پای حرف اصناف در روزهای آغازین سال ۱۴۰۲
انتظار برای آینده‌ای مبهم
سال ۱۴۰۲ آغاز شد؛ سالی با مسئولیت بسیار که باید بار غمگین سال ۱۴۰۱ را با خود ببرد. امیدهای بسیاری برای این سال وجود دارد، اما پس ذهن هر فردی یک «نمی‌شود» هک شده که تمام امیدها را می‌شوید و می‌برد. البته از قدیم گفتند انسان به امید زنده است؛ ما هم به این امید بسنده می‌کنیم تا حداقل نوید سالی خوش را به خود دهیم. سالی که رخت بست و رفت سال خوبی نبود؛ از هیچ بعدی. سالی که گذشت برای اصناف نیز سال خوبی نبود و بسیاری را از نان خوردن انداخت. این در حالی است که قطع زنجیره درآمدی افراد اثرات بسیاری دارد که مهم‌ترین آن از بین رفتن بسیاری از خانواده‌هاست. البته کاری جز انتظار از دست‌مان برنمی‌آید؛ آن‌هم انتظار برای آینده‌ای مبهم! مدت‌هاست که نمی‌توان برای آینده که هیچ، برای یک ساعت بعد هم تصمیم گرفت. صمت در این گزارش پای حرف اصنافی‌ها نشسته تا پیش‌بینی آنها از وضعیت اقتصاد در سال ۱۴۰۲ را جویا شود.
سالی که سخت گذشت
سال ۱۴۰۱ با سختی‌های فراوانی همراه بود. در این سال شرایط پیچیده‌ای را در حوزه‌های گوناگون تجربه‌کردیم؛ از اقتصاد گرفته تا سیاست؛ به‌هر حال گذشت اما سخت! در این شرایط اصناف نیز رنج بسیاری را متحمل شدند، زیرا در هر ماجرایی نخستین زور نصیب کرکره‌های آنها شد تا پایین بیاید. در نتیجه این اقدام منبع درآمدی آنها تخلیه می‌شد؛ بدون توجه به عواقب این مسئله. در هر صورت باید تاکید کنیم سال ۱۴۰۱ سالی سخت بود که گذر از آن «گاو نر می‌خواست و مرد کهن»؛ اما به هر حال و احوالی که می‌شد، گذشت. در ادامه این روند سال ۱۴۰۲ نیز در حالی آغاز شد که کارگران ناامید از افزایش مطلوب دستمزد به فکر تامین معیشت خود هستند. سفره‌هایی که در سال گذشته کوچک شد، با تعیین رقم افزایش دستمزد سال جدید کوچک‌تر شد و کارگران را ناامید کرد. حال با دستمزدهایی که چنگی به دل نمی‌زند و اجناسی که هر روز گام بلندتری به سمت گرانی برمی‌دارند با سیلی از افرادی مواجهیم که هاج و واج به آینده‌ای مبهم خیره شده‌اند. در این بین اصناف که از سال گذشته دل خوشی نداشتند در انتظار وضعیت جدید هستند تا شاید معجزه‌ای رخ دهد و اوضاع آنها بهتر شود.
چراغ روشن‌تری را می‌بینم
قاسم نوده‌فراهانی، رئیس اتاق اصناف ایران:در سال ۱۴۰۲ برای اصناف چراغ روشن‌تری می‌بینم، زیرا تغییراتی در راه است. باتوجه به پیگیری‌های صورت‌گرفته برای رفع مشکلات اصناف و بهبود وضعیت اقتصادی در سال جاری وضعیت اصناف بهتر خواهد شد و کسب‌وکارها رونق خواهد گرفت. هرگز نباید فراموش کرد که این مردم، مردم بسیار خوبی هستند و در مقابل انتظار دارند مسئولان نیز به آنها احترام بگذارند و گوش شنوایی برای مشکلات آنها داشته باشند. اتاق اصناف ایران تمام تلاش خود را برای بهبود شرایط اصناف در سال جدید خواهد کرد. ظرفیت‌های کشور ما بسیار بی‌نظیر است و ما هیچ کمبودی نخواهیم داشت. امیدواریم نرخ ارز ثابت شود تا بتوانیم برنامه‌ریزی دقیق‌تری داشته باشیم. در زمینه قدرت خرید مردم نیز در سال ۱۴۰۲ وضعیت بهتری را شاهد خواهیم بود.
هیچ چیزی قابل‌پیش‌بینی نیست
اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران: فقط می‌توانم بگویم هیچ چیزی قابل‌پیش‌بینی نیست و نمی‌توان برنامه‌ریزی خاصی کرد. وضعیت بازار به شیوه مدیریت ازسوی دولت، نرخ ارز و مواد اولیه برمی‌گردد.تنها در شرایطی می‌توان پیش‌بینی درستی داشت که دولت اعلام کند نرخ ارز در ۶ ماه اول سال ثابت است و می‌توان به‌راحتی به مواد اولیه دست پیدا کرد. همچنین دولت اعلام کند به‌علت ثبات نرخ ارز و مواد اولیه هیچ شرکتی حق افزایش نرخ محصول برای سال آینده را ندارد.
هر سال با افزایش حقوق کارگران چند درصد به نرخ اجناس افزوده می‌شد، اما در ۲ سال اخیر دیگر روال غیرعادی است. هنگامی که هیچ یک از راهکارهای یادشده اجرایی نمی‌شود، نمی‌توان تصمیم درستی گرفت.در سال گذشته ۹۰ درصد مردم به تعمیر لوازم خانگی قبلی خود روی آوردند و افرادی هم که برای جهیزیه خرید می‌کنند اغلب به‌صورت اقساط این کالاها را تهیه می‌کنند و اگر توان مالی بهتری داشته باشند، به بازار لوازم خانگی هم مراجعه می‌کنند و برخی از کالاها را به‌صورت نقدی برمی‌دارند.
سال خوبی را نمی‌بینم
ابوالفضل رجب‌زاده، رئیس اتحادیه خشکشویی و لباسشویی تهران:سال ۱۴۰۲ را برای هم‌صنفان خود خوب نمی‌بینم، این در حالی است که در سال گذشته نیز شاهد کاهش ۳۵ درصدی تقاضا بوده‌ایم. البته این رقم در سال ۱۴۰۲ بیشتر هم می‌شود.وقتی در سال ۱۴۰۲ با افزایش ۴۰ درصدی هزینه حمل‌ونقل عمومی روبه‌رو هستیم، صنف ما نیز با افزایش هزینه‌ها قطعا دچار افزایش نرخ خواهد داشت. در واقع هر اندازه که تورم افزایش یابد، هزینه‌های مردم نیز افزایشی می‌شود؛ در نتیجه تقاضا از صنف ما کمتر می‌شود، زیرا مردم طبیعتا اولویت خود را تامین معیشت قرار می‌دهند، نه شستن لباس. هنگامی که دخل‌وخرج جور در نمی‌آید ما مجبور به افزایش نرخ هستیم؛ هرچند همین افزایش نرخ‌هال نیز کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد.
تعطیلی برخی از واحدهای صنفی
غلامحسین شیرازی، رئیس اتحادیه فروشندگان دل و جگر و قلوه:در سال ۱۴۰۲ نمی‌توان برای محصولات مربوط به صنف ما نرخ خاصی را تعیین کرد زیرا این محصولات بسیار دچار نوسانات قیمتی می‌شود؛ به‌گونه‌ای که به‌محض اینکه کشتار دام کم شود، شاهد افزایش نرخ خواهیم بود. البته خود اتحادیه نیز نمی‌تواند نرخ مشخصی را تعیین کند؛ در نتیجه به‌دلیل نوسانات بسیاری که در بازار وجود دارد، تعیین نرخ را برعهده صاحبان واحدها گذاشتیم، چون نمی‌شود هر روز یک نرخ را به آنها اعلام کرد. تقاضا در سال گذشته روندی کاهشی داشت که در نتیجه آن شاهد بسته شدن بسیاری از واحدهای صنفی بوده‌ایم.قطعا در سال ۱۴۰۲ نیز با تعطیلی برخی از واحدهای صنفی روبه‌رو خواهیم شد، زیرا هزینه‌ها روندی افزایشی را طی می‌کند.
افزایش قیمت نداریم
در میان اخبار
شاهرخ محمدزاده، رئیس جامعه مهمانپذیران استان تهران:باتوجه به تغییرات نرخ لحظه‌ای مشخص نیست در آینده چه پیش می‌آید، اما ما همیشه دید روشنی نسبت به آینده داریم. سعی ما بر این است که افزایش قیمتی در سال ۱۴۰۲ نداشته باشیم تا مردم بتوانند باوجود این هزینه‌های سنگین اوقات خوشی را بگذرانند. متاسفانه شرایط اقتصادی مردم به گونه‌ای شده که تمایل مردم به سفر کاهش پیدا کرده است. همچنین برای هم‌صنفان ما هزینه تهیه مواد شوینده، ملحفه، یخچال و تلویزیون افزایش چشمگیری پیدا کرده است.
همه چیز به دلار وابسته است
ناصر اقبالی، رئیس اتحادیه رنگ‌فروشان تهران:نرخ دلار به یکباره در پایان سال ۱۴۰۱ افزایش یافت؛ به‌طوری که هر لحظه شاهد یک نرخ جدید در بازار بودیم، اما به‌مرور با کاهش نرخ ارز روبه‌رو شدیم که در نتیجه همین روند کاهشی، می‌توانیم امیدوار باشیم قیمت‌ها ثابت بماند، این در حالی است که هر سال با افزایش حقوق کارگران، واحدهای تولیدی افزایش نرخ را برای محصولات خود لحاظ می‌کنند. صنف ما در حوزه رنگ‌های ساختمانی در رکود است اما در حوزه رنگ‌های صنعتی و خودرو وضعیت مطلوبی داریم. در کل اگر نرخ ارز روند ریزشی داشته باشد، بازار افزایش نرخ آنچنانی نخواهد داشت؛ در غیر این صورت قطعا دچار تغییر نرخ خواهیم شد. در نتیجه همه‌چیز به نرخ ارز بستگی دارد.
کسی می‌داند فرداچه اتفاقی می‌افتد؟
علی‌اکبر ملک‌زاده، رئیس اتحادیه سنگ‌بر و سنگ‌تراش تهران:آیا کسی می‌داند فردا چه اتفاقی می‌افتد؟ هر روز بازار یک بازی جدید رو می‌کند. با افزایش مداوم نرخ تورم، اصلا نمی‌توان صحبتی در قالب پیش‌بینی آینده کرد. موضوع این است که مشکل اساسی ما با دولت است. با افزایش هزینه‌هایی مانند عوارض، قبوض آب و برق و مالیات و... در نهایت ما نیز برای تامین هزینه‌ها مجبور به افزایش نرخ هستیم. در کل این دولت است که باید یک سرمشق درست به ما بدهد تا ما نیز بتوانیم روش‌های درستی را به‌کار بگیریم. متاسفانه آن زمان که بازار مناسب بود به‌قدری سنگ‌های چینی وارد کشور شده که انبارهای سنگ مملو از سنگ‌های چینی است و این روزها که کشور نیاز به درآمد ارزی دارد و باید سنگ را صادرات کنیم مشکلات گوناگونی پیش پای صادرکنندگان وجود دارد.صنف سنگ‌بر و سنگ‌تراش با صنعت ساختمان در ارتباط کامل قرار دارد و اکنون به‌دلیل اینکه ساخت‌وساز مسکن در رکود قرار دارد، صنف سنگ‌فروشان نیز با مشکل مواجه است.
حاکمیت رکود شدید بر بازار
رضا کنگری، رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران:باتوجه به نوسانات ارزی که در سال گذشته تجربه کردیم، رکود شدیدی بر بازار حاکم است و ازسوی دیگر وصول مالیات به بسیاری از اصناف فشار مضاعفی را وارد کرده است. اصناف به‌دلیل رکودی که بر بازار حاکم بود شرایط سختی را پشت سر گذاشتند؛ به‌گونه‌ای که بخشی از آنها در سال ۱۴۰۲ تصمیم به تعطیلی واحد صنفی خود گرفتند.
مردم اولویت‌های مهم‌تری دارند
علیرضا عباسی، رئیس اتحادیه درودگران و مبلسازان تهران:متاسفانه به‌دلیل افزایش نرخ ارز و چالشی که برای تهیه مواد اولیه داریم، نمی‌توان پیش‌بینی خوبی برای واحدهای صنفی داشت. تاکنون هم بسیاری از واحدهای تولیدی ما مجبور به تعطیلی شدند. همچنین به‌دلیل افزایش هزینه‌ها مردم اولویت‌های مهم‌تری دارند که خرید مبلمان جایی در آن ندارد.
سخن پایانی
با توجه به تلاطم‌های شدیدی که در سال ۱۴۰۱ آن را تجربه کردیم، پیش‌بینی وضعیت سال ۱۴۰۲ کاری دشوار است که هیچ آینده‌بینی نیز از پس آن
برنمی‌آید.
در یک کلام بهتر است همه‌چیز را به سرنوشت سپرد؛ سرنوشتی هرچند مبهم!
نویسنده:
