تهران مدت‌هاست که سفیدپوشی سنگین را به خود ندیده و امسال با کمترین بارش برف که نعمتی برای مردم به‌حساب می‌آید، ترافیک که سهمیه همیشگی تهرانی‌ها است به اوج خود رسیده است؛ هرچند بارش برف مشکلاتی مهم‌تر از ترافیک هم ایجاد می‌کند. از ترافیک خودروها که بگذریم، به درد تردد در کوچه‌های فرعی می‌رسیم که با تعداد زیادی ساختمان و افراد ساکن در آنها هرگز به چشم شهرداری نمی‌آیند تا چاره‌ای برای آنها در نظر بگیرد، این در حالی است که در همین کوچه‌ها اصنافی مشغول کسب‌وکار هستند که روزی آنها از این راه به‌دست می‌آید. نکته جالب این است که در مواقع دریافت عوارض، شهرداری یکی از همین کوچه‌های فرعی را از قلم نمی‌اندازد، اما به وقت خدمات‌دهی خدا بزرگ است و شهروندان سال‌هاست که با همان چند بسته شن و ماسه که در خیابان اصلی قرار دارد می‌توانند گلیم خود را از آب بیرون بکشند؛ البته اگر بسته‌ای از شن و ماسه وجود داشته باشد! صمت در این گزارش به‌بهانه بارش نعمت الهی برف و سفیدپوشی تهران به بررسی کم‌وکاستی‌های خدمات‌دهی شهرداری در این روزها پرداخته است.

نعمتی که به لطف مسئولان، سخت از آن عبور می‌کنیم!

تهرانی‌ها سال‌هاست که بارش برف سنگین را تجربه نکردند و تنها با نشستن اندکی برف روی زمین دلخوش به وجود زمستان می‌شوند. البته مردم در چنین شرایطی چنان تجربه‌هایی را از سر می‌گذرانند که باعث می‌شود دیگر از دیدن برف که نشان اول زمستان است، خوشحال نشوند؛ از خیابان‌های بسته شده با برف تا ترافیک‌های سرسام آور! در روزهای اخیر با بارش برف و سفیدپوشی خیابان‌ها باز هم شاهد شوک و بی‌برنامگی مسئولان مربوطه بوده‌ایم که بسیار عجیب است؛ گویی در تابستانی آفتابی، به یکباره و در حالتی معجزه‌آسا برف باریده است. برای درک بهتر موضوع، سراغ پیش‌بینی هواشناسی در ۲۰ بهمن می‌رویم. اداره کل هواشناسی استان تهران باتوجه به تناوب فعالیت سامانه‌های بارشی در استان، تا ۲۴ بهمن، آسمان را نیمه‌ابری تا ابری، در برخی ساعات همراه با وزش باد، بارش برف و باران، گاهی رگبار و رعدوبرق و در ارتفاعات مه و بارش برف، گاهی کولاک برف و در نقاط مستعد احتمال بارش تگرگ پیش‌بینی کرد. ظاهرا منطق مسئولان در برابر این هشدارها به یک جمله ختم می‌شود: «چو فردا شود، فکر فردا کنیم!».

صبح یک روز برفی از کنار هر شخصی که رد می‌شوید، جمله‌ای تکراری به گوش‌تان می‌رسد: «برف نعمت است اما مکافات‌هایی دارد». در نتیجه روزی زیبا و سفید رنگ به روزی آزاردهنده برای شهروندان تبدیل می‌شود. حال سؤال این است که چرا زمستان با تعریفی مشخص برای مسئولان غافلگیرکننده است؟ اگر یک سال غافلگیر می‌شوید چرا سال دیگر هم یک پای خدمات‌دهی شهرداری می‌لنگد؟

اقدام دیگری نمی‌توان انجام داد

عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران درباره خدمات شهرداری در روزهای برفی به صمت گفت: همکاران ما در شهرداری از ۲ بامداد و قبل از آغاز بارش برف با تاکید بر مناطق شمالی شهر حدود ۵ هزار و ۱۰۰ تن شن مخصوص برف‌روبی را به‌صورت شن‌پاشی در خیابان‌ها یا کیسه‌های شن در مخازن برای دسترسی شهروندان توزیع کرده‌اند. هنگام بارش برف حدود ۳۰۸ دستگاه تخصصی برف‌روبی و ۵۰۰ ماشین بزرگ برای شن‌پاشی در سطح شهر فعال بودند و بیش از ۱۰ هزار نفر از همکاران ما در شهرداری فعالیت می‌کردند. در واقع شهرداری با یک توان حداکثری و چند ساعت قبل از شروع ساعت کاری، اقداماتی را انجام داده و اقدام دیگری نمی‌توان انجام داد.

وی با اشاره به ترافیک‌های سطح شهر در روزهای برفی اظهار کرد: طبق اعلام پلیس راهور، به‌عنوان متولی اصلی اعلام ترافیک در تهران، در روزهای برفی هیچ خیابان مسدودی در شهر نداشته‌ایم. البته کندی حرکت را در ترافیک صبحگاهی هر روز تهران در روزهای برفی شاهد هستیم. به‌عقیده کارشناسان سرعت حرکت خودروها هنگام بارش برف و باران ۱۶ تا ۲۳ درصد کاهش می‌یابد و این کاهش سرعت هنگام ترافیک بیشتر نمایان می‌شود.

اولویت با مناطق شمالی است

سخنگوی شهرداری تهران ضمن تاکید بر اولویت‌بندی برای خدمات‌رسانی در روزهای برفی اظهار کرد: اولویت شهرداری بزرگراه‌ها و شریان‌های اصلی است و بعد از آن به سراغ خیابان‌ها می‌رویم. ده‌ها هزار خودرو در اتوبان‌های ما در حال تردد هستند. در ساعت‌های اوج ترافیک ۷۷۵ نفر سفر در هر ثانیه در تهران ثبت می‌شود، این در حالی است که برف‌روبی کوچه‌ها تنها به ۱۰ تا ۱۵ دستگاه خودرو کمک خواهد کرد. البته کیسه‌های شن و ماسه در ابتدای خیابان‌ها در مخزن‌های مخصوص قرار دارد تا مردم بتوانند خودشان کوچه‌ها را برف‌روبی کنند.

وی با اشاره به بررسی‌های صورت گرفته بیان کرد: برخی از نقاط حساس و آسیب‌زننده شهر تهران شناسایی شده و خدمات و نیروهای مستقر در این نقاط افزایش یافته‌اند. برخی نقاط از نظر ترافیکی در روزهای عادی سال مسئله‌خیز هستند که با بارش برف قطعا ترافیک سنگین‌تری در این نقاط خواهیم داشت، اما برای حل این مشکل تمهیداتی اندیشیده شده است. ۴۰ نقطه جدید به نقاط استقرار نیروهای خدمات شهری اضافه شده که ۱۸ نقطه از آن در اتوبان یادگار امام است.

ترافیک و کندی خدمات‌رسانی

محمدخانی درباره کندی خدمات‌رسانی شهرداری در روزهای برفی گفت: دو عامل شدت بارش برف و برودت هوا در کیفیت اقدامات شهرداری تاثیرگذار است، زیرا این موارد در شب باعث یخبندان و کندی تردد خواهد شد. از سوی دیگر هنگام بارش برف سرعت حرکت خودروها به‌طور طبیعی کاهش پیدا می‌کند و پیرو همین کاهش سرعت حرکت خودروها، سرعت خدمات‌رسانی و سرویس‌دهی شهرداری نیز به‌مراتب کاهش می‌یابد.

نمایندگان پلیس راهور نیز در کنار نیروهای شهرداری در مناطق مختلف، به‌ویژه مناطق شمالی تهران مستقر شده‌اند تا با هدایت ماشین‌های شن و نمک‌پاش، سرعت عمل را در برف‌روبی بالا ببرند.

مخازن توسط شهرداری پر می‌شود

سخنگوی شهرداری تهران با اشاره به شارژ مخازن شن و ماسه قبل از شروع ساعات کاری گفت: طبق پیش‌بینی هواشناسی، شهرداری تهران قبل از بارش اقدامات لازم را انجام داده، اما متاسفانه شاهد خالی شدن مخزن‌های شن و ماسه توسط برخی از ارگان‌های دولتی برای استفاده در محوطه‌های سازمانی هستیم که طبق قانون باید خریداری شود اما آنها با این‌ کار هزینه‌ای برای آن نمی‌پردازند. با این حال شهرداری تهران تمام تلاش خود را به‌کار گرفته تا با استقرار نیروهایش در مناطق مختلف شهر و با شارژ مخازن و همچنین شارژ بسته‌های نمک و شن در مناطق، زمینه راحتی و آسایش پایتخت‌نشینان را در روزهای برفی فراهم آورد.

مشکل در تصمیم‌گیران است

ناصر امانی، عضو شورای اسلامی شهر تهران درباره خدمات‌دهی شهرداری در روزهای برفی به صمت گفت: اولویت برف‌روبی شهرداری در روزهای برفی با معابر اصلی و بزرگراه‌ها است و کوچه‌ها در اولویت پایانی قرار دارند که شهرداری باید برای این موضوع فکری اساسی کند.

وی با اشاره به وظایف شهرداری بیان کرد: شهرداری موظف است همه معابر شهری، چه فرعی و چه اصلی رابرف‌روبی کند. اگر شهرداری برای این کار نیاز به نیروی بیشتری دارد باید تهیه کند. روش اداره و مدیریت شهر باید تغییر کند؛ اگر روش تغییر نکند ما در اداره همه امور شهر با مشکل مواجه می‌شویم.

بودجه هست؛ خدمات نیست

امانی با اشاره به منابع مالی شهرداری گفت: هر سال در بودجه شهرداری مبالغ خوبی برای ستاد برف‌روبی به‌ویژه در مناطق شمالی تهران اختصاص می‌دهند و اگر نیاز به منابع مالی بیشتری باشد در اصلاحیه ذکر می‌شود. منابع و امکانات به حد کافی در شهرداری وجود دارد، اما خدمات‌دهی خوبی صورت نمی‌گیرد و لازمه اقدامات خوب، پیش‌بینی است.

به داد شهر برسید

عضو شورای اسلامی شهر تهران با انتقاد از کیفیت خدمات شهرداری در روزهای برفی اظهار کرد: امیدواریم شهرداری از عهده خدمات‌رسانی حداقل در خیابان‌های اصلی و بزرگراه‌ها بربیاید؛ نه اینکه مانند پایان هفته گذشته که شاهد ترافیکی شش‌ساعته از سئول به اوین بودیم و بنده مردم را می‌دیدم که تا نیمه شب یا ماشین هل می‌دادند یا ماشین را رها کرده و به خانه می‌رفتند. مردم بسیار از این موضوع و شهرداری گله‌مند هستند.

برنامه نداریم

امانی با بیان اینکه ما مشکل مدیریتی داریم و مشکل اصلی در تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران است، افزود: شهرداری باید از قبل پیش‌بینی‌های لازم را براساس هشدارهای هواشناسی انجام دهد که در کدام مناطق شاهد بارش برف بیشتری هستیم و کدام مناطق دچار یخ‌زدگی خواهند شد تا از بروز این اتفاق جلوگیری کند. اگر درست چاره‌اندیشی شود، امور قابل‌مدیریت است. بارندگی هفته جاری از پایان هفته گذشته پیش‌بینی شده بود؛ در نتیجه مسئولان شهرداری باید برنامه‌ریزی داشته باشند.وی درباره مشکلات حمل‌ونقل در روزهای برفی گفت: به‌دلیل ضعف‌هایی که در حمل‌ونقل عمومی داریم، مردم در روزهای برفی ساعت‌ها در انتظار وسایل نقلیه می‌مانند. حمل‌ونقل عمومی حداقل در روزهایی که رفت‌وآمد برای مردم سخت است باید کمک‌کننده باشد.

مخازن شن و ماسه دور از دسترس

عضو شورای اسلامی شهر تهران درباره مخازن شن و ماسه اظهار کرد: گلایه این موضوع را نیز از شهرداری‌ها داریم که در بسیاری از خیابان‌ها مخازن شن و ماسه با فاصله‌ای بسیار زیاد از هم قرار گرفته‌اند. همچنین در بسیاری از معابر فرعی این مخازن قرار نگرفته که شهرداری باید اقداماتی اساسی انجام دهد.

سخن پایانی

ظاهرا اوج خدمات شهری در روزهای برفی به شن‌پاشی، آن هم در شریان‌های اصلی ختم می‌شود و باید از شهرداری سپاسگزار بود که نیروهای خود را قبل از ساعات کاری برای جلوگیری از مسدود شدن مسیرها به کار می‌گیرد. از سوی دیگر باید خدا را شاکر بود که بارش برف در تهران چندین سال است که در حد سفیدی جزئی ختم می‌شود و پای خود را فراتر از امکانات شهرداری نمی‌گذارد، چون در این صورت قطعا شاهد اتفاقات ناگواری می‌بودیم که آخر آن به همان عذرخواهی‌های همیشگی ختم می‌شد. در ظاهر چگونگی تردد مردم در کوچه‌ها و خیابان‌های فرعی چندان اهمیتی برای شهرداری ندارد و خدمات‌رسانی در شریان‌های اصلی مهم‌تر است؛ حالا چندین نفر دیر به محل کار برسند که مهم نیست! هرچند در این بخش هم شاهد اقدامات آنچنانی نخواهیم بود و اوج خدمات یک نیسان آبی است با چند کارگر در چهار طرف آن و بیل‌هایی که به‌دست دارند و خدمت بزرگ شن‌وماسه پرتاب‌کنی با چرخش دست کارگران! شاید آقایان اصلا تلویزیون نگاه نمی‌کنند که باوجود زیرنویس‌های پیاپی در رسانه ملی باز هم غافلگیر شدند یا شاید بار اول است که با زمستان روبه‌رو می‌شوند. در نهایت روزی برفی و زیبایی‌های آن به لطف مسئولان به کام مردم تلخ شد. با این اوصاف بهتر نیست آقایان شهر را به حال خود بگذارند تا حداقل شاهد آثار بی‌برنامگی‌ها نباشیم.