مثبت بودن نرخ رشد اقتصاد بدون نفت ایران حاکی از موفقیت نسبی سیاست‌های مقابله با تحریم‌های اقتصادی در راستای راهبرد اقتصاد مقاومتی است اما عمق تحقق اقتصاد مقاومتی را باید با کمک شاخص‌های تکمیلی از جمله نرخ رشد شرکت‌های دانش‌بنیان برآورد کرد که در مجموع به‌نظر می‌رسد اقتصاد ایران از پس هضم بخشی از تحریم‌ها بر آمده و بخش دیگری از تحریم‌ها را مشروط به اجرای راهبرد اقتصاد مقاومتی در افق چندساله می‌تواند هضم کند و ساختار تولیدی متفاوتی را استقرار بخشد. مهم‌ترین مسائلی که برای تکمیل راهبرد اقتصاد مقاومتی توصیه می‌شود، افزایش تولید در بخش کشاورزی در عرصه ذرت، جو، پنبه، چغندر قند و نیشکر، سویا و سایر دانه‌های روغنی است؛ به این معنا که اگر در بخش کشاورزی موفق به افزایش تولید در اقلام ذکر شده شویم، آسیب‌پذیری بخش کشاورزی در مقابل تحریم‌ها کاهش قابل‌توجهی خواهد داشت. در بخش صنعت، به تعمیق و تکمیل زنجیره ارزش نیاز داریم؛ به این معنا که از طرفی شرکت‌های دانش‌بنیان به‌همراه واحدهای تحقیق و توسعه باید عمق ساخت داخل را در بخش صنعت افزایش دهند و از طرف دیگر با حضور این واحدها به‌همراه استقرار واحدهای تولیدی جدید زنجیره تامین ارزش در حوزه کالاهای صنعتی راهبردی ایجاد شود. عمده این کار در یک افق چهارساله قابل تحقق است. در بخش خدمات، اقتصاد ملی ما به تجدید سازماندهی و تخصیص جدید منابع نیاز دارد؛ به این معنا که به‌جای گستره زیاد خدمات واسطه‌گری به بخش واسطه‌گری چابک، روزآمد و از نظر اقتصادی کارآمد نیازمندیم. مجموعه سیاست‌های پولی، مالی و فرهنگ‌سازی مناسب می‌تواند در افق چهارساله عمده سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را عملیاتی کند. در مجموع اقتصاد ایران حتی با ویژگی‌های موجودش به اعتراف منابع غربی قادر به هضم عمده فشارهای تورمی شد و این نتیجه عمق و تنوع اقتصاد ایران در بستر فرهنگ مقاومتی است؛ به این معنا که اگر فشارهای ناشی از تحریم اقتصادی که در ۳ سال اخیر به اقتصاد ایران وارد شد، به بسیاری از کشورهای منطقه غرب آسیا مانند قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و کویت وارد می‌شد، شرایط شبه‌قحطی به‌وجود می‌آمد، اما چنان که گفته شد، عمق و تنوع اقتصاد ایران، همراه با وجود فرهنگ مقاومتی باعث هضم عمده فشارهای تحریمی شد. البته هزینه‌هایی همچون کاهش متوسط رفاه به‌دنبال داشت اما اهداف تحریمی به‌طور قطع حاصل نشد. اقتصاد ایران در مقیاس منطقه از عمق و تنوع برخوردار است و این موضوعی است که پژوهشکده‌های علمی در کشورهای غربی به‌طور صریح یا ضمنی به آن اشاره می‌کنند؛ یعنی نباید آثار تحریم را که رسانه‌های گروهی غربی بر مبنای عملیات روانی ارائه می‌کنند همان آثار واقعی تحریم دانست. بخشی از آثار واقعی تحریم را مراکز علمی و پژوهشی کشورهای غربی بیان می‌کنند. برای اینکه متوجه میزان موفقیت سیاست‌های تحریمی شویم باید به انتشارات و اظهارنظرهای این‌گونه منابع پژوهشی توجه کنیم، نه به روی صحنه دنیای غرب که اصطلاحا فضای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای است.