بازار فلزات در ماه ‌ های اخیر از رونق کافی برخوردار نبود و بر همین اساس، از ماه ژوئن شاهد شدت گرفتن روند ریزشی قیمت در این بازار بودیم. سایه رکود در اقتصاد جهان، مهم ‌ ترین علت ریزش بهای فلزات در بازارهای جهانی است. از یک ‌ سو اقتصاد چین به ‌ دلیل محدودیت ‌ های ناشی از شیوع کرونا و با هدف مهار این ویروس، در معرض کاهش تولید و تقاضا قرار گرفته و از سوی دیگر، فرآیند ساخت ‌ وساز در این کشور از سال گذشته با چالش ‌ های جدی روبه ‌ رو شده است. در چنین شرایطی، از میزان سرمایه ‌ گذاری در حوزه ساخت ‌ وساز چین کاسته شده و همین موضوع سیگنال ‌ های منفی را روانه بازارهای کالایی کرده است. در ادامه، بروز تورم قابل ‌ توجه در اقتصاد امریکا و سیاست فدرال ‌ رزرو برای مقابله با این تورم با رشد ارزش دلار، مجددا بازارهای کالایی را در خطر رکود قرار داد. البته هر ازگاهی با انتشار اخبار مثبت، بهای فلزات در بازارهای جهانی افزایش می ‌ یابد، با این وجود این بازار در مقایسه با ماه ‌ های نخست امسال از رونق کافی برخوردار نیست. صمت برای بررسی عملکرد بازارهای کالایی دنیا با عادل ابراهیم ‌ زاده، کارشناس بازارهای کالایی گفت ‌ وگو کرده است. متن کامل این گفت ‌ وگو را در ادامه بخوانید.

مهم ‌ ترین شاخص ‌ های اثرگذار بر بازارهای کالایی در یک هفته گذشته چه شاخص ‌ هایی بودند؟

برگزاری نشست فدرال ‌ رزرو در روز چهارشنبه، دوم نوامبر، مهم ‌ ترین رویداد اثرگذار بر عملکرد بازارهای کالایی جهان بود. البته پیش از برگزاری نشست فدرال ‌ رزرو، در روز جمعه 28 اکتبر، داده ‌ های اشتغال در این کشور منتشر شد. براساس این گزارش، موقعیت ‌ های شغلی ایجادشده در بخش غیرکشاورزی به ‌ مراتب بیش از انتظار افزایش یافت. دستمزد ساعتی نیروی کار نیز به ‌ مراتب بیشتر شد. علاوه بر این، شاخص PMI که ازجمله فاکتورهای مهم و اثرگذار بر تولید است در محدوده ۵۰ . ۲ و بالاتر از انتظار قرار گرفت. انتشار داده ‌ های یادشده به رشد بازارهای کالایی و همچنین صعودی بازار سهام منتهی شد و همین داده ‌ های مثبت محرک رشد دوباره نرخ بهره در این کشور بودند.

بدین ‌‌ ترتیب در نشست فدرال ‌ رزرو، نرخ بهره دلار در امریکا مطابق انتظارات ۰ . ۷۵ درصد افزایش یافت و به ۴ درصد رسید؛ بنابراین باید اذعان کرد که فدرال ‌ رزرو همچنان با قدرت به ‌ دنبال تداوم اجرای سیاست ‌ های انقباضی در اقتصاد امریکاست؛ درنتیجه قیمت کالاها از جمله طلا تحت ‌ فشار فروش قرار گرفتند.

البته از ذکر این نکته نباید غافل بود که رشد ۰ . ۷۵ درصدی نرخ بهره در این دوره از نشست فدرال ‌ رزرو از قبل قابلیت پیش ‌ بینی داشت؛ بنابراین فعالان بازار و اقتصادی بیشتر به ‌ دنبال آن هستند که آیا در نشست بعدی فدرال رزرو که در ۱۴ دسامبر برگزار می ‌ شود، باز هم مجددا نرخ بهره رشد خواهد کرد یا خیر؟

در نشست یادشده همچنین تاکید شد که در فرآیند رشد نرخ بهره دلار به اثرات آن بر اقتصاد در میان ‌ مدت نیز توجه می ‌ شود ‌ تا این اطمینان حاصل شود که وضعیت اشتغال و اقتصاد کلان از سیاست انقباضی آسیب نخواهد دید.

سیاست ‌ های مالی امریکا در آینده چطور پیش ‌ بینی می ‌ شود؟

جروم ‌ پاول، رئیس فدرال ‌ رزرو در آخرین نشست خود اعلام کرد که سختگیری ‌ های کنونی برای آن است که اگر اقتصاد امریکا در آینده با رکود روبه ‌ رو شد، بتوانند با قدرت عمل بیشتری از اقتصاد این کشور حمایت کنند. پاول همچنین تاکید کرد که سیاست ‌ های انقباضی با هدف کاهش تورم در اقتصاد ایالات متحده اجرایی می ‌ شوند. با این وجود، هنوز سیاست ‌ های موردبحث تاثیر کافی بر کنترل تورم در این کشور نداشته ‌ اند. هدف ‌ گذاری تورم در اقتصاد ایالات متحده ۲ درصد برآورد شده، با این وجود بعید به ‌ نظر می ‌ رسد این هدف به ‌ زودی محقق شود. فدرال ‌ رزرو نیز اعلام کرده تا زمانی ‌ که به اهداف تورمی نرسیم به سیاست ‌ های خود پایبند خواهیم بود؛ بنابراین می ‌ توان این ‌ طور ادعا کرد که احتمال تداوم سیاست ‌ های انقباضی در ماه دسامبر نیز وجود دارد و مجددا شاهد رشد نرخ بهره دلار در این کشور خواهیم بود.

گفتنی است ‌ پاول در کنفرانس خبری که پس از نشست فدرال ‌ رزرو برگزار شد، در جریان پاسخگویی به سوال یک خبرنگار تاکید کرد که بانک مرکزی این کشور بر تداوم اجرای سیاست ‌ های انقباضی مصر است؛ بنابراین سرمایه ‌ گذاران نباید منتظر کاهش سرعت افزایش نرخ بهره باشند. همین موضوع، عامل اصلی سقوط بهای کامودیتی ‌ ها و همچنین بازار سهام امریکا شد. براساس داده ‌ های منتشرشده از سوی بلومبرگ، این ۱ . ۵ دقیقه صحبت پاول به میزان ۵۶ میلیارد دلار از ثروت ۵۰۰ ثروتمند دنیا و همچنین ۸۶۰ میلیارد دلار از ارزش کل بازار سهام امریکا کاسته است.

عملکرد اقتصادی چین چه تاثیری بر بازار کامودیتی ‌ های فلزی داشته است؟

عملکرد اقتصادی چین در مقام دومین اقتصاد بزرگ جهان، از اهمیت و اثرگذاری بالایی بر اقتصاد و همچنین سمت ‌ وسوی بازارهای کالایی دنیا برخوردار است. تداوم شیوع ویروس کرونا در چین، مهم ‌ ترین عامل منفی موثر بر اقتصاد چین در طول سال ‌ های گذشته بوده است. با تداوم شیوع این ویروس، محدودیت ‌ های کرونایی در دهمین ماه از سال جاری میلادی نیز ادامه داشت. این محدودیت ‌ ها از یک ‌ سو زمینه کاهش فعالیت تولیدی را در این کشور فراهم کرده و از سوی دیگر، به افت تقاضا در حوزه ‌ های گوناگون صنعتی منتهی شده است.

در چنین شرایطی، شاخص مدیران خرید تولید چین در ماه اکتبر به ۴۸ . ۸ کاهش یافت. شاخص یادشده در ماه سپتامبر ۵۰ . ۶ واحد اعلام شده بود. علاوه بر این، افت ساخت ‌ وساز و همزمان تقاضا برای خرید و ساخت املاک در این کشور در ۳ ماهه سوم سال ۲۰۲۲ و اکتبر نیز ادامه داشته است. بدین ‌ ترتیب اقتصاد چین در آستانه رکود اقتصادی قرار دارد و همین موضوع از روند نزولی قیمت در بازارهای کالایی این کشور و سایر نقاط دنیا حمایت می ‌ کند.

اقتصاد چین را در آینده چطور پیش ‌ بینی می ‌ کنید؟

شاخصه ‌ های اقتصادی و تولید چین در ماه اکتبر، کمتر از پیش ‌ بینی ‌ ها بود، با این وجود، انتظار می ‌ رود این روند نزولی در آینده ادامه ‌ دار نباشد. در همین حال، پیش ‌ بینی می ‌ شود محدودیت ‌ های چین برای اجرای طرح کرونا صفر، کاهش یابد. بلومبرگ در روز چهارشنبه، دوم نوامبر، به نقل از منابع آگاه تاکید کرد که چین به ‌ دنبال آن است که از شدت عمل خود در محدودیت ‌ های کرونایی بکاهد. به ‌ ویژه آنکه سیاست ‌ گذاران چینی روز چهارشنبه، دوم نوامبر، متعهد شدند بازگشت اقتصاد این کشور به مسیر رشد را در اولویت قرار دهند و به اصلاحات اقتصادی در این کشور بپردازند. البته باید تاکید کرد که شی ‌ جین ‌ پینگ در نشست کنگره حزب کمونیست چین در نیمه اکتبر از اجرای سیاست کرونا صفر در این کشور تقدیر و آن را موفق ارزیابی کرد. اما همچنان برخی فعالان اقتصادی معتقدند این سیاست برای چین به ‌ شدت هزینه ‌ بر بوده و بیش از این ادامه نخواهد یافت. کاهش محدودیت ‌ های یادشده درنهایت به سود بازارهای کالایی و فلزی دنیا خواهد بود.

دیگر فاکتورهای موثر بر بازار فلزات را در هفته اخیر چه مواردی می ‌ دانید؟

بازار نفت در روز چهارم نوامبر به مسیر صعود بازگشت و بالاتر از ۹۱ دلار به فروش رفت. بازگشت دوباره نفت به روند صعودی قیمت، محرک بازارهای کالایی دنیا ازجمله روند خریدوفروش فلزات در بورس ‌ های کالایی بود. به این ترتیب، بهای فلزات در هفته نخست ماه نوامبر یک سقوط و به ‌ دنبال آن صعود قیمتی را تجربه کرد.

روند فروش بازار فلزات اساسی را در طول یک هفته گذشته چطور ارزیابی می ‌ کنید؟

برگزاری نشست فدرال ‌ رزرو و احتمال تداوم سیاست ‌ های انقباضی در ایالات متحده، عامل سقوط بهای فلزات در هفته اخیر بوده است.

با این وجود، محرک ‌ های مثبت مانع ریزش ادامه ‌ دار قیمت فلزات در بازارهای کالایی مهم دنیا شدند. عزم جدی سیاست ‌ گذاران چین برای بازگرداندن اقتصاد این کشور به مسیر رشد و به ‌ دنبال آن احتمال کاهش محدودیت ‌ های کرونایی، زمینه ‌ ساز تقویت عملکرد بازارهای کالایی و حتی بازارهای سهام دنیا شد. همزمان روند رو به رشد بهای انرژی نیز از مهم ‌ ترین شاخصه ‌ های موثر بر تقویت قیمت فلزات در روز پایانی کاری هفته گذشته
بود.

با نگاه کلی به بهای آلومینیوم در بورس فلزات لندن می ‌ توان این ‌ طور ادعا کرد که قیمت این فلز نقره ‌ ای در نخستین روز نوامبر با بهای ۲۲۴۵ دلار به ‌ ازای هر تن، معامله شد. پس از برگزاری نشست فدرال ‌ رزرو، افزایش ۰ . ۷۵ درصدی نرخ بهره دلار در امریکا، قیمت آلومینیوم در روز سوم نوامبر به ۲۲۱۶ دلار کاهش یافت.

اما این روند نزولی با توجه به محرک ‌ های یادشده ادامه ‌ دار نبود. تاجایی که بهای ثبت ‌ شده برای آلومینیوم در معاملات روز جمعه ۴ نوامبر به ۲۳۰۶ دلار به ‌ ازای هر تن افزایش یافت.

بررسی قیمت مس نیز در بورس فلزات لندن همین روند مشابه را تایید می ‌ کند. فلز سرخ در روز نخست ماه نوامبر با بهای ۷۷۴۵ دلار به ‌ ازای هر تن فروش رفت. پس از غلبه سیگنال ‌ های منفی در بازار فلزات، شاهد سقوط بهای مس تا ۷۵۱۰ دلار در روز سوم نوامبر بودیم. بدین ‌ ترتیب بهای این فلز سرخ رنگ تنها ظرف ۲ روز افت ۲۳۵ دلاری را تجربه کرد، اما با غلبه سیگنال ‌ های مثبت، بهای مس به ۷۹۰۵ دلار به ‌ ازای هر تن افزایش یافت؛ یعنی روند نزولی یادشده جبران شد و حتی شاهد رکوردشکنی قیمتی از ماه سپتامبر بودیم.

ایجاد اختلال در فرآیند عرضه مس معدنی، فاکتور مهم دیگری است که از روند رو به رشد قیمت این فلز سرخ ‌ رنگ حمایت می ‌ کند. معدن لاس بامباس در پرو در روز پنجشنبه خبر کاهش تولید خود را اعلام کرد. گفتنی است تولید مس شیلی نیز در ماه سپتامبر ۴ درصد کاهش داشت؛ بنابراین شاهد افت عرضه مس معدنی در جهان خواهیم بود که از روند صعودی قیمت این فلز سرخ رنگ حمایت می ‌ کند.

فلز روی در روز یکم نوامبر با بهای ۲۷۸۷ دلار به ‌ ازای هر تن فروش رفت. قیمت این فلز تا سوم نوامبر همان روند ریزشی غالب در بازار فلزات را تجربه کرد و به ۲۶۸۲ دلار به ‌ ازای هر تن کاهش یافت. اما با بهبود سیگنال ‌ های حاکم بر بازار و امید به رشد تقاضا در بازار فلزات اساسی، قیمت این فلز به ۲۸۴۹ دلار به ‌ ازای هر تن افزایش یافت.

سخن پایانی

هفته نخست نوامبر روزهای پر فراز و نشیبی را برای بازار فلزات رقم زد. برگزاری نشست فدرال ‌ رزرو و احتمال تداوم سیاست ‌ های انقباضی در ایالات متحده امریکا که به بروز رکود در اقتصاد این کشور و به ‌ دنبال آن اقتصاد دنیا منتهی می ‌ شود، شاخصه منفی موثر بر بازار فلزات بود. این شاخصه به افت قابل ‌ توجه بهای فلزات در بورس فلزات لندن در روز سوم نوامبر منتهی شد. با این وجود، نزدیک شدن به موعد تحریم نفت روسیه و روند رو به رشد بهای انرژی در دنیا و همچنین احتمال تغییر سیاست محدودیت ‌ های کرونایی در چین که محرک بخش تولید و مصرف در این کشور و به ‌ دنبال آن جهان است، به سبزپوشی بازار کامودیتی ‌ ها و بازار سهام در دنیا منتهی شد.