شرط‌بندی روی افزایش تقاضای لیتیوم
برای توسعه‌دهندگان نخستین کارخانه هیدروکسید لیتیوم در بریتانیا، افتتاح این ماه نشان‌دهنده شرط‌بندی روی تقاضای آینده برای فلزی است که نقش کلیدی در انتقال به انرژی پاک دارد، اما قیمت آن افت شدیدی داشته است.برای توسعه‌دهندگان نخستین کارخانه هیدروکسید لیتیوم در بریتانیا، افتتاح این ماه نشان‌دهنده شرط‌بندی روی تقاضای آینده برای فلزی است که نقش کلیدی در انتقال به انرژی پاک دارد، اما قیمت آن افت شدیدی داشته است.
کشورهای جهان به‌دنبال دسترسی به مواد معدنی حیاتی
کارخانه «کرنیش لیتیوم» که در منطقه‌ی روستایی کرنوال در جنوب انگلستان قرار دارد، یک هفته پس از اعلام خبر برنامه شرکت معدنی «ریو تینتو» برای خرید «آرکادیوم لیتیوم» رونمایی شد. این معامله، ریو تینتو را به سومین تولیدکننده بزرگ ماده‌ای تبدیل می‌کند که در باتری‌های خودروهای الکتریکی استفاده می‌شود. جنرال موتورز نیز تقریبا یک میلیارد دلار در یک معدن لیتیوم در ایالات متحده سرمایه‌گذاری کرده است؛ با این اعتقاد که کاهش قیمت ناشی از عرضه‌ی مازاد و فروش پایین خودروهای الکتریکی، پایدار نخواهد بود. کشورهای جهان به‌دنبال دسترسی به مواد معدنی حیاتی برای دستیابی به اهداف کربن صفر هستند. طبق داده‌های شرکت اطلاعات مواد معدنی Benchmark، تا سال ۲۰۴۰ با کمبود جهانی ۱.۴ میلیون تن لیتیوم روبه‌رو خواهیم بود. بسیاری از کشورها همچنین برای کاهش وابستگی به چین که بر زنجیره‌های تامین بسیاری از مواد معدنی مهم تسلط دارد، فشار می‌آورند. در بریتانیا، علاقه‌ی صنعت و دولت به تقویت زنجیره‌های تامین ، مجموعه‌ای از شرکت‌ها را ترغیب کرده است تا در بخش لیتیوم داخلی سرمایه‌گذاری کنند. شرکت‌های خودروسازی نظیر نیسان و جگوار لندرور (متعلق به تاتا) نیز در حال توسعه‌ی کارخانه‌های باتری‌سازی هستند. اما کارشناسان می‌گویند توسعه یک صنعت داخلی با چالش‌هایی نظیر ناکافی بودن مشوق‌های دولتی، قیمت بالای انرژی و سیستم برنامه‌ریزی کند مواجه است.
نایجل رید، تحلیلگر سابق و یکی از سرمایه‌گذاران اولیه کرنیش لیتیوم، اظهار داشت که «توجیه سرمایه‌گذاری چند صد میلیون دلاری دشوار است مگر آنکه نوعی کمک دولتی وجود داشته باشد، چه با یک قیمت تضمینی برای محصول یا سرمایه‌گذاری بیشتر.»
لیتیوم را می‌توان از سنگ‌ها استخراج کرد یا از آب‌های نمکی مانند دریاچه‌های نمکی آمریکای جنوبی. بر اساس پیش‌بینی گروه تحقیقاتی Faraday، بریتانیا تا سال ۲۰۴۰ برای تولید باتری‌های داخلی به ۱۳۵ هزار تن لیتیوم کربنات معادل نیاز خواهد داشت، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۵ تنها ۲۵ هزار تن بوده است.
در حال حاضر، بریتانیا هیچ معدنی در مقیاس تجاری برای لیتیوم ندارد. اما مرکز پیشرفت فناوری‌های پیشرانه که به‌دنبال تسریع در انتقال به انرژی پاک است، تخمین زده که این کشور می‌تواند تا سال ۲۰۳۰ حدود ۵۶,۵۰۰ تن لیتیوم تولید کند. کرنیش لیتیوم که از دولت خواسته است هدف تولید داخلی ۵۰ هزار تن در سال را تعیین کند، امیدوار است با استخراج لیتیوم از گرانیت و آب‌های نمکی زیرزمینی کرنوال، تولید لیتیوم در بریتانیا را افزایش دهد. این شرکت که سال گذشته زیانی ۸.۶ میلیون پوندی ثبت کرده بود، قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ حدود ۲۵ هزار تن در سال تولید کند؛ مقداری که برای تامین بیش از ۵۰۰ هزار خودروی الکتریکی کافی است.
کاهش قیمت لیتیوم
قیمت لیتیوم در ۱۲ ماه گذشته بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته و در حال حاضر حدود نیمی از سطح ۲۰ هزار دلاری است که کرنیش لیتیوم آن را برای انگیزه‌ی توسعه منابع جدید لازم می‌دانست. این شرکت انتظار دارد که پروژه استخراج گرانیت آن با قیمتی پایین‌تر از این سطح سودآور باشد، اما قیمت دقیق را افشا نکرده است.
ایمریس لیتیوم، که یک سرمایه‌گذاری مشترک بین یک شرکت چندملیتی فرانسوی و یک استارت‌آپ بریتانیایی است، برنامه دارد تا سال ۲۰۳۰ در پروژه‌ای معدنی هم‌جوار در کرنوال، حدود ۲۱ هزار تن لیتیوم در سال تولید کند؛ پروژه‌ای که هزینه آن حدود ۵۷۵ میلیون پوند برآورد شده است. کارخانه نمایشی کرنیش لیتیوم نمونه‌هایی از هیدروکسید لیتیوم برای مشتریان مانند خودروسازان تولید خواهد کرد و این شرکت در حال نهایی‌کردن مطالعه‌ای است که هزینه مقیاس‌بندی عملیات استخراج گرانیت خود را مشخص می‌کند. ورشان گوکول، مدیر مالی شرکت، گفت هزینه‌ها نسبت به سرمایه‌گذاری برآوردی ۲۴۳.۸ میلیون دلار در سال ۲۰۲۲ بیشتر خواهد بود که بخشی از آن به دلیل تورم است.
سرمایه‌گذار آمریکایی «تک‌مت» که توسط دولت آمریکا حمایت می‌شود، به همراه صندوق ثروت ملی بریتانیا و گروه خصوصی سرمایه‌گذاری Energy & Minerals، سال گذشته مبلغ ۶۷ میلیون دلار به کرنیش لیتیوم تزریق کردند و اعلام کردند که این مبلغ می‌تواند با دور دوم تا سقف ۲۱۰ میلیون دلار ادامه یابد. برایان منل، مدیرعامل تک‌مت، اظهار داشت پروژه لیتیوم آنها «در پایین‌ترین حد منحنی هزینه جهانی قرار نخواهد گرفت، اما در بالاترین نیز نخواهد بود.»
تامین لیتیوم تنها آغاز یک زنجیره تامین پیچیده است و کارشناسان بر نیاز بریتانیا به سرمایه‌گذاری در فرآوری و بازیافت مواد معدنی برای توسعه یک صنعت داخلی تاکید می‌کنند. به گفته کالین چرچ، مدیرعامل مؤسسه مواد، مواد معدنی و معدن، اگرچه بخش بزرگی از استخراج در استرالیا و
آمریکای جنوبی انجام می‌شود، «باید نگران فرآوری و ساخت باتری بود» تا وابستگی به چین کاهش یابد. بسیاری از معدنکاران لیتیوم، مواد خود را به فرآوری‌کنندگان چینی ارسال می‌کنند که آن را به هیدروکسید یا کربنات لیتیوم تبدیل کرده و سپس به خودروسازان می‌فروشند.
جف تاونسند، بنیان‌گذار انجمن مواد معدنی حیاتی، گفت: «حفر آن از زمین و ارسال به جای دیگری امنیت تامین شما را افزایش نمی‌دهد.»
کرنیش لیتیوم قصد دارد هیدروکسید لیتیوم تولید کند که اولین مورد در بریتانیا خواهد بود. سرمایه‌گذاری مشترک Imerys نیز برنامه دارد که در محل فرآوری کرده و کربنات لیتیوم به فروش برساند. در همین حال، شرکت‌های Tees Valley Lithium و Green Lithium نیز درصدد احداث پالایشگاه‌هایی در بریتانیا هستند. از جمله موانع توسعه صنعت لیتیوم می‌توان به کمبود نیروی کار ماهر، هزینه‌های بالای انرژی و فرآیند کند برنامه‌ریزی اشاره کرد. اندیشکده Green Alliance نیز معتقد است کمک‌های مالی بیشتری از سوی دولت، به‌دلیل بازار رقابتی جهانی برای جذب سرمایه‌گذاری ضروری است. دولت اعلام کرد که «به‌طور نزدیک با صنعت همکاری خواهد کرد تا پتانسیل تولید مواد معدنی حیاتی را در داخل کشور محقق کند.» Evove، شرکتی که در حال توسعه فناوری استخراج لیتیوم از آب‌های نمکی است، اعلام کرد تامین سرمایه در بریتانیا چالش‌برانگیز بوده و این شرکت به سرمایه‌گذاران آمریکایی روی آورده است. این شرکت تاکنون ۲۰ میلیون پوند جمع‌آوری کرده و قصد دارد دور تامین مالی ۵۰ میلیون دلاری را سال آینده اجرا کند.
عنصر لیتیوم چیست؟
لیتیوم عنصر سوم جدول تناوبی و جزو آن دسته از فلزاتی است که به آنها عنوان قلیایی بودن می‌دهند. همان‌طور که می‌دانید همه عنصر‌هایی که در جدول تناوبی قرار گرفته‌اند دارای ویژگی‌ها و خواص مختلف هستند. علاوه بر ویژگی و خواص مختلف دارای نشانه‌ها یا نماد‌های شیمیایی مختلفی هم هستند. برای مثال نماد شیمیایی یا نشانه شیمیایی عنصر پرکاربرد و مهم لیتیوم Li می‌باشد. نام عنصر لیتیوم یونانی بوده و از کلمه یونانی lithos گرفته شده است. این کلمه به معنی سنگ است. نماد شیمیایی یا نشانه شیمیایی عنصر لیتیوم در جدول تناوبی نیز li است. رنگ این عنصر قلیایی به رنگ نقره‌ای و سفید می‌باشد. این فلز قلیایی همچنین بسیار نرم است. این فلز یعنی فلز لیتیوم همان طور که می‌دانید مانند هر نوع فلز ید و ان باید بگوییم که این فلز اولین بار در سال 19 میلادی توسط یک شیمیدان بزرگ کشف شده است. این شیمیدان بزرگ برزیلی بوده و در یک معدن بزرگی از فلزات آن را کشف کرده است.
سخن پایانی
لیتیوم، جزو آن دسته از خاص‌ترین فلز‌ها در بخش فلزی جدول
دوره ای یا تناوبی است. پس باید توقع این را داشت که زمانی که در ارتباط با کاربرد‌های آنها قرار است که صحبت بشود حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشیم. این فلز قلیایی کاربرد‌های بسیار زیادی دارد. از جمله صنعت‌های مهم که برای پیش بردن کار‌های خود از این فلز استفاده می‌کنند، می‌توان به صنعت‌های هوایی و پزشکی و همچنین بسیاری از صنعت‌های دیگر نیز اشاره کرد.
