از مشاغل خاص هنوز ساماندهی نشده‌اند، اما ساماندهی آنها نیز در دستور کار قرار دارد. همچنین 8 میلیون حساب تجاری در کشور مورد بررسی قرار گرفته است. سبحانیان در ادامه با بیان اینکه در راستای شفافیت حساب‌ها در خزانه وزارت اقتصاد کار را دنبال می‌کند، عنوان کرد: تمامی دستگاه‌ها باید همه مراودات مالی خود را در حساب‌های خزانه در بانک مرکزی مستقر کنند. تاکنون ۵۴ شرکت دولتی و برخی دانشگاه‌ها به این قانون عمل نکرده‌اند.

طرح کالابرگ الکترونیکی مثبت است

نماینده مردم نجف‌آباد، تیران و کرون در مجلس شورای اسلامی گفت: اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی نیاز به زیرساخت دارد که توسط دولت در حال ایجاد است، اما این اقدام بزرگ زمان‌ می‌برد و باید به دولت برای اجرای مناسب آن فرصت دهیم.

ابوالفضل ابوترابی با بیان اینکه قرار است نرخ کالاهایی که با کالابرگ الکترونیکی به مردم ارائه می‌شود، براساس نرخ شهریور سال گذشته باشد، ادامه داد: در قانون بودجه ۱۴۰۱ حذف ارز ترجیحی مشروط به ارائه کالابرگ الکترونیکی و تعیین نرخ کالاها براساس نرخ شهریور ۱۴۰۰ شد. مابه‌التفاوت قیمت‌ها توسط دولت به فروشنده پرداخت می‌شود. شبیه این برنامه در کشورهای اروپایی نیز اجرا شده است. براساس برآوردها ۳۰ درصد تمام اقلام از گندم و دارو گرفته تا روغن خوراکی قاچاق می‌شد و این موضوع فساد و رانت گسترده را به همراه داشت؛ از این ‌رو باید مانند کشورهای پیشرفته دنیا به سمت پرداخت مستقیم یارانه به مردم برویم. وی اضافه کرد: باید یارانه به‌طور مستقیم به مردم پرداخت شود و ارائه یارانه به‌طور مستقیم به واردکنندگان، اشتباه است، زیرا پرداخت یارانه به واسطه‌ها تنها رانت و فساد را در کشور گسترش می‌دهد و تخلفات شکل‌گرفته غیرقابل رصد است.

پرداخت مستقیم یارانه به مردم

ابوترابی در ادامه خاطرنشان کرد: کشورهای پیشرفته دنیا و حتی کشورهای نفت‌خیز بزرگ مانند امریکا و روسیه به پرداخت مستقیم یارانه به مردم روی آوردند. از آنجایی که در سال‌های اخیر کالاهای اساسی به کشورهای همسایه قاچاق شده و به‌دلیل جنگ روسیه و اوکراین، نرخ جهانی اقلام خوراکی افزایش یافت، دولت ناچار شد به‌صورت ضرب‌الاجل ارز ترجیحی را حذف کند. این عجله باعث شد در روند اجرای طرح کالابرگ، وقفه‌ای ایجاد شود.

به‌گفته این نماینده مجلس شورای اسلامی، ظرف یک یا دو ماه پیش رو زیرساخت اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی ایجاد می‌شود و مردم می‌توانند از مزایای این طرح بهره ببرند، این در حالی است که در گام نخست تصمیم‌گیری برای یارانه دارو و نان حائزاهمیت است.

سخن پایانی

نمایندگان مجلس شورای اسلامی پیش از این اعلام کرده بودند موضع مجلس، حفظ نرخ سبد کالایی خانوارها در سطح شهریور سال گذشته از طریق کالابرگ است. این موضع تنها پاسخی بود که اعضای مجلس شورای اسلامی به‌عنوان نمایندگان مردم در پاسخ به پیش‌بینی افزایش نرخ کالاها با اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی، ارائه دادند. دولت سیزدهم با همراهی مجلس، برنامه‌های تحولات اقتصادی خود را در پیش گرفته و در اجرای آنها لحظه‌ای درنگ نمی‌کند. امید می‌رود در صورت بروز هرگونه نتایج منفی و مخرب برای معیشت مردم، این دولت در قبال جامعه پاسخگو باشد.