همچنین از بهار سال گذشته تا بهار امسال حدود ۷۲۸ هزار نفر اشتغال جدید ثبت شده است. مرکز آمار ۱۷ تیر، گزارش اشتغال و بیکاری بهار ۱۴۰۲ را منتشر کرد. براساس گزارش مرکز آمار، نرخ بیکاری در بهار امسال به پایین‌ترین رکورد خود یعنی ۸.۲ درصد که در پاییز سال گذشته هم ثبت شده بود، بازگشته است. همچنین از بهار سال گذشته تا بهار امسال، حدود ۷۲۸ هزار نفر به جمعیت شاغلین کشور افزوده شده است. افزایش نرخ مشارکت اقتصادی، کاهش نرخ بیکاری جوانان و کاهش اشتغال ناقص، از دیگر نکات مهم این گزارش است. مشروح این گزارش در ادامه آمده است. بررسی نرخ بیکاری افراد ۱۵ساله و بیشتر نشان می‌دهد ۸.۲ درصد جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، بیکار بوده‌اند. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل (بهار ۱۴۰۱)، یک واحد درصد کاهش یافته است. به گزارش ایرنا، در بهار ۱۴۰۲، به میزان ۴۱.۲ درصد جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر، از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی حاکی از آن است که این نرخ نسبت به فصل مشابه سال قبل (بهار ۱۴۰۱) ۰.۳ درصد افزایش یافته است. جمعیت شاغلان ۱۵ساله و بیشتر در این فصل ۲۴ میلیون و ۳۰۶ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۷۲۸ هزار نفر افزایش داشته است. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌دهد در بهار ۱۴۰۲، بخش خدمات با ۵۱.۳ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی، بخش‌های صنعت با ۳۳.۱ درصد و کشاورزی با ۱۵.۵ درصد قرار دارند. نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله، حاکی از آن است که ۲۱.۶ درصد از فعالان این گروه سنی در بهار ۱۴۰۲ بیکار بوده‌اند. بررسی تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد، این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (بهار ۱۴۰۱) ۲.۴ درصد کاهش یافته است. بررسی نرخ بیکاری گروه سنی ۱۸ تا ۳۵ ساله نیز نشان می‌دهد در بهار ۱۴۰۲، ۱۵.۵ درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده‌اند. این در حالی است که تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد این نرخ نسبت به بهار ۱۴۰۱، به میزان ۱.۱ درصد کاهش یافته است.

نرخ بیکاری برای نخستین بار به ۹ درصد رسید

چندی پیش، سیدصولت مرتضوی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اظهار کرد: کمک به حوزه تامین مسکن مددجویان و تسهیل ازدواج مددجویان با اهدای جهزینه یکی از اقدامات نظام در حمایت از نیازمندان است. وی افزود: دولت سیزدهم در کاهش نرخ بیکاری به شکل بی‌سابقه‌ای موفق و موثر عمل کرده است به طوری که ایجاد یک میلیون اشتغال در سال در دستور کار دولت قرار گرفت و سال گذشته تحقق پیدا کرد. مرتضوی عنوان کرد: بنیاد مسکن انقلاب اسلامی از جمله نهادهای مقدسی است که ازسوی امام خمینی (ره) با هدف خدمت به روستاها ایجاد شد و امروز بعد از بیش از ۴ دهه از انقلاب اسلامی می‌توانیم خطاب به امام راحل (ره) بگوییم آسوده باش که امروز فرزندان شما در جای جای کشور آستین همت را بالا زده‌اند و به مدد نیازمندان شتافته‌اند. وی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از این نهادهای موفق و مقدس، کمیته امداد است که در راستای تحقق نظریه عدالت اجتماعی، تعادل بخشی به منابع ملی و توزیع عادلانه ثروت و دستگیری از نیازمندان و ایجاد آموزش برای خودکفایی شکل گرفت. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اظهار کرد: در ۳ ماه سوم سال گذشته خراسان رضوی کمترین نرخ بیکاری را داشت و در ۳ ماه گذشته از امسال اقدامات خوب و موثری انجام شده است.

مرتضوی گفت: نرخ بیکاری برای نخستین بار در تاریخ بعد از انقلاب به ۹ درصد رسیده و در دولت سیزدهم تلاش می‌شود این روند همچنان کاهشی باشد.

معنی واقعی نرخ بیکاری

همچنین لازم به ذکر است که از کل جمعیت در سن کار که بیشتر از ۱۵ سال سن دارند و طبق آخرین آمار ۶۴ میلیون نفر هستند، فقط ۲۶ میلیون نفر «فعال» در نظر گرفته می‌شوند. منظور از جمعیت فعال، کسانی هستند که شاغل بوده یا در جست‌وجوی کار هستند اما هنوز شاغل نشده‌اند. در شرایط فعلی جمعیت فعال حدود ۴۱ درصد از کل جمعیت در سن کار را تشکیل می‌دهد. ۴۱ درصد درواقع نرخ مشارکت اقتصادی یا مشارکت در بازار کار ایران است. تعریف شاغل هم یک تعریف حداقلی است و مطابق تعریف سازمان جهانی کار هر کس که حداقل یک ساعت در هفته کار کند، شاغل است. بررسی دقیق نشان می‌دهد نزدیک به یک‌سوم افرادی که شاغل محسوب می‌شوند، کمتر از ۲۴ ساعت در هفته کار می‌کنند و نمی‌توان آنها را شاغل تمام‌وقت دانست. تعریف واقعی «بیکار» به کسی اطلاق می‌شود که در بازار کار مشارکت کرده‌اند، یعنی به‌تازگی به دنبال کار گشته اما به نتیجه نرسیده‌اند؛ بنابراین اگر فردی ماه گذشته برای یافتن شغل مناسب تلاش کرده و امروز از یافتن شغل دلسرد شده باشد، یا اگر کسی به دلیل از جست‌وجوی کار ناامید شده باشد، عضوی از جمعیت غیرفعال محسوب می‌شود و بیکار نیست؛ بنابراین کسانی که تمایل به مشارکت اقتصادی ندارند، ازجمله دانشجویان، خانه‌داران و...، نباید جزو بیکاران محسوب شوند، اما ساختار بازار کار ایران باعث شده بخشی از نیروی کار در شرایطی مثل شوک کرونا، بلافاصله به جمعیت غیرفعال تبدیل‌شده و مشاغل آنها از بین برود.

سخن پایانی

بی‌شک بیکاری یکی از بزرگ‌ترین معضلاتی است که توازن و تعادل جامعه را به هم می‌ریزد و باعث ایجاد بحران‌های متعدد می‌شود، بیکاری عامل اصلی معضلات و ناهنجاری‌های اجتماعی است و حل آن بسیاری از مشکلات اجتماعی، روانی، اقتصادی جامعه را برطرف می‌کند. امیدواریم رفته رفته با حل این معضل بزرگ روبه‌رو باشیم.