این نرخ کنترلشده است؟!
بازار ارز و طلای کشور در سال جاری تحولات گوناگونی را تجربه کرده که در بررسی دلایل این تحولات، مسائلی چون انتظارات تورمی متاثر از دگرگونیهای سیاسی، نوع مدیریت حاکم بر بازار، وضعیت کلی اقتصاد و... هر یک وزنی درخور توجه داشتهاند.
![این نرخ کنترلشده است؟!](https://cdn.smtnews.ir/thumbnail/Rvh3DhRqakZW/DgHbxnlMXIY4HHxQ1surQAAo85Q3yFplKfjrrTQJMQISG8Fb-tvWQCEK6R5G2jMs3v1XAC0YjKs03C_RWrF53ymu33AM2RNr/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA+%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1.jpg)
در آخرین دگرگونی تجربهشده در بازار، هفته گذشته همزمان با دگرگونیهای سیاسی در سوریه، ارز دوباره در روند صعودی قرار گرفت؛ بهطوری که نرخ آن طی یک رکوردشکنی غیرمنتظره روز گذشته به مرز ۷۵ هزار تومان نیز رسید؛ اتفاقی که برخی از کارشناسان آن را ناشی از افزایش نیاز ارزی در ماه پایانی سال جاری میلادی میدانند؛ هرچند در کنار این مسئله به تحولات سیاسی و آغاز فعالیت سامانه مبادله ارز تجاری و شروع حذف ارز نیمایی نیز بیتوجه نیستند. همزمان با رشد نرخ ارز، در بازار طلا نیز شاهد صعود قیمتها متاثر از افزایش نرخ اونس جهانی بودهایم که همین امر سبب شده فعالان این بازار روندی روبه رشد را برای این بازار دستکم تا پایان سال جاری میلادی برآورد کنند.
صمت در گزارش پیش رو با نگاهی به وضعیت بازار ارز و طلا و سکه در گفتوگو با کارشناسان دلایل دگرگونی این بازارها را جویا شده است.
دلار در مرز ۷۵ هزار تومان؛ سکه در مرز ۵۴ میلیون تومان
روز گذشته هر گرم طلای ۱۸ عیار در بازار طلای تهران ۴ میلیون و ۸۶۵ هزار تومان معامله میشد و قیمت سکه طرح جدید با افزایش ۴۴۵ هزار تومانی در نزدیکی کانال ۵۴ میلیون تومان قرار گرفت. نرخ دلار نیز که حوالی صبح روز گذشته در کانال ۷۲ هزار تومان سیر میکرد، با جهشی یکباره وارد کانال ۷۴ هزار توان شد و رکورد جدیدی را ثبت کرد.
در بازار طلای تهران روز گذشته (شنبه ۲۴ آذر) تا لحظه تنظیم این گزارش قیمت هر قطعه سکه طرح جدید با افزایش ۴۴۵ هزار تومانی نسبت به روز پیش از آن به قیمت ۵۳ میلیون و ۹۱۵ هزار تومان معامله میشد؛ این در حالی است که قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز ۴ میلیون و ۸۶۵ هزار تومان بوده است.
سامانه مبادله ارز تجاری یاریرسان است
یک کارشناس اقتصاد درباره روند افزایشی نرخ ارز بیان کرد: باتوجه به شرایط اقتصادی کشور و تورم موجود میتوان گفت نرخ ارز کنترل شده است؛ یعنی با اینکه بستر برای رشد جهشی نرخ ارز وجود داشت، با اقدامات انجامشده ازسوی بانک مرکزی این اتفاق نیفتاد و افزایش نرخهای فعلی هم غیرطبیعی و غیرقابلانتظار نبود.
حجتاله فرزانی، کارشناس اقتصاد در گفتوگو با صمت در تشریح شرایط بازار ارز با اشاره به تازهترین اتفاق این حوزه اظهار کرد: از روز شنبه، ۲۴ آذر (روز گذشته) مقدمات حذف سامانه نیما آغاز شده و قرار است سامانه مبادله ارز تجاری ایران جایگزین این سامانه شود که همین امر طبیعتا زمینهساز تحولاتی در وضعیت ارزی کشور خواهد شد. البته فرآیند این جایگزینی زمانبر است و تا تثبیت نقش سامانه جدید در بازار ارز باید منتظر ماند.
این کارشناس اقتصاد درباره تاثیرات حذف سامانه نیما و معامله ارز در سامانه جدید گفت: نرخ ارز در سامانه نیما برقاعده دستور استوار است، اما در سامانه جدید قیمتها برمبنای عرضه و تقاضا تعیین میشود و بسته به اینکه در کدام بخش عرضه یا تقاضا مازاد وجود داشته باشد، قیمتها رقم میخورد.
سکهای با دو روی تورم و ارز تکنرخی
فرزانی در پاسخ به سوال صمت مبنی بر اینکه آیا مبادله ارز تجاری در قالب توافق بین فروشنده و خریدار موج جدید تورمی بههمراه نخواهد داشت؟ گفت: ممکن است که با حذف ارز نیمایی که بخش عمدهای از واردات کشور بهواسطه آن انجام میشد، شاهد رشد نرخ و ایجاد تورم در بازارهای گوناگون کالایی باشیم، اما هدف نهایی این اقدام که تکنرخی شدن ارز یا دستکم کاهش تعدد نرخها در این بخش است، میتواند تا حدودی تورم متعاقب این اقدام را توجیه کند. در کنار این مسئله باید توجه داشت این سامانه بهدلیل تعیین قیمت بهصورت توافقی و رضایت بیشتر عرضهکنندگان ارز، دسترسی به ارز را آسانتر خواهد کرد که پیرو این امر واردات ملزومات تولید روانتر میشود و رونق در این بخش شکل میگیرد و در نهایت از این طریق از بار تورمی این اقدام کاسته خواهد شد.
این کارشناس اقتصاد در ادامه تحولات اخیر قیمت دلار را محصول عوامل گوناگونی دانست و تاکید کرد: همه ساله در آذر شاهد رشد اندکی در نرخ ارز هستیم، زیرا در این ماه نیاز ارزی شرکتهای تجاری ما که با شرکتهای خارجی تعاملاتی دارند، بهمنظور تسویه حساب پایان سال افزایش پیدا میکند. همین امر در کنار تحولات سوریه و مسائل داخلی سبب شد شاهد رشد نرخ در بازار ارز باشیم.
فرزانی در پایان در پیشبینی روند پیش رو تاکید کرد: باید منتظر باشیم و ببینیم بازار ارز توافقی چگونه عمل خواهد کرد. اگر عرضه و تقاضا در این بازار به تعادل برسد، دستکم شاهد نوساناتی جزئی و تثبیت روند بازار خواهیم بود، اما اینکه انتظار داشته باشیم نرخ ارز ثابت بماند باتوجه به شرایط اقتصادی کشور چندان منطقی بهنظر نمیرسد؛ کما اینکه روند صعودی نیز انتظاری غریب برای این بازار نخواهد بود.
بازار راکد است؛ قیمتها صعودی
رئیس اتحادیه طلاو جواهر ایران درباره روند فعلی بازار سکه و طلا بیان کرد: در حال حاضر رکود بر بازار طلا حاکم است و همین امر واحدهای تولیدی و توزیعی ما را در تامین هزینههایشان دچار مشکل کرده است.
نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلاو جواهر ایران در گفتوگو با صمت وضعیت کنونی بازار را رکودی توصیف کرد و گفت: رشد قیمت طلا در هفتههای گذشته توان خرید مردم را کاهش داده و همین امر سبب رکود در بازار شده است. متاسفانه رکود حاکم بر بازار واحدهای تولیدی و توزیعی ما را دچار مشکلاتی کرده، اما امیدواریم در مناسبتهای مذهبی و اعیاد پیش رو رونقی در بازار ایجاد شود.
با این حال باید در نظر داشت مصنوعات طلا و سکه در سبد خرید خانوار در اولویتهای آخر قرار دارد و در صورتی که اولویتهای مهمتر تامین شود، مردم برای خرید طلا اقدام میکنند. این فعال بازار طلا در تشریح وضعیت بازار سکه و طلا در روز گذشته گفت: نرخ اونس جهانی در روز جمعه ۲ هزارو ۷۱۱ دلار بوده که امروز (روز شنبه) با ۶۲ دلار کاهش به ۲هزار و ۶۴۸ دلار رسیده، اما در بازارهای داخلی شاهد تحولات جدی نبودهایم.
قیمت سکه و طلا در بازار
وی با اشاره به قیمت انواع سکه و طلا در بازار اظهار کرد: در حال حاضر نرخ هر اونس جهانی ۲ هزار و 648 دلار، هر قطعه سکه طرح قدیم 51 میلیون و 100 هزار تومان، هر قطعه سکه طرح جدید یا امامی ۵3 میلیون و 400 هزار تومان، هر قطعه نیمسکه 28میلیون و 100 هزار تومان، هر قطعه ربعسکه 17 میلیون و 300 هزار تومان، هر قطعه سکه یک گرمی بانک مرکزی 8میلیون و 300 هزار تومان و هر گرم طلای ۱۸ عیار ۴ میلیون و 815 هزار تومان است.
بذرافشان در ادامه با تاکید بر اینکه تغییر خاصی را در حباب سکه شاهد نبودهایم، میزان کنونی آن را ۶ میلیون و 450 هزار تومان اعلام و اظهار کرد: در هفته گذشته نوسانات افزایشی را در بازار طلا شاهد بودهایم، اما با شروع نخستین روز کاری هفته جاری تغییر خاصی در بازار مشاهده نمیشود.
رئیس اتحادیه طلاو جواهر ایران در پیشبینی وضعیت بازار طلا در روزها و ماههای آینده تاکید کرد: در پیشبینی روند پیش روی بازار طلا باید از دو وجه بازار جهانی و بازار داخلی به موضوع پرداخت. اگر ملاکمان را در پیشبینی روند پیش رو تحولات خارجی قرار دهیم، باتوجه به صعودی بودن اونس میتوان انتظار داشت روند رشد نرخ طلا ادامه داشته باشد. همچنین اگر بازار داخلی را مبنای ارزیابیمان در نظر داشته باشیم باتوجه به شرایط بازار ارز و در مجموع وضعیت اقتصاد روند همچنان روبهرشد اررزیابی میشود. با این حال باید منتظر باشیم و ببینیم برآوردی که در ابتدای سال جاری از نرخ اونس جهانی مبنی بر رسیدن آن تا ۳ هزار دلار انجام شده بود محقق میشود یا خیر؛ کما اینکه در همین یک ماه گذشته تا ۲ هزار و ۷۸۰ دلار هم رسیده بود.
بذرافشان در پایان درباره تاثیر حراج سکه ازسوی بانک مرکزی بر نرخ طلا و سکه بیان کرد: حراج سکه تاثیرات مثبتی داشته و توانسته حباب سکه را کاهش دهد، اما اگر این عرضه در قالب حراج انجام نشود و قیمت ثابتی برای آن در نظر گرفته و محدودیت تعداد تعیین شود و اولویت هم به مصرفکننده اختصاص یابد، قطعا تاثیر مطلوبتری خواهد داشت. در روند فعلی کسی که توان پرداخت بیشتری داشته باشد میتواند سکه را خریداری کند که این امر باعث میشود تغییری در قیمتها رخ ندهد.