محدودیت انرژی و کاهش تولید سیمان
ناترازی انرژی یکی از چالشهای اساسی در حوزه انرژی محسوب میشود که بهصورت مستقیم توسعه اقتصادی کشور را تحتتاثیر خود قرار داده است. بهصورت سنتی راهحلهای مرتبط با رفع ناترازی انرژی در توسعه فناوری در افزایش عرضه یا افزایش راندمان مصرف (مترادف با کاهش تقاضا) طرح میشوند. اما به نظر میرسد راهحلهای فناورانه پاسخی نهایی و قطعی به این چالش نیستند و احتمالا تنها رسیدن به نقطه بحرانی را بهتعویق میاندازند.
دبیر انجمن سیمان گفت: پارسال ۷۶ میلیون تن سیمان تولید شده بود اما با توجه به محدودیت های برق و گاز پیش بینی می شود تولید سیمان در سال جاری در نهایت به ۷۰ میلیون تن برسد. علیاکبر الوندیان دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان با اشاره به قطع گاز و برق کارخانههای تولید سیمان، اظهار کرد: قطع گاز و برق کارخانههای سیمان در سال جاری نسبت به سالهای قبل زودتر آغاز شده و این موضوع صنعت سیمان را با مشکلاتی در تولید مواجه کرده است. هر ساله محدودیت مصرف گاز کارخانههای سیمان از اواخر آبان آغاز میشد اما امسال از ۱۵ مهر شروع شد و محدودیت برق کارخانههای سیمان که از بهمن آغاز میشد هم اکنون آغاز شده و قطع برق بسیاری از کارخانههای سیمان آغاز شده است. وی افزود: در کنار محدودیت گاز و برق کارخانههای تولید سیمان با محدودیت سوخت جایگزین مازوت هم مواجه هستند، البته این محدودیت به علت محدودیت ناوگان حمل و نقل است و در واقع با توجه به اینکه نیروگاهها برای تأمین سوخت در اولویت هستند بنابراین ناوگان حمل و نقل در ابتدا در اختیار آنهاست و سپس سوخت را کارخانههای سیمان میرساند.
کاهش تولید کلینکر و سیمان
الوندیان اضافه کرد: در ۸ ماهه اول امسال ۵۰ میلیون تن کلینکر تولید شده که نسبت به ۸ ماهه سال گذشته ۳ میلیون تن کاهش تولید داشتیم همچنین در ۸ ماهه سال جاری ۴۸ میلیون تن تولید سیمان داشته ایم که تولید این محصول نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۰۰ هزار تن کاهش داشته است. وی ادامه داد: در مجموع سال گذشته ۷۶ میلیون تن سیمان تولید شده بود اما با این شرایط و محدودیت برق و گاز پیشبینی میشود تولید سیمان در سال جاری در نهایت به ۷۰ میلیون تن برسد.
دبیر انجمن سیمان تصریح کرد: همچنین با توجه به محدودیت برق و گاز این نگرانی وجود دارد که از صادرکننده سیمان به واردکننده سیمان تبدیل شویم. در طول چند سال گذشته سالانه حدود ۱۳ تا ۱۴ میلیون تن صادرات سیمان و کلینکر داشتیم بنابراین ادامه قطعی انرژی ممکن است علاوه بر بازار داخل بازارهای صادراتی ما را نیز به مخاطره اندازد.
وی اظهار کرد: سیمان کشور به کشورهای روسیه و افغانستان و مستمر هم به کویت، هند و عراق صادر میشود. به گفته الوندیان، مصرف داخلی سیمان ۶۵ میلیون تن در سال است و اگر اثرات قطع انرژی به طور محسوس احساس نمیشود به علت وجود ذخایر است بنابراین اگر ذخایر پایان یابد اثرات نامطلوب قطع انرژی پدیدار میشود. متأسفانه به علت قطع برق در مرداد امسال ۷۰ درصد کورههای کارخانههای سیمان متوقف شده بود. وی درباره ذخیره مازوت گفت: در تابستان مازوت ذخیره میشود تا در فصل زمستان در هنگام محدودیت گازی مصرف شود اما با تشدید شدن محدودیت مصرف انرژی مجبور به استفاده زود هنگام از مازوت شده این به طوری که در ۱۰ روز گذشته ۱۳ میلیون لیتر ذخایر مازوت را از دست دادهایم و ذخایر این سوخت جایگزین به ۴۰ درصد مخازن رسیده است. البته ذخایر کلینکر هم رو به کاهش است و در دو هفته گذشته یک میلیون تن آن مصرف شده و از ۱۴.۸ میلیون تن ذخیره کلینکر به حدود ۱۳.۹ میلیون تن رسیدهایم.
تولیدکننده سیمان توان مالی برای تولید برق ندارد
وی درباره تولید انرژی برق توسط کارخانههای تولید سیمان بیان کرد: در حوزه تولید انرژی خورشیدی مکلف هستیم طی ۵ سال ۸۸ مگاوات برق خورشیدی تولید کنیم که در دو سال گذشته ۲۵.۵ مگاوات آن به بهره برداری رسیده و ۳۵ مگاوات در حال نصب داریم مه امیدواریم تا پایان سال تولید ۶۰ مگاوات برق خورشیدی تحقق یابد ضمن اینکه برای تولید ۱۰ مگاوات نیز قرارداد منعقد شده است و لذا امیدواریم زودتر از ۵ سال به اهداف تعیینشده در این حوزه دست یابیم. دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان بیان داشت: تولید برق از بازیافت حرارتی هم برای صنایع سیمانی امکانپذیر است اما به علت عدم توان مالی کارخانههای تولید سیمان در این زمینه قادر به سرمایه گذاری نیستند. وی تصریح کرد: سیمانهای آمیخته یا نوین با انرژی پایینتری تولید میشوند و بسیار دوام بالایی دارند. در حال حاضر نیز سدهای کشور از این سیمان ساخته میشود و تعداد زیادی از کارخانههای سیمان کشور هم این سیمان را تولید میکنند ضمن اینکه ۷ تا ۱۰ درصد سیمانهای عرضهشده در بورس کالا سیمان آمیخته است. الوندیان افزود: کورههای ما با توجه به ناترازی انرژی به صورت فصلی کار میکنند لذا تولید سیمان آمیخته با توجه به اینکه مصرف انرژی کمتری دارد میتواند برای این صنعت بسیار مفید باشد.
جذابیت حذف ارز نیما برای صادرکنندگان
وی در مورد حذف ارز نیمایی گفت: این موضوع اگر برای سیمانیها اعمال شود برای صادرکنندگان ما بسیار جذاب است اما برای واردکنندگان با توجه به اینکه هزینهها را افزایش میدهد نمیتواند چندان جذاب باشد.
الوندیان اظهار کرد: اولین کارخانه سیمان ایران در سال ۱۳۱۲ در جنوب تهران در شهرری به بهرهبرداری رسید. در آن زمان ظرفیت تولید این کارخانه سالانه 3 هزار تن بود که امروزه ظرفیت تولید سیمان به
٨٩.۶ میلیون تن در سال رسیده است. در حال حاضر ۶۸ کارخانه با ظرفیت ۸۸ میلیون تن در حوزه سیمان خاکستری و ١٠ کارخانه با ظرفیت
۱.۶ میلیون در حوزه سیمان سفید در حال فعالیت هستند.
گفتنی است بزرگداشت نود و یکمین سالروز صنعت سیمان نمایشگاه و همایش فناوریهای نوین در صنعت سیمان ۱۱ لغایت ۱۲ دی ۱۴۰۳ در مرکز همایشهای بین المللی هتل المپیک برگزار میشود. در این نمایشگاه ضمن گردهمایی فعالان حوزههای مختلف صنعت سیمان چالشها و راهکارها بررسی میشود.
کاربردهای مختلف سیمان در صنایع مختلف
کاربردهای مختلف سیمان در صنایع مختلف در سالهای اخیر سبب افزایش میزان استفاده از این اقلام شده است. هر یک از مدلهای سیمان کارآیی خاص خود را در عرصههای مختلف دارند. از اینرو تنوع قابلتوجهی از این اقلام ایجاد شده است. قیمت سیمان براساس بسیاری از فاکتورهای کمی و کیفی این مصالح تعیین میشود. استفاده از آنها در مصارف ساختمانی بسیار گستردهتر از همیشه شده است. انواع این اقلام صنعتی برای ساخت ستونهای اصلی ساختمان کارآیی دارند. استحکام و دوام سازههای سیمانی سبب گسترش مصارف آنها در عرصه ساخت و ساز شده است. کاربردهای مختلف سیمان در صنایع مختلف به دلیل عمر بالای هر یک از این اقلام افزایش یافته است. با به کار بردن کاربرد سیمان در ساختمان میتوانید، تا سالهای سال از هر گونه تعمیرات ساختمانی جلوگیری کرده و خسارتهای خود را بهحداقل برسانید.دیوارسازی با استفاده از این مصالح سیمانی بهسهولت انجام میشود یکی از مهمترین انواع کاربرد سیمان تیپ ۱ ساخت دیوارهای ساختمانی است که در بخشهای داخل و خارج محیط نصب و راهاندازی میشوند. هر یک از این دیوارها با روشهای مدرن و تجهیزات بخصوصی ساخته میشوند.
سخن پایانی
یکی از کاربردهای مختلف سیمان در صنایع مختلف ساخت موانع ترافیکی با استفاده از آنها است. انواع موانع در بزرگراهها با استفاده از متریال سیمانی و برخی مواد افزودنی تولید و ارائه میشوند. ساختار سیمانی هر یک از این سازهها بسیار محکم و مقاوم است و در شرایط آب و هوایی گوناگون استحکام خود را حفظ میکنند.