ضرورت تعاملات فراملی
نصراله محمدحسین فلاح- عضو هیاتمدیره انجمن مدیران صنایع و کنفدراسیون صنعت ایران
برنامه تولید بنگاه های اقتصادی، موضوعی است که باید ساعت ها درباره آن سخن گفت و چالش ها را تشریح کرد. در طول سال ها اخیر نه تنها در این زمینه مشکلی رفع نشده، بلکه همچنان به مسائلی که تولید را با چالش روبه رو کرده، اضافه می شود؛ البته به عنوان اعضای تشکل ها، همیشه باید خوشبین باشیم و آرزو کنیم سخنان و وعده هایی که داده می شود، تحقق یابد. در حالی که سیاست های خارجی همیشه در خدمت تولیدکنندگان در کشورهای گوناگون است، در کشور ما برعکس شده و صنعتگر به جای حمایت، در حال حاضر چوب برخی سیاست های نادرست را می خورد که مهم ترین آن، عدم تعامل سازنده با جهان است. تا هنگامی که تعامل سازنده با جهانیان نداشته باشیم، بار تولید و تولیدکننده اضافه شده و یک روز این صنعت، فردا صنعت دیگر دچار محدودیت های بین المللی می شود. در این میان، صادرات می کنیم اما نمی توانیم پول آن را برگردانیم. بنابراین اگر قانون گذاران و برنامه ریزان تمایل دارند کار واقعی انجام دهند، بهتر است از ابتدا وضعیت سیاست خارجی و ارتباطات بین الملل را مشخص کنند که قرار است چه کاری انجام دهیم؟
مسائل و مشکلات بانکی به طور عجیبی روی هم انباشته شده، تحمیل قراردادهای بانک ها به صاحبان صنایع مشکل دیگری است که همچنان پابرجاست؛ قراردادهایی که یک طرفه و حتی خلاف توافق های بانک مرکزی است. کیست که نداند در این سال ها برخی بانک ها بسیاری از مصوبات بانک مرکزی را رعایت نکرده اند و با ترفندها و برنامه های گوناگون شرکت ها را تحت فشار قرار می دهند و ۱۵ تا ۲۰ و حتی ۳۰ درصد از وام را پیش برداشت کرده و با سود صفر، سپرده گذاری می کنند. در نهایت، بهره ای که نصیب بانک می شود به حدود ۳۰ درصد می رسد. گاهی تولیدکننده از بازار آزاد بهتر پول تهیه می کند تا بانک . شاید بهتر باشد درها برای بانک های خارجی باز شود تا فضای رقابتی به وجود آید.
در یک چرخه مشخص، برخی افراد تسهیلات با بهره های ۳۰ تا ۵۰ درصد می گیرند و بعد عنوان می شود چرا ملک گران شده است؟ یا هزینه تعدد شعب بانکی از کجا تامین می شود؟
از سوی دیگر، در دورانی که قرار بود بانک ها به صاحبان صنایع تسهیلات بدهند، تسهیلات را به صاحبان تجارت دادند. نمایندگان کمیسیون صنایع اگر به دنبال خلاها می گردند، این موارد جزو چالش های موجود در صنایع کشور است. همچنین دولت مدعی است که شفاف سازی می کند و برای شفاف شدن مسائل، از درگاه های الکترونیکی استفاده می شود اما همین اداره ثبت شرکت ها در ثبت مصوبات قانونی آنها، چنان بلایی بر سر صاحبان صنایع آورده که هدررفت انرژی و زمان را برای آنها رقم زده است. گفتنی ها زیاد است و دیگر حوصله ای برای تکرار مشکلات از سوی صنعتگران باقی نمانده است.
کسی متوجه نیست که واحد صنعتی در این میان با چنین چالش هایی، دچار مشکل و تعطیلی شده و بسیاری بیکار می شوند. مسئولان می توانند از بخش خصوصی کمک بگیرند و ما آمادگی داریم تمام مشکلات و معضلات تولید و پیشنهادهای خود را تشریح کنیم.
از سوی دیگر دولت به دلیل کسری بودجه و با افزایش مالیات می خواهد کسب درآمد کند، هر روز آمار داده می شود که وصول مالیات نسبت به سال قبل از A به B رسیده است. این مالیات از کجا گرفته می شود؟ از کدام واحد تولیدی پررونق و شرکت سودآوری دریافت می شود؟ آیا مالیات همان تولیدکنندگان افزایش نیافته، در حالی که وضعیت تولیدشان دشوارتر و نابسامان تر شده است. بارها پرسیدم که چرا باید تولیدکننده اشک کارگرش را که تعدیل می کند ببیند اما دولت از او مالیات بگیرد و برای رسیدگی به امور تعداد ماموران مالیاتی بیشتر شود.
نمایش های صادراتی
صادرات یکی از ضرورت های صنعت و تولید است. کشورهای زیادی با توسعه صادرات رونق گرفته اند، نمونه این کشورها ترکیه و کره جنوبی است. حال باید از مدیران دولتی خواست یکی از این سیاست های درست توسعه صادراتی کشور را برشمارند که به آن وفادار بوده اند؛ جوایز صادراتی، تشویق شرکت ها برای حضور در نمایشگاه های بین المللی و تقبل هزینه ها، تسهیلات به ازای صادرات خوب و... کدام در حال انجام است. بیشتر این مشوق ها برای توسعه صادرات نمایشی است. تنها دوره ای که رشد صنعتی و رشد ناخالص داخلی داشتیم در دولت هفتم و هشتم بود. قرار این بود که برنامه ای پیاده شود تا در افق ۱۴۰۴ رشد متوسط ۸ درصدی داشته باشیم که درصد زیادی از آن هم مربوط به بهره وری در تولید بود. یک بار نشد نهادهای نظارتی از دولتی بپرسد چرا برای یک درصد رشد، مثلا ۲۰ میلیارد دلار هزینه شده در حالی که دولت دیگر فقط ۴ میلیارد دلار هزینه کرد تا رشد یک درصدی تولید رخ داد. نهادی در این باره پیگیر مسائل نیست. این مسائل چالش های امروز صنعت است که باید رسیدگی شود.