امروزه با تغییر سبک زندگی و بالا رفتن سطح رفاه و بهداشت در روستاها، افراد نیازمند یک‌سری کالاهایی مانند مواد بهداشتی هستند که در داخل روستا امکان تولید آنها وجود ندارد. همین امر روند مهاجرت روستاییان به شهرها را که پس از اصلاحات ارضی شدت گرفت، پایدار نگه داشته است. مهاجرت روستاییان باعث ایجاد آسیب‌هایی در محیط‌زیست می‌شود. نبودن روستاییان در محل برای مدیریت اراضی روستا باعث می‌شود این اراضی تحت‌تاثیر فرسایش خاک و سیل قرار بگیرند و امکان کشاورزی پس از مدتی در آن منطقه کاهش یابد و حتی از بین برود. این اتفاق باعث به خطر افتادن امنیت غذایی کشور می‌شود، چراکه نه‌تنها بخشی از تولید غذایی را از دست می‌دهیم، بلکه جمعیت مصرف‌کنندگانی که در شهرها ساکن هستند، افزایش می‌یابد. چه خوب است که به بهبود جوامع محلی کمک شود و به افراد خدمات آموزشی و ترویجی از سوی نهادهای ذی‌ربط مانند بخش ترویج وزارت جهادکشاورزی، سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی و بخش خصوصی ارائه شود. این آموزش‌ها می‌تواند به روستاییان در جهت روش‌های کاشت، داشت و برداشت کمک کند تا هم الگوی کشت اصلاح شود و هم بهره‌وری بالا برود.

اگر بتوانیم از همین منابع خاک و آبی که داریم، درست استفاده کنیم، هم به بهبود معیشت کشاورزان و هم به افزایش تولید و تضمین امنیت غذایی در کشور کمک می‌شود. در حال‌حاضر گفته می‌شود راندمان آبیاری در بخش کشاورزی ۳۵ تا ۴۰ درصد است. در واقع ۶۰ تا ۶۵ درصد آبی که برای آن سد می‌زنیم، کانال می‌کشیم و به زمین‌ها می‌آوریم، هدر می‌رود و به مصرف گیاه نمی‌رسد، آن‌هم در شرایطی که کشور درگیر خشکسالی است و با مخاطرات جدی از جمله فرونشست زمین روبه‌رو شده‌ایم. اگر بتوانیم راندمان آبیاری و تولید محصولات را بالا ببریم و به‌عنوان مثال از بذرهای اصلاح‌شده استفاده کنیم، کودهای آلی را جایگزین کودهای شیمیایی کنیم، روش‌های درستی برای وجین کردن علف‌های هرز داشته باشیم و... می‌توانیم آینده کشاورزی و محیط‌زیست را تا حد زیادی روشن نگه‌ داریم. باید کمک کنیم بهره‌وری در بخش کشاورزی در بخش آب، محصول و اراضی افزایش پیدا کند. علاوه بر آموزش و ترویج در زمینه کاشت، داشت و برداشت اصولی و پایدار محصول و مدیریت اراضی، باید سعی کنیم معیشت‌های جایگزین و مکملی را برای روستاییان داشته باشیم تا مجبور نباشند برای تامین معیشت از روستاها به شهرها مهاجرت کنند. فعالیت‌های کشاورزی ریسک زیادی پیدا کرده است. آفات و بیماری‌ها، خشکسالی، تنش‌های گرمایی، گردوغبارها، سرمازدگی و سیل باعث می‌شود اراضی کشاورزی از بین برود. از سوی دیگر، بیمه‌های کشاورزی هم خیلی نمی‌تواند خسارت‌های واردشده را جبران کند.

با وجود ریسک زیادی که برای فعالیت‌های کشاورزی و دامپروری وجود دارد، روستاییان ترجیح می‌دهند تغییر شغل داده و در بخش‌های صنعتی و خدماتی در شهرها مشغول به‌کار شوند. از جمله معیشت‌های جایگزین گسترش گردشگری کشاورزی و روستایی، فرآوری محصولات کشاورزی و دامی و تولید صنایع‌دستی و روستایی است که بتواند برای روستاییان ارزش‌افزوده ایجاد کند.

اگر روستاییان بتوانند به بازاری دسترسی پیدا کنند که به‌جای خام‌فروشی مواد و محصولات کشاورزی خود این مواد را فرآوری کنند، به تبع سود بیشتری عایدشان می‌شود.

به‌‌عنوان مثال، این محصولات تبدیل شود به انواع ترشی، مربا، لواشک و خشکبار که امکان تولید آنها در محیط‌‌های روستایی مهیاست. اگر بخش گردشگری روستایی نیز فعال شود بسیاری از افرادی که در شهرها زندگی می‌کنند، علاقه دارند برای مدتی کوتاه هم شده زندگی روستایی را تجربه کنند.

گردشگر یک بازار متحرک است و وقتی که افراد به روستاها یا در بین جوامع عشایری می‌روند به تبع از آن محصولاتی هم که روستاییان تولید می‌کنند، خریداری کرده و از خدماتی که روستا در اختیارشان می‌گذارد، استفاده می‌کنند.