نابودی ذخایر دریایی با صید ترال
«ترال» از شیوههای صید کف روب دریا است و باعث نابودی ذخایر آبزیان میشود که باید نسبت به کنترل و ممنوعیت این روش و دیگر شیوههای مخرب اقدام شود.
صید و صیادی یکی از مشاغل قدیمی در استان بوشهر بوده که مردم این دیار از دیرباز به این شغل مشغول بوده اند و هنوز هم افراد بسیاری زیادی در این زمینه مشغول به کار و فعالیت هستند. آبزیان دریایی با آسیب ها و چالش های فراوانی روبه رو است که یکی از آنها استفاده از شیوه های صید کف روب است؛ البته آلودگی های دریایی، ورود شناورهای بزرگ نفت کش، نشت نفت از لوله های انتقال و شناورها و.... از دیگر تهدیدهای آبزیان دریایی است. یکی از مهم ترین چالش ها در نابودی ذخایر دریایی استفاده از شیوه های صید ترال است که وعده های مسئولان برای مقابله با این شیوه صید محقق نشده است و این شیوه همچنان نابودی ذخایر دریایی را در پی داشته است. ممنوعیت قانونی صید ترال هم نتوانست جلوی تخریب بستر زنده خلیج فارس را بگیرد؛ دو سال پیش بود که صید ترال در خلیج فارس به مدت دو سال ممنوع شد اما شواهد نشان می دهد که همچنان شناورهای متخلف در حال جارو کردن بستر زنده خلیج فارس هستند. صید ترال شیوه مخربی است که مثل جاروبرقی به جان هر جنبده و آبزی که در بستر دریا است، می افتد و همه ماهی های ماکول و غیرماکول را در تورهای صیادان گرفتار می کند که این شیوه نابودی بسیاری از ذخایر را در پی دارد.
آبزیان خلیج فارس در آستانه نابودی
یکی از فعالان حوزه محیط زیست استان بوشهر در گفت وگو با خبرنگار مهر گفت: در سایه بی خیالی مسئولان، لنج ها در سطح استان به ویژه در آب های جنوبی استان با صید ترال نابودگر بستر دریاها و منابع استفاده کننده از آن هستند. مریم بهمنی بابیان اینکه در نبود نظارت ها، امنیت شغلی صیادان بومی در معرض نابودی است ادامه داد: صید «ترال» بلای جان ذخایر دریایی و چالشی بزرگ برای صیادان است و باید این نوع صید به صورت کامل ممنوع شود.
لزوم توقف صید کف روب
وی ادامه داد: لنج های ترال آزادانه و حتی در مکان هایی کمتر از هشت مایل در دریا حاضر می شوند و با خاموش کردن ردیاب و چراغ های لنج خود، شب هنگام دست به غارت دریا می زنند که هم اکنون در برخی مواقع در روز هم فعالیت می کنند. صیادان با لنج های ترال با خاموش کردن ردیاب و چراغ های خود، شب هنگام دست به غارت دریا می زنند بهمنی خواستار توقف کامل صید به شیوه کف روب شد و بیان کرد: ترال نابودگر است؛ یعنی هم آبزیان کوچک و بزرگ را صید می کند و هم زیستگاه زنده باقیمانده آبزیان را نابود می کند که باید به صورت جدی با این شیوه مقابله شود.
استاندار بوشهر نیز یکی از مشکلات قدیمی و ریشه دار در استان بوشهر را استفاده از شیوه صید ترال و کف روبی دریا دانست و خاطرنشان کرد: این شیوه صید نابودی ذخایر دریایی را در پی دارد که مقابله با تخلفات این حوزه ضروری است. احمد محمدی زاده رفع مشکلات صیادان را بسیار مهم و ضروری دانست و ادامه داد: صید ترال و خارج از فصل در آب های استان به عنوان یک مشکل قدیمی صیادان و تخلف به شمار می رود. وی افزود: سازمان شیلات ایران به دنبال سازوکاری است تا به صورت نهادینه جلو این کار را بگیرد و تلاش می شود با تشکیل کارگروه هایی پیگیری های لازم برای جلوگیری از این شیوه صید مخرب انجام شود.
برخورد با متخلفان صید
به گفته مدیرکل شیلات استان بوشهر، تلاش جدی برای مقابله با تخلفات صید در آب های استان بوشهر ادامه دارد و بر اساس قانون با متخلفان صید در این استان برخورد می شود. عقیل امینی حفظ ذخایر دریایی را یک ضرورت دانست و ادامه داد: رعایت قوانین صید و صیادی لازمه رسیدن به صید پایدار و حفظ ذخایر ارزشمند آبزیان خلیج فارس است. وی از تشکیل کمیسیون تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات صیادی استان بوشهر خبر داد و خاطرنشان کرد: در این نشست سه پرونده تخلفاتی شناورهای صیادی بررسی و در مجموع ۱۲۰ روز محرومیت از صید و فعالیت ناخدای متخلف برای این شناورها صادر شد. احمد محمدی یکی از فعالان محیط زیست هرمزگانی در گفت وگو با خبرنگار ایلنا گفت: یکی از مشکلاتی که اکوسیستم دریا را به شدت مورد تهدید قرار می دهد صید های ترال کف یا به اصطلاح محلی «جَل» است که باعث نابودی و زیان جبران ناپذیری بر پیکره دریا می شود.
صدمات جدی صید ترال به جامعه آبزیان
وی ادامه می دهد: این موضوع در مناطقی که آبسنگ های مرجانی استقرار یافته اند بسیار فاجعه بار است، آبسنگ های مرجانی از پر تولید ترین و متنوع ترین اکوسیستم دریا است که نابودی آن باعث نابودی بسیاری از گونه های جانوری دریا می شود بنابراین استفاده از صید ترال در غیر از زمان خود صدمات جدی را برای جامعه آبزیان در بر خواهد داشت. به گفته ملاح زاده یکی از صیادان هرمزگانی، استفاده از صید ترال تنها به منظور صید میگو است که معمولا از اواخر شهریور تا اوایل مهر رواج داشته و به دلیل افراط بسیار سبب نابودی آبزیان دریا می شود.
عدم حمایت جدی از جامعه صیادان
وی ادامه داد: در چند سال اخیر شاهد مشکلات ناشی از ورود کشتی های چینی ترال کفکش بودیم که با استفاده از این روش مخرب، آسیب های جدی را بر جامعه صیادی وارد و معشیت مردم را تهدید کردند. ضمن استفاده از ترال، گونه هایی دیگر از جانوران آبزی را نیز شکار می کردند. ملاح زاده اضافه کرد: حمایت ها از سمت دولت و همچنین از سمت سازمان شیلات برای جامعه صیادان ضعیف است و حمایت های جدی صورت نمی گیرد.
علی شیرزادی صیاد جاسکی نیز در این باره به ایلنا گفت: تعدادی از ماهی هایی که از طریق ترال، از بین می روند در دریا رها می شوند که آنها نیز باعث ضرر و زیان زیادی در دریا می شوند.
آبزیان در معرض نابودی
به گفته وی صیدترال یکی ازصیدهای مخرب است که به زیستگاه دریا آسیب وارد می کند، از جمله این آسیب ها می توان به از بین رفتن بچه ماهی هایی که برای زندگی به ساحل می آیند، از بین رفتن زیستگاه ماهی هایی مانند سفره ماهی، ماهی های در حال انقراض مانند شوریده، زمین کن، میگو و ماهی هایی که قدرت مهاجرت پایینی دارند، از بین رفتن چراگاه های ماهی هایی نظیر شیرماهی و ماهی های شکارچی و همچنین ازبین بردن تورهای صیادان ساحلی و انتظاری نام برد.
کاهش ذخیره ساحل
وی افزود: صید ترال قایق و لنج، جدی ترین عامل برای از بین بردن زیستگاه ساحلی برای صیادان ساحلی است و یکی از دلایل کاهش ذخیره ساحل، صیدترال لنج و قایق های ساحلی است.
محمد جابری دیگر صیاد جاسکی اظهار کرد: علاوه بر کشتی ها و لنج ها، قایق های بومی نیز اقدام به صید ترال به صورت غیرمجاز می کنند. وی اضافه کرد: صید ترال سبب تخریب زیستگاه های ماهی های ریز و کوچک شده به صورتی که حتی صیاد نمی تواند درآمد روزانه داشته باشند. به گفته وی، شیلات و اداره بندر به فکر ساخت زیستگاه طبیعی یا مصنوعی نیستند و این باعث شده است که هیچگونه ماهی در آب های نزدیک وجود نداشته باشد. صید ترال مشکلات زیادی را به وجود می آورد که باعث می شود انواع ماهی از کوچک و بزرگ با هم صید شوند. این نوع صید باعث کاهش ماهی ها و بیکاری برخی صیادان شده است.
سخن پایانی
از سال ها پیش ضمن تصویب قوانینی برای ممنوعیت صیدهای مخرب و وعده های مسئولان برای برخورد با شیوه های صید غیرمجاز ازجمله صید ترال، این موضوع به واقعیت نپیوسته و همچنان صیادان استان بوشهر و فعالان محیط زیست از این موضوع گلایه دارند. انتظار می رود ضمن مقابله با شیوه های صید مخرب در آب های استان بوشهر، با توجه به وجود ظرفیت های بسیار خوب برای آبزی پروری، پرورش آبزیان جایگزین صیدهای مخرب شود که این موضوع همت بلند مسئولان را می طلبد.