-

تحولات منطقه‌ای و صنعت خودرو

امیرحسن کاکایی-عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت

اصولا هرگونه تنش منطقهای یا جهانی در جهان امروز روی تمام کشورها و ارکان اقتصاد تاثیر میگذارد. امروزه اقتصاد دنیا آنچنان به هم تنیده که اگر در شیلی که مرکز تولید مس جهان است، جنگی راه بیفتد، تمام دنیا به لرزه در خواهد آمد. چه برسد به اینکه این جنگ بخواهد در منطقه خاورمیانه باشد که علیرغم تمام تلاش‌های غرب برای کم اهمیت جلوه دادن این منطقه و حذف وابستگیهای دنیای غرب به آن، همچنان در تقاطع اصلی تجارت جهانی است و همچنان موضوع انرژی در این منطقه میتواند دنیا را به لرزه در آورد. البته دنیا هم در وضعیت خوبی نیست. چند ماهی است که رژیم اشغالگر قدس مانند حیوان‌های وحشی، علنی به جان مردم غزه افتاده و هر غلطی میخواهد میکند و بقیه دنیا هم فقط شعار میدهند. بیچاره مردم غزه.

جنگ کلا چیز خوبی نیست، اما متاسفانه در طول تاریخ بسیاری از جنگ‌ها اجتنابناپذیر بودهاند و مردم ترجیح دادهاند بمیرند، اما با خواری و ذلت زندگی نکنند. البته این‌بار موضوع کمی فرق میکند. اولا بهنظر من دنیا در سطحی از تنش است که بهشدت نزدیک جنگ جهانی سوم هستیم. از یک سو چین و آمریکا، حداقل بر سر مسئله تایوان بهطور جدی شاخ و شانه میکشند. اروپا و روسیه بهخاطر اوکراین و هم اکنون هم که وحشیگریهای رژیم اسراییل جنایتکار و حمله بیشرمانه به خاک یک کشور (ایران) در یک کشور دیگر (سوریه) همگی نشان از سطح تنش بالا بین قطب‌های نظامی و اقتصادی دنیا دارد. البته تنش‌های دیگری همچون تنش پاکستان و هند یا تنش‌های داخل آمریکای جنوبی را هم نباید فراموش کنیم. چند وقت پیش در هاییتی باندهای قاچاق توانستند رئیس‌جمهور را خلع کنند. این نشان میدهد چقدر اوضاع عجیب و غریب است و دنیا به سمت هرج و مرج میرود.

البته یک اتفاق بسیار مهم دیگر هم در شرف وقوع است. دنیا از نظر اقتصادی، بهنوعی در حال تحول اساسی است و قطب‌ها در حال جابجایی هستند، نسل‌ها در حال تغییرند و نسل جدید عملا فراموش کرده چقدر جنگ جهانی بد بوده است. اسلحه‌فروش‌ها مدت‌هاست به اندازه کافی اسلحه نفروختهاند. البته همه طرف‌های درگیر میدانند اگر چنین جنگی رخ دهد، حتما یک جنگ آخرالزمانی است. پس بعید است جنگ گستردهای بین ما و رژیم غاصب کودککش دربگیرد. البته این تنش همچنان باقی می‌ماند، چراکه به هر حال رژیم اشغالگر قدس یک غده سرطانی است که همچنان وجود دارد و شاید هم غرب به همین دلیل آن را حدود هفتاد سال پیش در این منطقه ایجاد کرد که همیشه منطقه در آشوب باشد و همه در حال خریدن اسلحه. همین ماجرای داعش را نگاه کنید. داعش را عملا خود آمریکاییها درست کردند (خاطرات خانم کلینتون) و نهایتا هم هنگامی که عراق را اشغال کرده بود، درآمدش از طریق فروش نفت به صورت قاچاق بود و انواع سلاح پیشرفته غربی و شرقی را میخرید.

خلاصه اینکه عادت داریم به این تنش‌ها و بعید است که تنش‌ها از یک حدی بالاتر برود. از طرفی ما ایرانیها مدت‌هاست از تجارت جهانی عملا حذف شدهایم و به نوعی روی پای خودمان ایستادهایم. البته منظور این نیست که اوضاع خوب است یا اینکه کلا با هیچ کشوری ارتباط نداریم. بلکه نظام اقتصادی ما است که بهشدت بستهشده و عملا به تورم‌های بالا داریم عادت میکنیم. پس این نوع تنش‌ها اتفاق خاصی برای صنایع ما ایجاد نمیکنند. تورم بالای 40 درصد، حالا بشود ۵۰ درصد. در هر صورت زندگی میگذرد. چیزی که شاید باید نگرانش باشیم، آمدن آقای ترامپ است. قطعا وقتی این موجود پوپولیست تندرو بیاید، تحریم‌ها دوباره بهشدت سخت خواهد شد و گشایش ظاهری که در دو سه ساله اخیر رخ داده، دوباره دنده معکوس میکشد.

البته من از تلفاتی که ناشی از تصمیمگیریهای داخلی است بیشتر از تنش‌های خارجی میترسم. در این شش سال، مسئولان چنان صنعت خودرو را ضربه فنی کردهاند که دیگر چیزی از آن باقی نمانده که بخواهیم از آن دفاع کنیم. به‌تدریج در زمینه صنعت خودرو داریم مستعمره چینیها میشویم و اگر کمی تنوع خودرویی در بازار زیادتر شده، از صدقه سر شل شدن تحریم‌ها، افزایش درآمد ارزی و نهایتا واردات بوده است. وزیر عزیزمان که با افتخار فرمودهاند پارکینگ‌های گمرکات کشور پر شده از خودرو خارجی (59 هزار عدد) و مونتاژکاران هم که تولیدشان را در سال گذشته تقریبا دوبرابر کردهاند. پس ما هیچ نگرانی جدیدی به لحاظ تنش‌های منطقهای در صنعت خودرو نداریم. هر چه هست نگرانیهای کلان است که باید دعا کنیم اتفاق خاصی رخ ندهد تا دلار شروع نکند به جهش.

از اینها که بگذریم، من یک نگرانی دیگر هم دارم. میترسم این تنش‌ها بهانه جدیدی بشود نزد سیاستمداران پوپولیست و جلوی اصلاح صنعت خودرو و به‌ویژه مسئله قیمتگذاری دستوری و خصوصیسازی را همچنان بگیرند و به تعویق بیندازند. در این میان، با عدهای سیاستمدار ضدتوسعه صنعتی روبهرو هستیم که در سال‌های اخیر به بهانههای گوناگون جلوی تحولات اساسی و بنیادین در صنعت و بازار خودرو را گرفتهاند و نهایتا تمام زورشان را زدهاند و موانع واردات را برداشته و تا آنجا که توانسته‌اند جلوی تولید داخل گذاشتهاند. امسال هم میخواهند هر طور شده واردات خودرو دست دوم را آزاد کنند تا کلا در صنعت خودرو داخلی تخته شود و آنها بتوانند با دلارهای بادآورده نفتی که در پشت تحریم‌ها گیر کرده، سودهای کلان ببرند. کاری که در همین مدت کوتاه با واردات خودرو نو با بالاترین سرعت ممکن انجام دادند. برخی ادعا میکنند تعداد کمی خودرو سال پیش وارد شده است. اما اگر میدانستید موانع واقعی در مقابل واردات خودرو در این اوضاع تحریمی چقدر زیاد است و چگونه این عزیزان تک‌تک این موانع را دور زدهاند، حتما به آنها به خاطر این همه زحمت، مدال افتخار میدادید. به هرحال امیدوارم هر چه خیر است رخ دهد. من که جز درس دادن به مهندسان و خدمت کردن به صنعت کار دیگری بلد نیستم و احتمالا در وضعیت جدید بیکار خواهم شد. امیدوارم بازرگانان و دلالان عزیزی که در حال خرج کردن ارزهای کشور به هر طریق هستند، دقیقا بدانند چه اتفاقی در حال رخ دادندپ است و پیشبینیها آنها درست در بیاید، نه پیشبینیهای این حقیر سراپا تقصیر بدبین.

دیدگاهتان را بنویسید

بخش‌های ستاره دار الزامی است
*
*

آخرین اخبار

پربازدیدترین