پس از شیوع ویروس کرونا اهمیت صنعت تجهیزات پزشکی بیش‌ازپیش مشخص شد و با فعالیت جهادی تولیدکنندگان در این حوزه تلاش بر این شد که هیچ کمبودی در سطح کشور وجود نداشته باشد. هفته گذشته نیز بیست‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی تجهیزات پزشکی، دارویی و آزمایشگاهی (ایران‌هلث) با رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شد. این نخستین رویداد در حوزه تجهیزات پزشکی پس از شیوع ویروس کرونا بود که با حضور شرکت‌های داخلی و خارجی به نمایش توانمندی‌های ایران در این حوزه پرداخت.

شرکت‌های دانش‌بنیان و حضور چشمگیر

نمایشگاه ایران‌هلث امسال در فضایی به مساحت حدود ۳۵ هزار مترمربع در اختیار بیش از ۴۸۰ شرکت تولیدی و خدمات داخلی قرار گرفت تا آخرین دستاوردهای خود را در برابر دیدگان بازدیدکنندگان از نمایشگاه قرار دهند. اگرچه نمایشگاه بین‌المللی ایران‌هلث، عمدتا برای به نمایش گذاشتن توان صنعت پزشکی کشور است اما در این نمایشگاه حدود ۱۵ شرکت خارجی از کشورهایی مانند ایتالیا، چین، پاکستان، کره، هند و ترکیه نیز حضور داشتند. ارتقای کیفیت محصولات از جمله شعارها و عناوینی بود که برای این نمایشگاه و کارگاه‌های آموزشی که در این نمایشگاه برگزار شدند، به چشم می‌خورد. ضمن اینکه امسال برای نخستین‌بار بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌های حوزه سلامت نیز حضور داشتند. وقتی نام صنایع پزشکی می‌آید، شاید کمتر کسی فکر کند صنعت تهویه، پرس و امحای زباله و پسماند بیمارستانی نیز از جمله صنایعی است که در این حوزه دسته‌بندی می‌شود و اتفاقا یکی از صنایعی است که ارزش آن برای هر کشوری که در فکر سلامت و توسعه پایدار براساس شاخصه‌های محیط‌زیستی بوده و می‌خواهد مانعی در برابر انتشار عفونت‌های بیمارستانی بسازد، بسیار زیاد است. در این نمایشگاه یکی از برجسته‌ترین صنایعی که به چشم می‌خورد، حضور این صنعت با شرکت‌های دانش‌بنیانی بود که تولید این صنعت را چند سالی است بومی کرده و در حال‌حاضر در بسیاری از بیمارستان‌های کشور به کار گرفته می‌شود.

حمایت از دانش‌بنیان‌های حوزه پزشکی

ادریس مازندرانی، مدیر برگزاری این رویداد در گفت‌وگو با صمت گفت: این دوره از برگزاری ایران‌هلث با حضور ۴۰۰ شرکت داخلی و خارجی در متراژ مفید ۲۳ هزار مترمربع و افزون بر ۴۵ هزار مترمربع مساحت غیرمفید برگزار شد.

وی افزود: در حاشیه برگزاری این رویداد، ۲۶ عنوان همایش و کارگاه‌های آموزشی برای بازآموزی مهندسان پزشکی برگزار شد و پاویون‌هایی از کشورهای چین، امارات، روسیه، ایتالیا و هند، شرکتی از آلمان و هیات‌های تجاری از روسیه و عراق در این نمایشگاه حضور داشتند.

وی در تشریح اهداف برگزاری این رویداد گفت: برگزاری این دوره از نمایشگاه ایران‌هلث دارای برخی ویژگی‌های خاص بود. بعد از شیوع بیماری و ویروس کرونا در کشور شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی و تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی یاری‌رسان کادر درمان شدند و با توجه به شرایط تحریمی که در آن قرار داریم، پس از دو سال جنگ و تقدیم شهدای سلامت، موفق شدند این پاندمی را کنترل و مدیریت کنند. شکوه قدرت صنعت سلامت ایران در بیست‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی تجهیزات پزشکی، دارویی و آزمایشگاهی متبلور شد.

مازندرانی با اشاره به شعار سال و ضرورت حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان اظهار کرد: ایران‌هلث بهترین رویداد برای نمایش تولیدات شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه تجهیزات پزشکی بود.

این برگزارکننده نمایشگاهی همچنین گفت: شرکت‌های ایرانی ۷۰ درصد تجهیزات پزشکی موردنیاز کشور را تامین می‌کنند. این نمایشگاه پس از دو سال وقفه در برگزاری کمک کرده که مهندسان پزشکی و مراکز درمانی با آخرین دستاوردها، تکنولوژی‌ها و تولیدات شرکت‌های ایرانی‌ها آشنا شوند. ضمن اینکه حضور شرکت‌های خارجی در این رویداد در راستای انتقال تجربیات و دانش فنی از اهمیت بالایی برخوردار بود. برهمین اساس، بازآموزی و بروزرسانی صنعت سلامت کشور از ویژگی‌های مهم این رویداد بود.

مازندرانی در ادامه به تمهیدات در نظر گرفته شده برای دانش‌بنیان‌های حاضر در این رویداد اشاره کرد و افزود: طبق معمول همیشه، صندوق نوآوری و شکوفایی در ایران‌هلث امسال حضور پررنگی داشت. در این دوره از برگزاری نمایشگاه نیز این صندوق به شرکت‌های دانش‌بنیان، یارانه نمایشگاهی پرداخت کرد و از محصولات جدید دانش‌بنیان و کاملا بومی در حوزه‌های گوناگون پزشکی نیز در این رویداد رونمایی شد.

وی همچنین به مهم‌ترین چالش‌های تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی کشور اشاره کرد و گفت: تامین مواد اولیه، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین چالش این شرکت‌ها به‌شمار می‌آید. بازگشت ارز حاصل از صادرات نیز یکی دیگر از چالش‌های مهم فعالان این حوزه است.

به عقیده من باید برای این چالش بزرگ برنامه‌ریزی منسجمی انجام داد و حتی‌المقدور بازگشت ارز صادراتی تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی حذف شود. از سویی نیاز است که وزارت بهداشت و اداره کل تجهیزات از خرید تجهیزات پزشکی خارجی که مشابه داخلی دارند، خودداری کنند.

رونمایی از جدیدترین محصولات پزشکی

رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات پزشکی از رونمایی از جدیدترین محصولات پزشکی در بیست‌وسومین نمایشگاه ایران‌هلث خبر داد.

مجید روحی ضمن بیان این مطلب گفت: این نمایشگاه فرصت مناسبی برای تولیدکنندگان ملزومات پزشکی ایرانی بود تا در شرایط تحریم و با تقویت صادرات خود و ارزآوری نتایج مطلوبی را در حوزه علمی و اقتصادی برای کشور به ارمغان آورند.

وی افزود: نمایشگاه ایران‌هلث در عرصه تجهیزات پزشکی و سلامت و با حضور قابل‌توجه شرکت‌های داخلی و خارجی در حوزه‌های مرتبط پزشکی و ایجاد تعامل و بسط ارتباطات و استفاده‌های دوسویه بین این شرکت‌ها، یکی از معتبرترین نمایشگاه‌ها در سطح منطقه و جهان است.

رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات پزشکی، دندان‌پزشکی و آزمایشگاهی با اشاره به پیشرفت‌های علمی و صنعتی در صنعت تجهیزات پزشکی و سلامت، تاکید کرد: برگزاری این نوع نمایشگاه‌ها، فرصتی برای دست‌اندرکاران صنعت سلامت و پزشکی کشور فراهم می‌کند تا با تبادل اطلاعات و آشنایی با دستاوردهای روز جهان در کنار حمایت‌های مسئولان به‌تدریج شاهد پیشرفت، شکوفایی و خودکفایی در این زمینه باشیم.

روحی با اشاره به حضور هیات‌های تجاری و شرکت‌های خارجی در نمایشگاه ایران‌هلث، گفت: کشورهای زیادی خواهان خریداری تجهیزات پزشکی ایرانی هستند و این نمایشگاه فرصت مناسبی برای تولیدکنندگان ملزومات پزشکی ایرانی است تا در شرایط تحریم و با تقویت صادرات خود و ارزآوری نتایج مطلوبی را در حوزه علمی و اقتصادی برای کشور ارمغان آورند.

وی با اعلام برنامه‌ریزی برای رونمایی از محصولات جدید دانش‌بنیان و کاملا بومی در حوزه‌های گوناگون پزشکی با حضور مقامات دولتی در بیست‌وسومین نمایشگاه ایران‌هلث، تاکید کرد: این نمایشگاه قطعا فرصت مناسبی برای دانشگاه‌های علوم پزشکی، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی خصوصی و دولتی برای تامین و تهیه نیازهای خود از محصولات کاملا ایرانی و حمایت از تولیدکنندگان داخلی و شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه سلامت بود.

سیاست‌های حمایتی دولت کامل نیست

عباس ناظری از جمله واردکنندگان تجهیزات سلامت است که اعتقاد دارد، تولید محصولات پزشکی در کشور، راه واقعی خود را طی نمی‌کند. این واردکننده در گفت‌وگو با ایکنا گفت: تولیدکنندگان مقطعی به موضوع تولید نگاه می‌کنند، گاهی سود را در نظر می‌گیرند و در مقطعی دیگر صادرات را، اما باید توجه داشت اگر صنعت پزشکی ما می‌خواهد رشد کند، باید صادرات‌محور باشد در حالی‌که این‌گونه نیست. وی ادامه داد: اینکه شما بتوانید محصول خود را به ۲ یا ۳ شرکت همه گسترش دهید، هیچ‌گاه نمی‌توان رشد کرد.

ناظری بیان کرد: در حال‌حاضر سیاست‌های حمایتی دولت کامل نیست. هرگاه دولت توانست از تولیدکننده به‌عنوان صادرکننده حمایت کند، می‌توان این سیاست‌ها را درست دانست.

وی با انتقاد از بسیاری شرکت‌های حاضر در این نمایشگاه افزود: شاید فقط ۲ یا ۳ شرکت بتوان پیدا کرد که صادرات واقعی داشته باشند و به کیفیت بیشتر از سوددهی توجه دارند، مانند شرکت صاایران در حوزه تولید مانیتورهای پزشکی. این‌ها شرکت‌های استخوان‌دار و قدیمی هستند. البته شرکت‌هایی هم هستند که وقفی بوده و به سود توجه چندانی ندارند، مانند شرکت کوثر اوقاف که کیفیت را موردتوجه قرار داده و مورداستقبال بیمارستان‌ها قرار گرفته است.

این کارشناس تجهیزات پزشکی، یکی مشکلات این محصولات در ایران را ریمارک کردن محصولات خارجی از سوی شرکت‌های ایرانی دانست و گفت: در همین نمایشگاه هم چند شرکت ابزار جراحی حضور دارند که وسایل خارجی آورده و یک مارک ایرانی بر آن زده و در واقع تنها بسته‌بندی آن ایرانی است.

وی تاکید کرد: اداره‌کل تجهیزات پزشکی باید در موضوعیت تولید تجدیدنظر کند و سوءاستفاده‌های شرکت‌ها از نام تولید داخلی را مدنظر قرار دهد. بسیاری از این شرکت‌ها قبلا واردکننده بوده و الان از این خلأهای قانونی سوءاستفاده می‌کنند و کالاهایی را که وارد کرده با بسته‌بندی ایرانی با نرخ چندبرابر به‌نام کالای ایرانی به مراکزی که مجبور هستند از تولیدات ایرانی استفاده کنند، می‌فروشند.

سخن پایانی

نمایشگاه بین‌المللی تهران، هفته نخست خرداد، میزبان رویدادی بزرگ در زمینه عرصه دستاوردهای تجهیزات پزشکی، دندانپزشکی، آزمایشگاهی، دارویی و خدمات سلامت بود؛ نمایشگاهی که به لحاظ حجم قابل‌توجه شرکت‌های مدعو، یکی از معتبرترین نمایشگاه‌ها در سطح جهان است.

نمایشگاه ایران‌هلث، درست در زمانی برگزار شد که جهان آرام‌آرام در حال آغاز کردن دوران آرامش پس از پاندمی کروناست. دورانی تلخ که با همکاری کادرهای درمان سراسر جهان، در حال محوشدن کامل است.

به نظر می‌رسد ابتکار دست‌اندرکاران برگزاری این نمایشگاه، بیشتر در محورهایی مانند ایجاد نوعی تعامل جهانی و بسط ارتباطات و استفاده‌های دوسویه در زمینه ردوبدل اطلاعات متمرکز بود.

صنعت تولید تجهیزات پزشکی، دندانپزشکی، آزمایشگاهی، دارویی و خدمات سلامت، صنعتی ایستا نیست و نمی‌توان در دوره‌های گوناگون، با دیدی یکسان به آن نگاه کرد. همان‌گونه که می‌دانیم، پیشرفت‌های دقیق و لحظه‌ای در علم پزشکی که این روزها به اوج خود رسیده، بدون وجود ابزارآلات مورداحتیاج و رشد صنعت تولید وسایل پیشرفته، کاری تقریبا غیرممکن است.

فرصتی که بیست‌وسومین نمایشگاه دستاوردهای مدرن صنعت سلامت در اختیار دست‌اندرکاران صنعت سلامت و پزشکی کشور قرار داد، فرصتی مغتنم در شناخت ابعاد گوناگون این صنعت و استفاده‌های بهینه در تبادل اطلاعات بود، یعنی همان سویه‌ای که باید از سوی وزارت درمان و آموزش پزشکی، به فال نیک گرفته شده و حمایت‌های لازم همه‌جانبه از فعالان این صنعت انجام شود تا به‌تدریج به مرزهای شکوفایی و خودکفایی در این زمینه نزدیک شویم.