زمینه‌سازی برای افزایش ظرفیت اماکن اقامتی، تامین زیرساخت‌های مناسب و بین‌المللی گردشگری در قالب اجرای طرح‌های سرمایه گذاری، ایجاد و توسعه ارتباطات بین‌المللی بخش خصوصی با طرف‌های خارجی به خصوص کشورهای همسایه، توجه به اجرای طرح‌های مشترک گردشگری با کشورهای مختلف و دارای تجربه‌های مفید در این حوزه، ایجاد تغییرات ساختاری در حوزه تقنینی، توجه به مطالبات و پیشنهادات فعالان بخش خصوصی، برنامه‌ریزی برای طرح‌های گردشگر پذیری در تمام فصول سال و اهتمام ویژه وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری برای استان‌های مختلف به منظور بهره‌مندی از ظرفیت‌های موجود ازجمله عناصر مهم در توسعه صنعت گردشگری کشور به شمار می‌رود.

لزوم بازنگری در قوانین موجود

معاون گردشگری وزیر میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با تاکید بر لزوم بازنگری در حوزه قوانین موجود، یکی از اقدامات اخیر این معاونت را بررسی‌های عمیق و کارشناسی ایرادات و اشکالات موجود در قوانین و تهیه و تدوین قوانین جدید برای ایجاد تغییرات عنوان کرد. علی‌اصغر شالبافیان یکی از اصلی‌ترین حوزه‌های تمرکز وزارت میراث فرهنگی، صناعی دستی و گردشگری را به‌روزرسانی قوانین گردشگری اعلام و اضافه کرد: این مورد را طی ماه‌های اخیر در دستور کار قرارداده‌ایم و اعتقادداریم باید متناسب با نگاهی که حاکمیت و دولت به گردشگری دارند، قوانین را ارتقا و تغییر دهیم. به گفته وی این مهم با تعامل، همفکری و همکاری نزدیک و فشرده بخش خصوصی با دولت و وزارتخانه میسر می‌شود و بر همین اساس قوانین جدید در حال تدوین است که در این زمینه به‌شدت خواستار ارائه و طرح ایده‌ها و افکار نوین از سوی فعالان این بخش هستیم. شالبافیان بابیان اینکه ترمیم قوانین می‌تواند راهگشای صنعت گردشگری باشد، افزود: در قانون بودجه امسال تعرفه گاز تاسیسات گردشگری با نرخ خدماتی محاسبه شد و در قالب پیشنهاد دولت برای سال‌های آتی نیز مصوب شد به شکل خدماتی محاسبه شود که این امر می‌تواند در کاهش هزینه‌های بخش خصوصی برای جلب و جذب گردشگران مفید واقع شود. وی همچنین از راه‌اندازی صندوق حمایت از گردشگری با پیگیری‌های وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خبر داد و افزود: بدون تردید این صندوق می‌تواند نقش بسیار مهم و انکارناپذیر در تامین نیازهای اولیه و زیرساختی گردشگری در قالب ارائه تسهیلات مالی ایفا کند. شالبافیان متنوع کردن مقاصد گردشگری را از مهم‌ترین برنامه‌های وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اعلام و اضافه کرد: در این رابطه اقداماتی جدی در حال انجام است تا با بسترسازهای مناسب نحوه و نوع گردشگر پذیری نقاط مختلف کشور با توجه به ظرفیت‌های موجود هر استان پیگیری شود. وی یکی از چالش‌های جدی گردشگری کشور را نبود محتوای متناسب با ظرفیت‌ها بیان کرد و اظهار کرد: نبود محتوای مناسب و بازنشر و انعکاس آنها به‌صورت جدی تاکنون پیگیری نشده است اما ظرفیت‌سازی در این راستا باید به کمک فعالان حوزه گردشگری صورت می‌پذیرد. شالبافیان با تاکید بر اینکه فعالان اقتصادی باید برای سرمایه‌گذاری و تولید محتوای گردشگری در راستای توسعه گردشگری در استان‌های مختلف پای‌کار آیند، اضافه کرد: در توسعه گردشگری داخلی موارد نقص متعددی وجود دارد که لازم است تمامی فعالان حوزه دفاتر گردشگری به‌عنوان ناظران حرفه‌ای ایرادات و اشکالات را گوشزد کنند، چراکه نکته نظرات فعالان حوزه گردشگری از اهمیت ویژه‌ای برای ما برخوردار است. وی اجرای اینفوتورها را یکی از برنامه‌های بسیار مفید برای توسعه گردشگری استان‌ها بیان کرد و گفت: آذربایجان شرقی در ریل توسعه گردشگری قرار گرفته است و مصادیق متعددی را می‌توان در این راستا عنوان کرد. شالبافیان ادامه داد: تحولات حوزه گردشگری آذربایجان شرقی چه از نظر تامین تمهیدات و چه از نظر پیش‌قدم شدن در رفع موانع گردشگری بسیار مهم است و اینکه مسئولان استانی بر تمامی پروژه‌ها اشرافیت داشته باشند تا مشکلات حاضر مرتفع شود، به سایر حائز اهمیت است. به گفته وی آذربایجان شرقی نه‌تنها در گردشگری داخلی بلکه در حوزه خارجی به‌مثابه نقطه ثقل گردشگری در محور شمال غرب ایفای نقش می‌کند، لذا متنوع گردشگری در این منطقه از مهم‌ترین برنامه‌های وزارتخانه است.

در نظر گرفتن تخفیف ویژه برای تورهای ورودی

رئیس جامعه هتلداران ایران نیز با اشاره به اینکه احداث تاسیسات گردشگری از الزامات توسعه گردشگری است، گفت: گران بودن زمین یکی از مشکلات اساسی در این زمینه است که امیدوارم با حمایت دولت و وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و استانداران و همچنین در اختیار گذاشتن تسهیلات کم‌بهره و تنفس طولانی این مشکل برطرف شود. جمشید حمزه‌زاده تحقق مطالبات به‌حق فعالان عرصه گردشگری را منوط به ایجاد تغییرات عمیق و اساسی در حوزه قانون‌گذاری دانست و اظهار کرد: می‌توان با ایجاد تغییرات در این رابطه، گام‌های محکم‌تری برای توسعه صنعت گردشگری و به‌تناسب آن افزایش درآمدهای سرشار این حوزه برداشت. وی بابیان اینکه منابع استانی و ملی برای تامین زیرساخت‌های گردشگری بسیار محدود است، افزود: بسیاری از کشورها ازجمله ترکیه برای تهیه و ساخت و تجهیز هتل‌های استاندارد، زمین در اختیار سرمایه‌گذاران می‌گذارند و با وام‌های کم‌بهره با تنفس طولانی پرداخت می‌کنند که همین رویه می‌تواند در ایران نیز جاری و ساری شود. حمزه زاده مطالعات نیازسنجی در گردشگری ایران را لازم دانست و ادامه داد: به دلیل نداشتن مطالعات نیازسنجی در بسیاری از استان‌ها توسعه بی‌رویه انجام‌شده و در مقابل در برخی استان‌ها به‌شدت نیاز به توسعه وجود دارد. وی بابیان اینکه در شرایط فعلی کشور برای اجرای تورهای ورودی مشکل‌داریم که باید روی تورهای داخلی برنامه‌ریزی جدی انجام شود، از رفتارهای سلیقه‌ای و جزیره‌ای سازمان‌های مرتبط با گردشگری انتقاد و بر حمایت مسئولان از صنعت گردشگری تاکید کرد. حمزه زاده اعلام کرد: در جامعه هتل داران ایران آمادگی داریم برای دفاتر خدمات مسافرتی که گردشگر وارد کشور می‌کنند، تخفیفات ویژه قائل شویم و بر اساس امضای تفاهم‌نامه‌ای میزان این تخفیفات مشخص شود. وی ظرفیت اقامتی آذربایجان شرقی را مناسب خواند و افزود: بیش از ۵۰ درصد هتل‌های این استان و تبریز استانداردسازی شده‌اند و گواهی کیفیت استاندارد دریافت کرده‌اند و مابقی اماکن اقامتی نیز در فرآیند استانداردسازی قرار دارند.

اجرای۵۰ جشنواره گردشگری در آذربایجان شرقی

مدیرکل میراث، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان بابیان اینکه این مجموعه برای توسعه و رونق گردشگری برنامه‌های متنوع و مختلفی را در طول سال اجرا می‌کند، از اجرای تعداد ۵۰ جشنواره مختلف گردشگری از ابتدای امسال تاکنون در آذربایجان شرقی خبر داد.

احمد حمزه راده اظهار کرد: این جشنواره با توزیع شهرستانی و با بهره‌مندی از ظرفیت‌های متنوع جذب گردشگران برگزارشده و در ادامه سال نیز چندین برنامه را اجرا خواهیم کرد.

 وی با اشاره به تشکیل شورای ویژه سرمایه‌گذاری در استان، از تهیه بسته‌های سرمایه‌گذاری گردشگری آذربایجان شرقی خبر داد و گفت: بر همین اساس تقویم رویدادهای سال آتی حوزه گردشگری و جشنواره‌های مختلف نیز تدوین‌شده است. حمزه‌زاده از بازاریابی و تبلیغات به‌عنوان رویکرد اساسی حوزه گردشگری آذربایجان شرقی نام برد و ادامه داد: در این راستا شناسایی بازارهای هدف داخلی و خارجی، تولید محتوای متناسب با نیاز بازارهای هدف، برگزاری جشنواره‌های موضوعی و شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی همچنین برگزاری هفته‌های فرهنگی در دستور کار است. وی برگزاری تورهای آشناسازی به‌عنوان سیاست در حال اجرای گردشگری استان را مورداشاره قرارداد و افزود: نخستین تور طی دو روز گذشته اجرا شد و بهمن‌ماه نیز تور آشناسازی را برای کشور ترکیه و بعدازآن برای کشور ارمنستان برگزار می‌کنیم و این سیاست را ادامه خواهیم داد. مدیرکل میراث، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان شرقی از اجرای تعداد ۱۰۰ پروژه گردشگری در حال ساخت استان با حجم سرمایه‌گذاری ۲۶ هزار میلیارد تومان خبر داد و اظهار کرد: آموزش‌های گردشگری در دو بخش همگانی و تخصصی در توسعه زیرساخت‌های استان جزو اولویت‌های اصلی استان است. حمزه زاده بابیان اینکه آذربایجان شرقی دارای ۷۸ هتل با ۱۳ هزار تخت است، افزود: تعداد ۳۶ هتل نیز در حال ساخت است که با بهره‌برداری از آنها در طول سه سال، ۶ هزار تخت به ظرفیت اماکن اقامتی استان اضافه می‌شود.

سخن پایانی

با توجه به موارد یادشده صاحب‌نظران و فعالان عرصه گردشگری معتقدند، تحقق موارد فوق جز با ایجاد دگرگونی‌های اساسی در حوزه قانون‌گذاری و اعطای مجوزهای لازم و کافی برای تحرک در این صنعت پردرآمد میسر نخواهد شد و این امر تنها با همراهی دولت با بخش خصوصی قابلیت تحقق دارد.

در همین رابطه اجرای تورهای ویژه ورودی گردشگر از اقصی‌نقاط جهان یکی از مهم‌ترین و بهترین راهکارها برای توسعه گردشگری ایران به شمار می‌رود که این رویه در دهه‌های گذشته از سوی کشورهای مختلف ازجمله ترکیه، جمهوری آذربایجان و گرجستان در قالب اینفوتورهای فعالان گردشگری و خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای به اجرا درامد و هم‌اکنون آثار و ثمرات آن به‌خوبی در میزان درآمدهای صنعت گردشگری این کشورها مشاهده می‌شود. باوجوداینکه ایران و استان‌های مختلف ازجمله آذربایجان شرقی از مزیت‌های نسبی گسترده و تأثیرگذار گردشگری در حوزه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و تاریخی برخوردار است، اما سهم آن از صنعت گردشگری جهانی متناسب با این جایگاه نیست و برای برخورداری از ثمرات اقتصادی این صنعت پردرآمد باید ضمن رفع موانع موجود نسبت به شناساندن هر چه بیشتر ظرفیت‌های گردشگری اقدامات اساسی انجام بگیرد.