مشکلات اقتصادی، عامل اصلی افت تحصیلی دانشآموزان
همزمان با آغاز امتحانات نهایی، آمارها نشان میدهد میانگین معدل دانشآموزان در سال گذشته بین ۸ تا ۱۰ بوده است؛ موضوعی که نگرانیها درباره کیفیت آموزش را افزایش داده است. کارشناسان مرکز پژوهشهای مجلس تأکید دارند که مشکلات اقتصادی و کاهش هزینه خانوار برای تحصیل، مهمترین دلیل افت تحصیلی و افزایش بازماندگی از تحصیل در کشور است.
امتحانات نهایی دانشآموزان در حالی آغاز شده که کیفیت آموزشی و عملکرد نظام تعلیم و تربیت کشور با چالش جدی مواجه است. میانگین معدل دانشآموزان در سال گذشته بین ۸ تا ۱۰ در نوسان بوده و این آمار نشاندهنده افت محسوس سطح یادگیری است.
به گفته دکتر هادی موسوینیک، مدیر گروه سیاستهای حمایتی و مقابله با فقر مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، مشکلات اقتصادی یکی از مهمترین عوامل افت تحصیلی است. او توضیح میدهد که میان وضعیت اقتصادی و آموزشی رابطهای مستقیم وجود دارد؛ هرچه شرایط اقتصادی بدتر شود، موانع آموزشی بیشتر و نرخ بازماندگی از تحصیل بالاتر میرود.
نکات کلیدی از سخنان موسوینیک:
تورم و بحرانهای اقتصادی در سالهای اخیر موجب افزایش بازماندگی از تحصیل، بهویژه در دوره متوسطه شده است.
در سال ۹۹ و دوران کرونا، حدود ۱۰۰ هزار دانشآموز ابتدایی از ثبتنام در مدارس بازماندند.
در حال حاضر نزدیک به یک میلیون نفر بازمانده از تحصیل در کشور وجود دارد.
کاهش هزینههای دولت برای آموزش در ۱۵ سال اخیر (حدود ۱۲ درصد) و خصوصیسازی مدارس، فشار بیشتری بر خانوادهها وارد کرده است.
سهم هزینه خانوار برای تحصیل از ۴ درصد در دهه ۹۰ به ۲ درصد کاهش یافته است.
اولویت خانوادهها به سمت هزینههای مسکن و معیشت رفته و آموزش در اولویتهای آخر قرار گرفته است.
تحرک بیننسلی و آموزش
مطالعات دانشگاه شریف نشان میدهد که در ایران اگر فردی در دهک اول اقتصادی باشد، احتمال ۴۰ درصد وجود دارد که نسل بعدی او نیز در همان دهک باقی بماند. این در حالی است که در کانادا این احتمال تنها ۲۰ درصد است. موسوینیک تأکید میکند که کیفیت پایین آموزش موجب کاهش تحرک بیننسلی و تداوم فقر در جامعه میشود.
مشکلات اقتصادی و کاهش هزینههای آموزشی خانوارها، عامل اصلی افت تحصیلی دانشآموزان در ایران معرفی شده است. کاهش کیفیت آموزش نه تنها بر عملکرد تحصیلی دانشآموزان اثر گذاشته، بلکه موجب افزایش بازماندگی از تحصیل و کاهش تحرک بیننسلی در جامعه شده است. کارشناسان هشدار میدهند که اگر آموزش بهعنوان اولویت جدی در سیاستهای دولت و خانوادهها قرار نگیرد، چرخه فقر و افت تحصیلی همچنان ادامه خواهد داشت.
