صفر و یک‌های پولساز
با گسترش کرونا بسیاری از مشاغل به‌ویژه مشاغل خدماتی به سمت اینترنتی شدن رفتند که تا حدودی هم موفق بودند؛ در واقع فضای مجازی باعث شد مشاغلی که در دوران کرونا به‌شدت آسیب دیده بودند، رونق بگیرند و از رکود خارج شوند.
با گسترش کرونا بسیاری از مشاغل به ویژه مشاغل خدماتی به سمت اینترنتی شدن رفتند که تا حدودی هم موفق بودند؛ در واقع فضای مجازی باعث شد مشاغلی که در دوران کرونا به شدت آسیب دیده بودند، رونق بگیرند و از رکود خارج شوند. در این میان، کسب وکارهای مبتنی بر فناوری های نوآورانه، سهم قابل توجهی از ارزش خلق شده را به روایت آمار کسب کرده اند.
سهم بالای فناوری در پولسازی
کارشناسان علوم اقتصاد اثبات کرده اند که امروزه صرف مالکیت بر اموال زیرزمینی مانند چاه نفت، گاز، معدن و دارایی هایی از این قبیل، دیگر دلیلی بر حضور یک کشور در فهرست ثروتمندان دنیا نیست. این روند درباره افراد حقیقی و حقوقی ثروتمندان جهان نیز صادق است. با نگاهی به فهرست ۱۰ نفر اول ثروتمندان دنیا می توان گفت، بیشتر این افراد در حوزه تکنولوژی مشغول به فعالیت بوده و در این حوزه سرمایه گذاری کرده اند؛ بنابراین در دنیای امروز دیگر مالکیت چاه نفت، دلیلی بر ثروتمند بودن افراد نیست. در شرایط فعلی جهان، نقش و جایگاه فناوری که اکثرا متمرکز بر صنعت فناوری اطلاعات است، سهم قابل توجهی در ثروت ثروتمندان جهان دارد. گفتنی است که تاثیر تکنولوژی و حرکت پول هوشمند به سمت بازارهای بکر، فرصت های فراوانی را برای سرمایه گذاران ایجاد کرده است. به این ترتیب می توان گفت سرمایه گذاری روی استارت آپ ها و دانش بنیان ها، بستر و ظرفیتی جدید در حوزه صنایع است که باید با جدیت بیشتری دنبال شود.
فناوری هایی که اقتصاد جهان را نجات دادند
خدمات مالی در صدر ۱۰ صنعت پولساز جهان بعد از همه گیری کرونا قرار گرفت. در این دوران، صنعت مالی از دیگر صنایع حمایت کرد تا از نظر مالی، جان سالم به در ببرند. پیامدهای همه گیری کووید ۱۹ باعث افزایش ناگهانی دیجیتالی شدن و مشارکت دیجیتالی در خدمات مالی در سال ۲۰۲۰ شد. چنانچه در طول موج شیوع ویروس، استفاده از کیف پول دیجیتال و پرداخت صورت حساب آنلاین افزایش یافت. در نظرسنجی که آوریل ۲۰۲۰ توسط گروه Strawhecker و انجمن تراکنش های الکترونیکی منتشر شد، ۲۷ درصد مشاغل کوچک ایالات متحده شاهد افزایش مشتریان با استفاده از برنامه های پرداخت آنلاین بودند. حتی پس از همه گیری، ۷۴ درصد از مشتریان جهانی ادعا می کنند از این روش پرداخت استفاده می کنند. در بررسی روند فعالیت بزرگ ترین شرکت های جهان به آمار قابل توجهی دست می یابیم. به عنوان نمونه، سال ۲۰۲۰ ، یکی از قوی ترین سال ها برای کسب وکار خدمات مالی شرکت PayPal بود. این شرکت در سال ۲۰۲۰ ، ۲۱ . ۴۵ میلیارد دلار درآمد داشت و در مجموع ۱۵ . ۴ میلیارد تراکنش پرداخت را پردازش کرد.
تجارت الکترونیک
صنعت تجارت الکترونیک، جزو بزرگ ترین و پولسازترین صنایع در سال ۲۰۲۱ شناخته شده که با قفل شدن کشورها و بسته شدن فروشگاه ها، براساس داده های مک کینزی، به بالاترین حد خود یعنی ۱۶ . ۴ درصد از کل خرده فروشی جهانی رسید. در بررسی روند رشد این صنعت پیش بینی می شود در نیمه نخست دهه جدید میلادی، بازار تجارت الکترونیک جهانی با نرخ رشد مرکب سالانه ۸ . ۱ درصد رشد کند و آسیا، اقیانوسیه، اروپا و خاورمیانه سریع تر از ایالات متحده رشد کنند.
فناوری اطلاعات
فناوری اطلاعات نیز از جمله صنایعی است که در سال ۲۰۲۱ در فهرست بزرگ ترین و پولسازترین صنایع در جهان قرار گرفت. این صنعت به کسب وکارها کمک کرد تا از رکود همه گیری کرونا جان سالم به در ببرند. طبق اعلام شرکت تحقیقاتی IDC ، صنعت فناوری اطلاعات جهانی در سال ۲۰۲۰ میلادی به ۵ . ۲ تریلیون دلار رسید. بخش های فناوری نوظهور از جمله اینترنت اشیا، محاسبات کوانتومی، رباتیک، واقعیت افزوده و مجازی، برنامه های کاربردی هوش مصنوعی، تجزیه وتحلیل داده ها و نرم افزارهای امنیتی، نسل بعدی محرک های اصلی رشد درآمد هستند. رایانش ابری، کاربردی ترین شاخه فناوری است که براساس تحقیقات، ارزش صنعت رایانش ابری جهانی در سال ۲۰۲۰ به ۳۷۱ میلیارد دلار رسید و انتظار می رود با نرخ رشد مرکب سالانه ( CAGR ) ۱۷ . ۵ درصد به ۸۳۲ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۵ برسد.
ضرورت حمایت از کسب وکارهای اینترنتی
تا پیش از بحران های سیاسی و اقتصادی موجود که موجب آسیب دیدن کسب وکارهای مجازی شد، عده بسیاری علاقه مند به توسعه کسب وکار در بستر فضای مجازی بودند که صرف نظر از فراهم کردن زیرساخت های لازم برای شکل گیری و تقویت این دسته کسب وکارها باید آموزش های موردنیاز درباره راه اندازی مشاغل اینترنتی به متقاضیان داده شود. بسیاری از کشورها با فراهم کردن زیرساخت های لازم از ظرفیت کسب وکارهای اینترنتی برای تحقق برنامه اشتغال خود بهره برداری کرده اند؛ ازاین رو کارشناسان معتقدند فضای مجازی بستر مغفول مانده ای است که در صورت توجه به آن می توان برنامه ایجاد اشتغال میلیونی را محقق کرد. رحمت الله پورموسی، از فعالان حوزه کار در گفت وگو با ایسنا با تاکید بر ضرورت حمایت از کسب وکارهای اینترنتی گفت: هم اکنون در تمام دنیا بیشتر کارها به شکل الکترونیکی انجام می شود، بنابراین برای آنکه ما نیز همگام با دنیا پیش برویم باید به سمت وسوی الکترونیکی شدن فعالیت ها حرکت کنیم. به گفته وی، مشاغلی آی تی محور، جزو مشاغل کم سرمایه بر به شمار می روند و ضمن درآمدزایی بالا می توانند فرصت های شغلی زیادی را به وجود آورند. پورموسی، حذف واسطه ها و رسیدن کالا به دست مصرف کنندگان با نرخ واقعی را از مزایای اینترنتی شدن مشاغل عنوان کرده و می گوید: اینترنتی شدن کسب وکارها موجب قطع دست سودجویان و دلالان از بازار می شود و از رانت و سوءاستفاده های احتمالی جلوگیری می کند. نظارت بر مشاغل اینترنتی به جهت حفظ حقوق مصرف کنندگان و خریداران ضروری است و باید قوانین استفاده از فضای مجازی به گونه ای تدوین شود که نه تنها محدودکننده افراد نباشد، بلکه انگیزه آنها از ورود به چنین کسب وکارهایی را از بین نبرد.
نیاز به بازتعریف ظرفیت ها داریم
حمید حاج اسماعیلی، یکی دیگر از کارشناس حوزه کار بر ضرورت ظرفیت سازی برای اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی از طریق تعریف مشاغل جدید تاکید دارد. وی گفت: در فضای مجازی بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ شغل می تواند تعریف شود و جایگاه خود را در پلتفرم های اینترنتی پیدا کند. این کارشناس حوزه کار گفت: در ایران تعداد مشاغلی که تعریف شده ۴ هزار شغل است درحالی که تعداد مشاغلی که در کشورهای دیگر شناسایی شده بیش از این میزان و حدود ۱۵ هزار تا ۱۶ هزار شغل است. این شغل ها هنوز در ایران شناسایی و معرفی نشده و لازم است وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان آموزش فنی و حرفه ای ظرفیت ها و مشاغل جدید را شناسایی، تعریف و طراحی کند. گفتنی است، فروش محصولات خانگی، بوتیک ها و مزون های لباس آنلاین، مشاوره های پزشکی آنلاین، برنامه نویسی، تولید محتوا، ساخت انیمیشن و بازی های رایانه ای، فروش محصولات آموزشی، بازاریابی دیجیتال، مدیریت سئو، مشاغل حوزه فناوری اطلاعات و راه اندازی فروشگاه های آنلاین از جمله ایده های برای ایجاد کسب وکارهای اینترنتی به شمار می رود. این در حالی است که در هفته های اخیر، قطعی اینترنت منجر به بروز مشکلات بسیاری برای فعالان اقتصادی شده است.
سخن پایانی
با مرور دوباره فهرست فعالیت هایی که در گروه تکنولوژی قرار می گیرند، این امکان برای سرمایه گذاران به وجود می آید که با استفاده از ظرفیت صندوق های سرمایه گذاری جسورانه، استارت آپ ها یا سرمایه گذاری مستقیم نسبت به ایجاد و توسعه این کسب وکارها اقدام کنند. ظرفیت این حوزه در جذب نیروی انسانی جویای کار، بسیار بالا بوده و در شرایط فعلی می تواند نقش مهمی در اشتغال جوانان ایفا کند. این مهم در حال حاضر در بعضی از زمینه ها در ایران اجرا شده است. پول هوشمند به سمت بازارهای پررونق و بکر در حال تغییر مسیر است. شناسایی این تغییر مسیر و فرصت سرمایه گذاری در آن، وجه تمایز ثروتمندان بزرگ جهان است.
