افزایش هزینه‌های کشاورزی، قیمت‌گذاری و فروش محصول برنج و آشفتگی بازار از مهم‌ترین دغدغه شالیکاران است که از نا ترازی هزینه و درآمد این محصول حکایت داشت. نا ترازی که کمر کشاورز را خمیده‌تر کرده و سفره‌اش را کوچک‌تر و انگیزه‌اش برای کشت و تولید را کم و کمتر می‌کند و اگر این نا ترازی و بی‌عدالتی ادامه یابد در آینده نه‌چندان دور نه از نسل کشاورز خبری خواهد بود و نه از زمین کشاورزی.

اگر کشاورز و شالیکار نتواند تلاش‌ها، زحمات و هزینه‌های یک‌ساله خود را به درآمد تبدیل کند بدون شک انگیزه‌اش را برای ادامه مسیر از دست می‌دهد این مسئله زنگ خطری است که از هم‌اکنون به صدا درآمدهاست.

محمدرضا سنگری نماینده مردم رشت و خمام در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اهمیت و ارزش غذایی برنج، اظهار کرد: برنج محصول ارزشمند و مورد علاقه ایرانیان است و استقبال زیادی از مصرف این محصول در کشور می‌شود. وی در گفت‌وگو با مهر با تاکید بر توجه ویژه به محصول برنج، افزود: گیلان خاستگاه برنج با کیفیت و با اصالت در کشور بوده و توجه به این محصول به منزله توجه به این استان است. رئیس فراکسیون برنج در کشور با اشاره به اعمال محدودیت‌های فراوان برای واردات برنج، بیان کرد: با پیگیری‌های فراوان ضمن جلوگیری از واردات بی‌رویه برنج به کشور، اجازه ندادیم واردات معقول و موردنیاز آن تا زمان برداشت برنج در بازار توزیع شود.

احمدی سنگری بابیان اینکه خرید تضمینی برنج باید در اولویت کار دولت قرار گیرد، گفت: برای حمایت کشاورزان شالیکار باید خرید تضمینی در دستور کار قرار گیرد و این موضوع را در مجلس به جد پیگیر هستیم که البته موافقت‌های اولیه در این خصوص صورت گرفته است.

وی با تاکید بر ارج‌گذاری زحمات کشاورزان در بخش‌های مختلف، به تشریح چالش‌های هزینه‌ای شالیکاران پرداخت و افزود: درآمد کشاورزان پاسخگوی هزینه‌های سرسام‌آور کشاورزی نیست.

برنج روی دست کشاورزان مانده است

نماینده رشت و خمام در مجلس شورای اسلامی بابیان اینکه برنج روی دست کشاورزان مانده است، گفت: با توجه به افزایش محصول از یک‌سو و کاهش قدرت خرید مردم از سوی دیگر سبب شده تا برنج کشاورزان، «خریدار» نداشته باشد.

احمدی سنگری با اشاره به سوداگری‌های دلالان و واسطه گران در بازار برنج، اضافه کرد: کشاورز برای تأمین مایحتاج زندگی و همچنین پرداخت بدهی ناشی از هزینه کردهای کشاورزی ناچار است محصولش را با نازل‌ترین نرخ بفروشد و در این میان «سود» به جیب عده‌ای دلال می‌رود.

وی با تاکید بر اولویت‌دار کردن خرید تضمینی برنج از سوی مسئولان، افزود: خرید تضمینی برنج با نرخی مصوب و منصفانه خیال کشاورزان را در این بخش آسوده‌تر می‌کند.

حمایت از کشاورزان باید چندبعدی باشد

رئیس مجمع نمایندگان گیلان بابیان اینکه حمایت از کشاورزان باید چندبعدی باشد، گفت: ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت، در اختیار قرار دادن کود یارانه‌ای و همچنین خرید تضمینی برنج ضمن تقویت جامعه کشاورزی سبب دلگرمی کشاورزان می‌شود.

احمدی سنگری با اشاره به افزایش سه برابری آب‌بهای کشاورزی، این اقدام را ضربه بزرگ به کشاورزان دانست و بیان کرد: در حالی تعرفه آب‌بهای کشاورزی سه برابر شده است که هنوز بخش قابل‌توجهی از آبیاری کشاورزی در گیلان به روش مدرن نیست. وی ادامه داد: کشاورزان گیلانی به روش سنتی آبیاری می‌کنند اما باید آب‌بهای آبیاری مدرنیته را پرداخت کنند که اصلاً عادلانه نیست.

تغییر کاربری‌ اراضی

رئیس مجمع نمایندگان گیلان با اشاره به خطر کاهش تولید برنج در آینده نزدیک، اضافه کرد: روزبه‌روز بر عرصه‌های کشاورزی و شالیزاری گیلان کاسته می‌شود و برخی ویلا سازی‌ها و تغییر کاربری‌ها در اراضی کشاورزی، صنعت کشاورزی گیلان را به مخاطره انداخته است. احمدی سنگری با اشاره به اهمیت کشت دوم در راستای اقتصادی سازی اراضی کشاورزی، بیان کرد: اراضی کشاورزی و زراعی باید از روند تک‌محصولی دربیاید و در مسیر کشت دوم حرکت

تولید۴۰ درصد برنج کشور در گیلان

«ابراهیم نجفی» عضویت کمیسیون کشاورزی مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، برنج را از محصولات اصلی و استراتژیک گیلان برشمرد و اظهار کرد: گیلان با دارا بودن ۲۳۸ هزار هکتار اراضی کشاورزی، یکی قطب‌های تولید برنج در کشور است.

وی بابیان اینکه ۴۰ درصد برنج کشور در گیلان تولید می‌شود، افزود: اقلیم مناسب، خاک حاصلخیز و شرایط توپوگرافی منطقه سبب شده تا برنج گیلان از کیفیت بالایی برخوردار باشد.

 نماینده مردم آستانه اشرفیه در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اجرای کشت دوم با زهکشی اراضی کشاورزی، بیان کرد: برای حمایت از کشاورزان گیلانی اجرای کشت دوم با زهکشی اراضی کشاورزی توصیه می‌شود. نجفی بابیان اینکه ۳۰ درصد از اراضی کشاورزی گیلان نیاز به زهکشی ندارد، گفت: اجرای کشت دوم در گیلان ثمربخش بوده و به اقتصاد کشاورزان کمک می‌کند. وی با اشاره به انعقاد تفاهم‌نامه جهاد کشاورزی با ستاد اجرایی فرمان امام (ره) در راستای تسهیل بخشی امورات کشاورزان، افزود: بر اساس این تفاهم‌نامه تحویل بذر و خرید تضمینی برنج از کشاورزان در دستور کار قرارگرفته است.

صادرات به کشورهای منطقه

عضو مجمع نمایندگان گیلان با اشاره به شرایط خوب این استان برای صادرات محصولات کشاورزی به کشورهای منطقه اوراسیا، بیان کرد: بستر صادرات محصولات کشاورزی گیلان به کشورهای حاشیه خزر فراهم‌شده است و از این فضا برای رونق اقتصاد کشاورزی می‌توان بهره گرفت. نجفی با اشاره به افزایش غیرمنتظره آب‌بهای کشاورزی و ایجاد نگرانی در بین کشاورزان، اضافه کرد: مجمع نمایندگان گیلان در چندین مکاتبه با رئیس‌جمهوری و وزیر جهاد کشاورزی خواستار پیگیری افزایش آب‌بهای کشاورزی و کاهش این هزینه‌ها شد و مصمم است تا مشکلات کشاورزان را یکی پس از دیگری حل‌وفصل کند. وی بابیان اینکه برنج از سبد محصولات استراتژیک حذف‌شده بود، افزود: حذف برنج از سبد محصولات استراتژیک هزینه‌های کشاورزان را چند برابر می‌کند که موردانتقاد مجمع نمایندگان گیلان قرار گرفت.

استراتژیک کردن برنج

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس بابیان اینکه استراتژیک کردن محصول برنج مطالبه جدی مجمع نمایندگان گیلان است، گفت: برنج باید در کنار چهار محصول گندم، جو، چغندر قند و گلزا در سبد محصولات استراتژیک قرار گیرد تا شالیکاران بتواند از ظرفیت یارانه‌ای استفاده کنند. نجفی بابیان اینکه دولت باید در کاهش هزینه‌ها به کشاورزان کمک کند، تصریح کرد: تسطیح اراضی کشاورزی، مکانیزاسیون، آبیاری تحت فشار و غیره می‌تواند در کاهش هزینه تولید اثرگذار باشد که باید موردتوجه قرار گیرد.

سخن پایانی

وفاق، همراهی و هم افزایی دولت و مجلس برای کاهش دغدغه‌های کشاورزان می‌تواند سوسوی امید را در دل این قشر زحمت‌کش زنده کند. کشاورزانی که هر چه درمی‌آورند باید خرج هزینه کردهای کشاورزی کنند و چیزی ته جیبشان نمی‌ماند تا با انگیزه و توان مضاعف سال زراعی جدید را به انتظار بنشینند و به‌ناچار باید با دلهره‌های فراوان و بدهی‌های انباشته به کار خود ادامه دهند، اگر نگاه حمایتی دولت و مجلس به سمت کشاورزان روانه شود قطعاً صنعت کشاورزی و جامعه کشاورزی جانی دوباره برای ادامه حرکت خواهند گرفت.

حال که بخش اعظمی از برنج شالیکاران در انبارها و شالیکوبی‌ها دپو شده و منتظر نرخ مناسب و عادلانه است طرح خرید تضمینی برنج می‌تواند راهکار حمایتی خوبی از سوی دو قوه مقننه و مجریه باشد تاکمی از دغدغه‌های فکری، روحی و مالی کشاورزان و شالیکاران را بکاهد.