اهمیت برقیسازی حملونقل عمومی
ناصر اسدی-کارشناس ترافیک شهری
به طور کلی یکی از رویکردهای مدیریت شهری، توسعه حملونقل عمومی، بهویژه حملونقل برقی است. بدونشک، با ورود وسایل نقلیه برقی به پایتخت به طور قابلملاحظهای از توانایی آلایندهها در کاهش کیفیت هوای تهران کاسته خواهد شد. برقیسازی ناوگان حملونقل نهتنها به بهبود کیفیت هوا کمک میکند، بلکه با صرفهجویی در مصرف منابع، در حل مشکل آلودگی هوا نیز موثر خواهد بود. بهعنوانمثال، با جایگزینی تاکسیهای بنزینی که فرسوده شدهاند با تاکسیهای برقی، حدود ۷ هزار لیتر بنزین در سال صرفهجویی میشود. همچنین، با جایگزینی تاکسیهای دوگانهسوز فرسوده با تاکسیهای برقی، حدود ۲ هزار لیتر بنزین در سال صرفهجویی میشود.علاوه بر این، برقیسازی ناوگان حملونقل عمومی در صورت استفاده از انرژی برق در سیستم حملونقل شهری و توسعه خودروها، موتورسیکلتها و لکوموتیوهای برقی در کشور، علاوه بر کاهش آلودگی و هزینههای یارانهای، زمینهای را برای صادرات سوخت، ایجاد اشتغال و کسبوکارهای صادراتی فراهم میکند.استفاده از حملونقل برقی یکی از راهحلهایی است که میتواند مصرف سوختهای فسیلی را در سیستمهای حملونقل بهحداقل برساند. برق بهعنوان یک منبع پاک و غیرقابلذخیرهسازی، نهتنها به حفظ محیطزیست کمک میکند، بلکه مصرف سوختهای فسیلی را نیز کاهش میدهد.اهمیت برقیسازی حملونقل عمومی در پایتخت برای شهرداری تهران و دولت بسیار حائزاهمیت است. باتوجه به شرایط آبوهوایی ویژهای که پایتخت در نیمه دوم هر سال با آن مواجه میشود، رفتن بهسمت وسایل نقلیه پاک ضروری است و باید در مدیریت شهری بهطورجدی پیگیری شود.
برقیسازی ناوگان حملونقل عمومی به طراحی و کنترل آلودگی هوا بسیار کمک میکند. بنابراین، باید از تجارب کشورهایی که در کنترل آلودگی هوا موفق بودهاند، بهرهبرداری کنیم. بهعنوانمثال، شهری مانند پکن که یکی از بزرگترین پایتختهای جهان است و در دهه ۹۰ میلادی یکی از آلودهترین شهرهای جهان بهحساب میآمد، امروزه با اتخاذ اقداماتی با ورود به هزاره جدید، باوجود جمعیت بسیار بیشتری نسبت به تهران، کیفیت هوای بهتری دارد.
بخش عمده آلودگی هوای کلانشهر تهران، به تردد روزانه یکمیلیون خودرو سبک و سنگین و ۴ میلیون موتورسیکلت بنزینی و گازوئیلی بستگی دارد که بهطورجدی سلامتی ساکنان پایتخت را تهدید میکند. همچنین، تردد این حجم بزرگ خودروها در جادههای تهران، نیاز به مصرف روزانه ۳۵۰ هزار تا ۵۰۰ هـزار لیتر انواع سوختهای فسیلی دارد که معادل مصرف سوخت ۳ استان کشور است و تامین آن، فشار زیادی بر اقتصاد ملی وارد میکند.بررسی آخرین اقدامات این شهر نشان میدهد که کنترل انتشار آلایندهها از نیروگاههای تولید برق، ارتقای کیفیت سوخت و برقیسازی ناوگان از مهمترین اقداماتی بوده است که بهواسطه آن، چینیها توانستهاند میزان آلودگی هوا را کنترل کنند. البته در این راستا باید توجه داشت که حرکت بهسمت برقیسازی کاری بسیار دشوار است. یکی از معضلات اصلی در این راه، تامین زیرساختهای لازم برای برقیسازی است. حتی اگر ناوگان حملونقل عمومی را برقی کنیم، اما در سطح شهر زیرساختهای مناسبی برای شارژ آنها فراهم نشود، پیشرفتی نخواهیم داشت. در همین راستا، باید هماهنگیهای زیادی بین وزارت صنعت، شهرداریها و سایر نهادهای ذیربط برای ساخت و توزیع ایستگاههای شارژ برای وسایلنقلیه و موتورهای برقی در نقاط مختلف شهر انجام بگیرد.