بسیاری از دارندگان خودروهای مونتاژی از مشکلات و سختی‌های تامین لوازم یدکی موردنیاز و قیمت بالای آن گلایه‌های زیادی دارند و بسیاری از خریداران این محصولات اذعان دارند که قطعات گران، نایاب و گاه تقلبی آنها را از خرید خودروهای مونتاژی و وارداتی‌ها پشیمان کرده است.

چالش دارندگان خودروهای چینی با خدمات پس از فروش

رئیس اتحادیه لوازم یدکی خودرو تهران معتقد است که برخی شرکت‌های فروشنده خودروهای مونتاژی و وارداتی هیچ تعهدی برای تأمین لوازم یدکی و ارائه خدمات پس از فروش ندارند، شرایطی که به‌گفته وی در کنار مشکل جدی برای مالکان این خودروها، مسائلی را برای فعالان این صنف ایجاد کرده است.

طبق قانون خودروسازان و واردکنندگان باید خدمات پس از فروش را ارائه دهند که این شامل عرضه قطعات هم می‌شود، اما متاسفانه قطعاتی که باید از ابتدا توسط خودروساز تامین شود به‌ویژه در خودروهای چینی مدت‌ها به‌درستی اتفاق نیفتاده و علاوه بر کاستی در این بخش، گفته می‌شود قیمت برخی از قطعات این خودروها در بازار از قیمت قطعات مشابه ژاپنی و یا اروپایی گران‌تر است.

دلایل کمبود و گرانی لوازم یدکی خودروهای چینی هر چه باشد، بیشترین تاثیر نهایی آن بر مصرف‌کننده است. حال باید دید چاره چیست و چگونه می‌توان این بازار آشفته را ساماندهی کرد تا مصرف‌کنندگان سرگردان نشوند.

ضرورت سیاست‌گذاری دولت

کارشناسان این حوزه معتقدند حل مشکل کمبود و گرانی لوازم یدکی خودروهای چینی، نیاز به تغییرات چندجانبه و سیاست‌های دولت دارد.

از یک‌سو لازم است مونتاژکنندگان قطعات خودروهای چینی به ارائه قطعات با کیفیت و اصلی، آن هم به میزان کافی ملزم شوند. از سوی دیگر، بهبود روند اختصاص ارز نیز می‌تواند مشکل را تا حد زیادی حل کند.

از راهکارهای دیگری که کارشناسان برای حل مشکل کمبود و گرانی لوازم یدکی خودروهای چینی پیشنهاد می‌کنند، ساخت قطعات یدکی چینی با مهندسی معکوس در داخل کشور است. اگرچه در حال حاضر این کار انجام می‌شود، لازم است قطعات تولیدی از کیفیت بیشتری برخوردار باشند تا بتوانند نیاز مصرف‌کننده را برطرف کنند.

رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات تهران نیز معتقد است که چالش تامین قطعات چینی و وارداتی به‌راحتی قابل‌حل است و نیازمند اراده‌ای قوی بین دولتمردان است.

به گفته این مقام صنفی اگر دولتمردان از حوزه متولی‌گری دست بردارند و به حوزه نظارت‌گری بپردازند و کار را به دست فعالان بخش خصوصی بسپارند و از ظرفیت کارشناسان خبره فعلی استفاده کنند و صرفا به امور نظارت داشته باشند، به‌راحتی این مشکلات و چالش‌ها قابل‌حل است.

در این زمینه فعالان بازار قطعه یدکی وجود مشکلاتی مانند رشد نرخ ارز و تخصیص آن را از چالش‌های مهم و موثر در تامین و قیمت قطعات وارداتی و چینی می‌دانند درحالی‌که بررسی‌ها نشان می‌دهد باوجود افزایش نرخ ارز و شرایط نامطلوب اقتصادی، قیمت قطعات خودرو در بازار تغییر چندانی نداشته است، اما مسلما این جریان و عدم‌تخصیص به موقع ارز، می‌تواند در آینده نزدیک علاوه بر جدی‌تر شدن چالش تامین قطعات وارداتی و نایاب شدن آنها، قیمت این قطعات را در بازار صعودی کند.

درهرحال از هنگامی‌که خودروهای چینی مونتاژی به بازار خودرو ایران وارد شدند، دغدغه اصلی صاحبان این خودروها تامین قطعات و لوازم یدکی آنها بوده است، مشکلی که گاه شدت یافته و گاه کمتر شده، اما در هفته‌های اخیر با ایجاد چالش جدی در این زمینه، رئیس سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با توجه به ماده ۴ قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و وظایفی که خودروسازان را ملزم به ارائه گارانتی، تامین قطعات، ایجاد تعمیرگاه‌ها و آموزش تکنسین‌ها در این حوزه می‌کند، تاکید کرده که این موارد از شرکت‌ها مطالبه شده و به‌زودی اوضاع تامین قطعات و خدمات این خودروها بهتر خواهد شد.

بااین‌وجود با گذشت بیش از دو هفته از اظهارات این مقام مسئول در سازمان حمایت درباره موضوع تأمین قطعات خودروهای چینی و تاکید بر تلاش برای حل‌وفصل و بهبود اوضاع تامین این قطعات با وزارت صمت، همچنان کمبود و گرانی لوازم یدکی خودروهای چینی ادامه دارد؛ مسئله‌ای که بیشترین تاثیر نهایی آن بر مصرف‌کنندگان است.

سخن پایانی

بنا بر این گزارش و به‌گفته رئیس اتحادیه لوازم یدکی خودرو تهران، کمبود و گرانی لوازم یدکی خودروهای مونتاژی و وارداتی، به‌ویژه خودروهای چینی در حال حاضر چالش‌هایی را برای دارندگان محصولات چینی ایجاد کرده و این در حالی است که برخی شرکت‌ها هیچ تعهدی برای تأمین قطعات و ارائه خدمات پس از فروش ندارند. این وضعیت نه‌تنها برای مالکان خودروها مشکل‌ساز است، بلکه فعالان این صنف را نیز با چالش‌هایی مواجه کرده و نیازمند رسیدگی سریع متولیان امر است. به اعتقاد کارشناسان حل این معضل، نیازمند تغییرات چندجانبه و سیاست‌های دولتی است.