-

کالابرگ و مالیات دوگانه؛ ارزیابی عملکرد سیاست حذف ارز ترجیحی

با وجود تأکید دولت بر اینکه منابع کالابرگ الکترونیکی از محل حذف ارز ترجیحی ۲۸هزار و ۵۰۰ تومانی تأمین می‌شود، افزایش ۲ درصدی مالیات بر ارزش افزوده و کنار گذاشته شدن سه دهک از دریافت این یارانه، پرسش‌ها و ابهام‌های جدی درباره محل واقعی جبران کسری کالابرگ به‌وجود آورده است.

کالابرگ و مالیات دوگانه؛ ارزیابی عملکرد سیاست حذف ارز ترجیحی

در حالی که دولت بارها تأکید کرده بود منابع حاصل از حذف ارز ترجیحی 28 هزار و 500 تومانی در ابتدای زنجیره تأمین، به دلیل عدم اصابت کافی به‌صورت مستقیم به انتهای زنجیره و مصرف‌کننده نهایی یعنی مردم یارانه‌بگیر اختصاص می‌یابد، شواهد لایحه بودجه و سیاست‌های اجرایی نشان می‌دهد تأمین منابع کالابرگ الکترونیکی عملاً با فشارهای جدید و البته بسیار شدید مالیاتی همراه شده است.

بر اساس این رویکرد، این پرسش جدی مطرح است که اگر با حذف ارز ترجیحی برای واردات نهادها و کالاهای اساسی قرار بود یارانه ارزی به هدف اصابت کند و منابع آن مستقیماً صرف حمایت از مصرف‌کننده شود، چرا دولت ناچار به افزایش 2 درصدی مالیات بر ارزش افزوده برای جبران کسری منابع کالابرگ شده است؟ اقدامی که به‌صورت مستقیم هزینه‌های مصرفی خانوارها را افزایش داده و بار مالی آن بر دوش عموم مردم قرار می‌گیرد.

بودجه ایران ,

همانطور که در جدول زیر قابل مشاهده است، این دو درصد افزایش مالیات ارزش افزوده حدود 170 هزار میلیارد تومان درامد برای دولت ایجاد میکند که لایحه بودجه مدعی شده این درآمد صرف پوشش کالابرگ خواهد شد.

از سوی دیگر، این سیاست در شرایطی اجرا می‌شود که همزمان سه دهک از جمعیت کشور از دریافت کالابرگ حذف شده‌اند؛ به‌طوری‌که حدود 25 میلیون نفر مشمول این حمایت معیشتی کالابرگ نیستند. این موضوع، ابهام‌ها درباره کفایت منابع حاصل از حذف ارز ترجیحی، عدم اصابت آن و نحوه توزیع آن را تشدید کرده است.

بودجه ایران ,

افزایش فشار مالیاتی از مسیر رشد نرخ مالیات بر ارزش افزوده، در کنار حذف بخشی از جامعه از دریافت کالابرگ، این انتقاد را تقویت کرده که کسری منابع طرح‌های حمایتی نه از محل اصلاح ساختار یارانه‌ای، بلکه با تحمیل هزینه جدید به مردم جبران می‌شود؛ مسیری که با ادعاهای اولیه دولت درباره ناکارآمدی ارز ترجیحی و جایگزینی حمایت هدفمند از مصرف‌کننده در تضاد قرار دارد.

دیدگاهتان را بنویسید

بخش‌های ستاره دار الزامی است
*
*

آخرین اخبار

پربازدیدترین