رویکرد کمیته بین‌المللی المپیک

کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) سهم قابل‌توجهی از لحاظ نقدی، خدماتی و ارزشی در موفقیت هر دوره از بازی‌های المپیک و بازی‌های المپیک جوانان دارد. برگزاری المپیک، اقتصاد منطقه‌ای و ملی را تحریک کرده و منجر به کسب درآمدهایی برای دولت‌ها می‌شود که جبران‌کننده هزینه‌کردهای برگزاری این رویداد عظیم بین‌المللی است. حتی کشور میزبان بیشتر از هزینه‌کرد به کسب سود می‌رسد.

به‌گزارش سایت رسمی المپیک، براساس قوانین، ۹۰ درصد از درآمد کمیته بین‌المللی المپیک IOC دوباره برای جنبش جهانی المپیک توزیع می‌شود. عدم‌سرمایه‌گذاری جدید در توسعه بازی‌های المپیک توسط شهر، منطقه یا کشور میزبان از دیگر ویژگی‌های این رویداد بین‌المللی است و میزبانان تا حد امکان تشویق به استفاده از مکان‌های موجود می‌شوند، حتی اگر این مکان‌های موردنظر برای برگزاری رویداد در محوطه‌های خارج از محل اصلی برگزاری مسابقات باشد. علاوه بر موارد یادشده، کشور میزبان موظف به رعایت یک اصل کلی در اجرای رویداد است. طبق قانونی نانوشته، کمیته بین‌المللی المپیک بر هماهنگی قواعد و دستاوردهای بازی‌های المپیک با برنامه‌های توسعه اجتماعی و اقتصادی بلندمدت میزبان تاکید دارد، همچنین طرفین ملزم به رعایت اهداف جنبش المپیک هستند که در جریان المپیک ۲۰۲۰ تعیین و تصویب شده است. در عین حال نکته قابل‌توجه آن است که دستیابی به مزایای اجتماعی و زیست‌محیطی، ارمغان اصلی برگزاری رویداد المپیک برای کشور میزبان است.

تاثیر اقتصادی محدود

در آستانه شروع بازی‌های المپیک، مقامات فرانسه در حال آماده‌سازی برای استقبال از میلیون‌ها گردشگر از سراسر جهان بودند. در این شرایط نابسامان که فرانسه با آن دست و پنجه نرم می‌کند، کسب‌وکارها امیدوار بودند که بازی‌های المپیک تاثیرات اقتصادی قابل‌توجهی برای آنها داشته باشند. باوجود رشد اقتصادی کم، موتورهای اقتصادی هنوز با مشکلاتی مواجهند.

نرخ تورم از سال ۲۰۲۳ کاهش یافته (۱.۸ درصد در ژوئن)، اما قدرت خرید خانوارها همچنان ضعیف است. بانک مرکزی فرانسه پیش‌بینی می‌کند که رشد تولید ناخالص داخلی در سه‌ماهه دوم سال تنها ۰.۱ درصد باشد و انستیتو ملی آمار و مطالعات اقتصادی (INSEE) پیش‌بینی می‌کند که برای کل سال ۲۰۲۴ این رشد به ۱.۱ درصد برسد.  به‌گفته دوریان روشر، رئیس بخش اقتصاد در INSEE، «این تاثیر به‌دلیل فروش بلیت‌ها، حق پخش تلویزیونی، افزایش استفاده از حمل‌ونقل و گردشگری خواهد بود.»

آمار چه می‌گویند؟

همان‌طور که در ابتدا اشاره کردیم، بسیاری از کارشناسان معتقدند، برگزاری المپیک درآمد آنچنانی برای کشور میزبان نداشته، بلکه هزینه گزافی نیز روی دست کشور میزبان خواهد گذاشت. بررسی هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم المپیک در چند دوره گذشته نشان می‌دهد که دیگر مانند قبل، میزبانی المپیک برای شهر میزبان، آورده مالی ندارد و در مقابل هزینه‌های بیشتری نسبت به درآمد کسب‌شده به میزبان تحمیل می‌کند.

بررسی آمار هم مهر تاییدی بر این عقیده است که در ادامه می‌خوانید.

طبق آمار اینوستوپدیا، لندن ۵.۲ میلیارد دلار درآمد کسب کرد، در حالی که ۱۴.۶ میلیارد دلار بابت برگزاری این بازی‌ها هزینه کرد. در سال ۲۰۱۰، ونکوور ۷.۶ میلیارد دلار برای المپیک هزینه کرد، اما تنها ۲.۸ میلیارد دلار درآمد داشت. در سال ۲۰۰۸، بابت ۴۲ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری پکن، تنها ۳.۶ میلیارد دلار درآمد کسب شد. در واقع، در برگزاری هر المپیک از سال ۱۹۶۰ به بعد، بیش از بودجه اختصاص‌یافته هزینه شده است. دانشگاه آکسفورد دریافته است که هزینه‌های بازی‌ها به‌طورمیانگین ۱۷۲درصد بیشتر از پیش‌بینی‌ها است. به‌گفته سایت خبری رویداد المپیک، لس‌آنجلس در سال ۱۹۸۴ تنها شهری بوده که از برگزاری بازی‌ها سود برده؛ اما عمدتا به‌دلیل وجود زیرساخت‌های موردنیاز، از زمان قبل از برگزاری بازی‌ها بوده است.

نمونه دیگری از این سرمایه‌گذاری‌های بی‌بازگشت، مونترال است که در سال ۱۹۷۶ یک استادیوم جدید و عظیم برای برگزاری المپیک ساخت و اکنون توسط نشریه کانادایی به «گودال پول» توصیف می‌شود. در حالی که این استادیوم، گاهی برای برگزاری رویدادهای ورزشی مورداستفاده قرار می‌گیرد، سالانه میلیون‌ها دلار صرف نگهداری آن می‌شود و از سال ۲۰۰۴ مستاجر دائمی نداشته است.

تاثیرات المپیک بر رشد و اشتغال

بازی‌های المپیک یکی از رویدادهایی است که می‌تواند اقتصاد فرانسه را تقویت کند. با این حال، مدل‌سازی‌های اقتصادی مختلف نشان می‌دهند که سهم این بازی‌ها در GDP فرانسه تنها ۰.۳ درصد در سه‌ماهه سوم و ۰.۱ درصد در کل سال خواهد بود. این تاثیر محدود به فروش بلیت، حقوق پخش تلویزیونی و افزایش گردشگری و حمل‌ونقل می‌شود. به‌گفته کارشناسان، تاثیر این بازی‌ها بر اقتصاد کلان بسیار محدود است و بیشتر تاثیرات آن در مقیاس خرد و محلی خواهد بود.

سخن پایانی

بسیاری از کارشناسان این حوزه معتقدند؛ سود حاصل از برگزاری المپیک برای کشور میزبان حتی میزان سرمایه‌گذاری‌ها را نیز جبران نمی‌کند که اعداد و ارقام منتشرشده از المپیک ۲۰۲۴ نیز مهر تاییدی بر این پیش‌بینی‌ها است، اما با این حال راهکارهای مختلفی برای کسب سود بیشتر و مدیریت بهتر این رویداد تاریخی وجود دارد که امیدواریم در سال‌های آینده شاهد کسب سود کشور میزبان باشیم.