تصویب یک طرح ملی با حضور و رای حداقلی، اعتراض و مخالفت بسیاری دیگر از نمایندگان مجلس را به همراه داشت و مخالفت‌ها با روند تصویب از لحظه انتشار خبر در قالب پیام‌های توئیتی و مصاحبه با رسانه‌ها آغاز شد. با این همه ظاهرا برخی نمایندگان برای تصویب این طرح پرحاشیه تا قبل از نوروز عزم جدی دارند. اما با این روند چه بر سر اینترنت ایران خواهد آمد و تکلیف کسب‌وکارهای مجازی چه خواهد شد.

نمایندگان مخالف چه می‌گویند

با اعلام خبر تصویب طرح صیانت ، انتقادات بسیاری به این مصوبه کمیسیون مطرح شد و در شبکه‌های اجتماعی انتشار یافت و از بسیاری از چهره‌های اصولگرا توئیت‌های تندی مخابره شده است.
به گزارش ایسنا روح‌الله حضرت‌پور، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به تصویب کلیات طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی در کمیسیون مشترک در مطلبی در صفحه توئیتر خود نوشت: «طرح‫ صیانت همچون بقیه طرح‌های مسدودسازی و محدودسازی از همین الان شکست‌خورده است.
مجلس حق ندارد برای مردم تعیین‌تکلیف کند. ‏از همان ابتدا مخالف این طرح بودم و تلاش می‌کنیم طرح را به صحن آورده و ردش کنیم. ‏برخی نمایندگان می‌خواهند بدون نظر مجلس طرح را تصویب کنند.‬
دولت‌ها نمی‌توانند در مقابل تکنولوژی بایستند. میلیون‌ها شغل در بستر فضای مجازی ایجاد شده که دولت وظیفه دارد از آنها حمایت کند؛ نه اینکه به‌دنبال حذف این فضا باشد.»
جلال رشیدی کوچی، نماینده مردم مرودشت در مجلس شورای اسلامی نیز در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «امروز در جواب دغدغه و مطالبه آحاد مردم شریف ایران اسلامی، وفق تبصره ۲ ماده ۱۶۷ آیین‌نامه داخلی مجلس تقاضای لغو بررسی ‎طرح صیانت در کمیسیون مشترک و بازگشت طرح به صحن مجلس را مطرح کردم که تاکنون به امضای ۵۵ نفر از نمایندگان محترم رسیده و در حال افزایش تعداد امضا است.»
غلامرضا قزلجه، عضو کمیسیون مشترک درباره تصویب طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی به سایت جماران گفت: این فرآیند درستی نبود.
در زمان بررسی بودجه، کارتابل‌های دعوت به کمیسیون‌ها خالی بود و قرار نبود هیچ برنامه‌ای شکل بگیرد. تنها یک اطلاع‌رسانی پیامکی و غیررسمی بوده است.

آزموده را آزمودن خطاست
در میان بحث‌های مربوط به احیای برجام یا حذف ارز ترجیحی خبر رسید که نمایندگان کمیسیون فضای مجازی در شرایطی که مخالفان در جلسه‌ این کمیسیون حضور نداشتند‌، با ۱۸ رای کلیات طرح «صیانت از کاربران فضای مجازی» را به تصویب رساندند؛ طرحی که گرچه در میان تندروها طرفداران پروپاقرصی دارد، اما هر چه از طیف تندرو راست فاصله بگیریم مخالفان سرسخت آن بیشتر خود را نشان می‌دهند.
محمدرضا خباز، نماینده ادوار مجلس در گفت‌وگو با صمت درباره تصویب طرح «صیانت از کاربران فضای مجازی» که با رای حداقلی به تصویب رسید، گفت: به‌باور من این طرح یک مشکل اساسی دارد. این مشکل عبارت از این است که عنوان آن با محتوایش نه‌تنها خوانایی ندارد بلکه در تضاد کامل قرار دارد. عنوان به‌گونه‌ای انتخاب شده که گویا قرار است فضای مجازی در کشور توسعه پیدا کند؛ حال آنکه یک نگاه اجمالی به این طرح نشان می‌دهد تمام هم و غم نویسندگان آن کنترل و اعمال محدودیت‌های بیشتر بر اینترنت است. او ادامه داد: اگر نمایندگان مجلس انصاف خود را قاضی کنند لااقل باید نام این طرح را تغییر داده و به طرح «محدودسازی فضای مجازی» تبدیل کنند تا گمراه‌کننده نباشد. اگر کسی تنها نام این طرح را بشنود احساس مثبتی خواهد داشت، اما وقتی با مفاد آن روبه‌رو می‌شود، ممکن است احساس کاملا متناقضی پیدا کند. علاوه بر این قانون‌گذاران و تصمیم‌گیران یک کشور باید از واژه‌های دقیق استفاده کنند. نمی‌توان و نباید کلمه «محدودیت» را به «مصونیت» تبدیل کرد و انتظار داشت کسی هم متوجه تناقضات نشود.
استاندار پیشین سمنان و خراسان شمالی در ادامه گفت: نمایندگان مجلس در همه ادوار و همه کشورها مدعی نمایندگی مردم هستند. هدف از ایجاد پارلمان، ایجاد فضایی برای دیالوگ میان نمایندگان مردم و اتخاذ تصمیمات لازم است. چطور ممکن است کسی خود را نماینده مردم منطقه‌ای بداند اما به چنین طرح‌هایی رای دهد؟ نمایندگان مجلس نباید فراموش کنند که با رای مردم انتخاب می‌شوند، نه با رای دولت یا نهادهای تصمیم‌گیر دیگر. اگر نماینده‌ای عاقبت‌اندیش باشد در همان حوزه انتخابیه خود یک نظرسنجی کوچک انجام می‌دهد تا متوجه شود مردم تا چه اندازه به این طرح نگرش منفی دارند و تا چه میزان این طرح‌ها بر عصبانیت آنها خواهد افزود.
خباز با یادآوری انواع محدودیت‌ها در سال‌های پس از انقلاب تاکید کرد: من نمی‌دانم تا چه زمانی بناست اشتباهاتی که در گذشته مرتکب شدیم و هزینه سنگینی هم بابتش پرداختیم را تکرار کنیم؟ مدافعان این طرح باید پاسخ دهند در چند دهه گذشته اعمال کدام محدودیت به سود کشور بوده است؟
خباز گفت: به‌عنوان یک برادر می‌گویم که زشت است پس از ۴۴ سال از انقلاب ما هنوز در کشور طرفدار طرح‌های شکست‌خورده‌ای از این دست باشیم، در حالی که همین امروز هم معلوم است مردم از این طرح تمکین نخواهند کرد و در نهایت این طرح نه‌تنها دستاوردی برای کشور نخواهد داشت، بلکه تبعات منفی هم خواهد داشت.
این نماینده پیشین مجلس درباره بحث‌هایی که حول منافع تصویب این طرح وجود دارد، اظهار کرد: این موارد را من هم شنیدم. به‌نظر هم می‌رسد منطقی است و در چند روز اخیر در فضای مجازی این بحث‌ها مطرح شده‌‌ است. این طرح ظرفیت سوءاستفاده فراوانی دارد؛ در گام نخست اینترنت را محدود می‌کند و پس از آن برخی نهادها اقدام به فروش فیلترشکن می‌کنند و آن را با قیمت‌های مختلف به مردم ارائه خواهند کرد. پرواضح است که چنین منافعی می‌تواند یکی از مهم‌ترین دلایل توجیه چنین سیاست‌هایی باشد. باید به نمایندگان محترم مجلس دوباره یادآوری کنم «چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی؟»
خباز با اشاره به گسترش فقر و بیکاری در کشور، گفت: واقعیت این است که مردم به این مسئله اعتراض دارند، چون تعداد زیادی از افراد از محل فضای مجازی به دشواری معیشت خود را تامین می‌کنند. مجلسی که از روز اول با شعارهای بزرگ و رفع فوری مشکلات اقتصادی روی کار آمده، در ۲ سال گذشته کدام اقدام را برای رشد اقتصادی در دستور کار گذاشته است؟ به اشتغالزایی چه کمکی کرده است؟ اینها مطالبات اکثریت مردم هستند که فعلا مورد بی‌توجهی قرار گرفته‌اند. اجرای این طرح قبل از هر چیز مشاغل کوچک موجود در اینترنت را از بین خواهد برد.
استاندار پیشین سمنان خطاب به مسئولان اجرایی و نمایندگان تاکید کرد: وقتی نتوانستید گرهی از مشکلات مردم باز کنید، لااقل آنها را به حال خود بگذارید؛ دولت که کلا اشتغالزایی را به فراموشی سپرده و وظیفه‌ای برای خود قائل نیست و مجلس هم به تصویب قوانین مترقی کمک نمی‌کند و در این میان ناگهان به اسم صیانت یکسری محدودیت‌های نالازم را به اینترنت کشور تحمیل می‌کند.
او گفت: از هر زاویه‌ای که به این طرح نگاه می‌کنم چیزی جز ایراد در آن نمی‌بینم. رشد فرهنگ یک دغدغه ارزشمند است، اما این مهم در فضای انحصاری و محدود‌شده حاصل نمی‌شود. فرهنگ برای اینکه اعتلا یابد نیاز به فضای باز و دیالوگ دارد؛ به ارتباطات گسترده و ساده با جهان؛ دقیقا عکس چیزی که به‌عنوان طرح «صیانت از کاربران فضای مجازی» کلیات آن تصویب شد.