بحران جدید سیمانیها در راه است
از خرداد امسال، همزمان با گرم شدن هوا و همچنین قطعی برق صنایع، میزان تولید واحدهای سیمانی کشور بهشدت کاهش یافت. در نتیجه چنین شرایطی، شاهد شکل گرفتن بازار سیاه برای خریدوفروش سیمان بودیم، درحالیکه کارخانجات سیمان، همان مقدار سیمان اندک تولیدی خود را با قیمتهای مصوب به بازار میدادند.
در ادامه با کاهش محدودیت در تأمین برق موردنیاز صنایع، روند تولید به سمت عادی شدن میرود، درنتیجه با افزایش عرضه سیمان، قیمتها در مسیر تعدیل پیش رفتهاند.
در مجموع عرضههای سیمان در بورس کالا، نیاز کشور به این محصول ساختمانی را تأمین میکند و در نتیجه شاهد متعادل شدن بازار بودیم. بدون تردید عرضه سیمان در بورس کالا، مزیتهای متعددی دارد اما علت اصلی این کاهش نرخ را باید افزایش تولید واحدهای سیمانی دانست.
با این وجود باید خاطرنشان کرد عرضه سیمان در بورس کالا از منظر دیگری اهمیت دارد، چراکه در چنین شرایطی فروش این محصول در بورس کالا زمینه شفافیت قیمتها و حذف واسطهها را فراهم میکند و در همین حال، سود حاصل از فروش سیمان از آن تولیدکنندگان و نه دلالان میشود.
البته همچنان نرخ فروش سیمان در برخی مناطق کشور که ساختوساز رونق بیشتری دارد، زیادتر است. در این مناطق، رقابت بیشتری برای خرید سیمان شکلگرفته که به رشد بهای این محصول ساختمانی منجر شده است. هرچند انتظار میرود با تداوم شرایط کنونی و تولید مستمر، شاهد کاهش نرخ در تمامی نقاط کشور باشیم اما در مجموع نباید انتظار داشت سیمان در تمام استانها با یک نرخ به فروش برسد.
توجه به این نکته ضروری بهنظر میرسد که سیمان محصولی حجیم است و درنتیجه انتقال آن در مسافتهای طولانی، فاقد توجیه اقتصادی است. اگر از ابتدا روی پراکندگی احداث واحدهای سیمانی بیشتر دقت میشد، درحالحاضر با این چالشها روبهرو نبودیم. هرچند قیمتگذاری دستوری و فروش این محصول با بهایی یکسان و الزامات تبیینشده برای احداث کارخانههای سیمان در برخی مناطق از سوی بخشهای حاکمیتی، مانع توجه به این اصل در صنعت سیمان شده است.
در ادامه باید تاکید کرد که طی هفتههای اخیر پیشبینیهایی مبنی بر تأمین نشدن گاز موردنیاز صنایع در فصول سرد سال میشود و باید از هماکنون راهحلی برای آن اندیشیده شود.
چنانچه صنایع سیمان کشور در ماههای آینده با چالش در تأمین گاز روبهرو شوند، از میزان تولید آنها کاسته خواهد شد و دوباره التهاب به بازار این محصول ساختمانی بازمیگردد. البته اینبار این التهاب شدت بیشتری خواهد گرفت و شاهد رشد هرچه بیشتر نرخ سیمان در بازار سیاه خواهیم بود.
توجه به این نکته ضروری بهنظر میرسد که طی ماههای گذشته، ذخیره کلینکر واحدهای سیمانی کاهش جدی یافته است. در نتیجه این افت عرضه بهمراتب با شدت بیشتری در این دوره ظهور و بازار این محصول را ملتهب خواهد کرد. بنابراین انتظار میرود هرچه سریعتر تمهیداتی برای رفع این کمبودها اندیشیده شود.
بدون تردید تولیدکنندگان سیمان از تمام ظرفیت خود برای تولید بهره میگیرند و توان خود را برای ذخیرهسازی کلینکر تا ماههای سرد سال به کار میبندند. با این وجود، فرصت کمی باقی ماند و میزان ذخیرهسازی بهقدر نیاز نخواهد بود؛ درنتیجه باید به فکر راهحلهای دیگری برای مقابله با این شرایط باشیم.
در چنین شرایطی انتظار میرود تأمین سوخت موردنیاز صنایع سیمانی در اولویت مسئولان باشد، چراکه این واحدها در ماههای گذشته و با قطعی مداوم برق با چالشهای عدیدهای روبهرو شدهاند و دیگر از پس این کمبودهای جدید برنمیآیند؛ درنتیجه انتظار میرود حتی در صورت تأمین نشدن گاز، مازوت بهعنوان سوخت جایگزین در اختیار صنایع قرار گیرد. البته تأمین مازوت نیز به الزاماتی نیاز دارد و باید از هماکنون در برنامهها گنجانده شود تا از چالشهای احتمالی در آینده جلوگیری کرد.