شالیکاری و برنجکاری در مازندران با رنج و مشقت خو گرفته و کشاورزان در پایان و فصل برداشت، از نتیجه این همه رنج و زحمت رضایت ندارند. دو سال گذشته به دلیل سیاست‌گذاری‌های نامناسب، بالارفتن بی‌سابقه هزینه‌های تولید و کاهش قیمت، بخش قابل توجهی از محصولات کشاورزان روی دست آنان ماند و نصیب دلالان و واسطه‌ها شد.فصل برداشت شالی از شالیزارهای مازندران چند روزی آغاز شده، اما باز همان‌‌اش و همان کاسه است و کشاورزان در آستانه فصل برداشت نگرانی‌های خاص خود را دارند.

واردات بی‌رویه دغدغه اول و آخر شالیکارانی است که این روزهای مشغول برداشت برنج هستند. شالیکاری در مازندران با رنج و زحمت خو گرفته و کشاورزان در فصل برداشت دغدغه‌های تکراری سال‌های قبل را دارند.

مشکلات بی‌شمار برنجکاری در مازندران انگیزه جوانان و فرزندان را برای حضور در این شغل پرمشقت گرفته است و آنان تمایلی به اشتغال در این حرفه ندارند. فصل کشت و کشاورزی از روزهای پایانی اسفند در شالیزارهای مازندران شروع می‌شود و تا اوایل شهریور یا مهر ادامه دارد. محصولی که قرار است امورات معیشتی خانواده طی نیمه دوم سال با ماحصل اقتصادی آن بگذرد اما وضعیت بازار و چرخه توزیع و حلقه‌ای تحمیلی به نام دلالان ماجرا را به شکل دیگری رقم

می‌زند. یک کشاورز مازندران با اظهار اینکه بین نرخ خرید و فروش برنج از کشاورز و بازار تفاوت فاحشی وجود دارد، گفت: برنجکاری دیگر صرفه اقتصادی ندارد و نرخ هایی که از کشاورز خریداری می‌شود، هزینه‌های تولید را پوشش نمی‌دهد.

برنجکاری دیگر صرفه اقتصادی ندارد

احمد جعفری در گفت‌وگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه مزارع برنج هر سال رو به خرد و کوچک شدن هستند، افزود: این درحالی که کشت، داشت و برداشت برنج هزینه و زمان زیادی می‌برد و نبود مشتری نیز سبب می‌شود تا کشاورزان محصولات را با نرخ اندک به واسطه‌ها بفروشند. وی با عنوان اینکه برنج از کشاورز کیلویی ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان به صورت چکی و درازمدت خریداری می‌شود، گفت: همان برنج را مصرف‌کننده با نرخ بیش از ۱۲۰ هزار تومان از بنکدار و فروشنده می‌خرد و به راحتی دو برابر کشاورز سود می‌کند.

سلیقه‌گرایی در نرخ‌های برداشت توسط دروگرها، قیمت‌های سنگینن سموم کشاورزی، بهای کارگر و موارد دیگر کشاورز و شالیکار مازندرانی را دلسردتر از گذشته کرده است. طبق آمار رسمی جهاد کشاورزی مازندران امسال ۲۱۵هزار هکتار از زمین‌های استان زیر کشت برنج رفته است که برداشت این محصول از پنجشنبه هفته گذشته به صورت رسمی شروع شد. برداشت مکانیزه برنج از رقم طارم در فصل زراعی جاری با حضور استاندار مازندران و معاون وزیر جهاد کشاورزی هفته گذشته در بابل آغاز و آیین شکرگزاری برداشت برنج جدید مازندران با ورود کمباین ویژه شالیزاری به زمین سه هکتاری یکی از کشاورزان روستای شریعت کلای بابل برگزار شد.

برداشت برنج از ۴۳ هزار هکتار شالیزار آمل آغاز شد

مهرداد فولاد، مدیر جهاد کشاورزی آمل گفت: کار برداشت از ۴۳ هزار هکتار شالیزارهای شهرستان آمل از ۱۹ تیر آغاز شد و تاکنون عملیات برداشت بیش از ۷۰۰ هکتار به‌صورت مکانیزه انجام شده است. وی افزود: امسال، از سطح ۴۳ هزار هکتار شالیزارهای شهرستان آمل، ۸ هزار هکتار به کشت ارقام پرمحصول (فجر، ندا، شیرودی و...) و ۳۵ هزار هکتار به کشت ارقام کیفی (طارم مازند، هاشمی و...) اختصاص یافته است. این مقام مسئول همچنین اظهار کرد: پس از برداشت، تا کنون در بیش از ۱۰۰ هکتار از شالیزارهای شهرستان، کشت مجدد برنج انجام شده و پیش‌بینی می‌شود تا سطح ۲۵ هزار هکتار تحت کشت مجدد قرار گیرد که عملیات نشاکاری در بیش از ۶۰ درصد آن به‌صورت مکانیزه خواهد بود. وی گفت: علاوه بر این، پیش‌بینی می‌شود در ۱۰ هزار هکتار از شالیزارهای شهرستان، پرورش رتون برنج انجام شود. برداشت مکانیزه برنج با همه خوبی ها، با این پیامد منفی همراه است که کشاورز نمی‌تواند محصول برداشت شده را برای مدت طولانی در انبار نگهداری کند و مجبور است بلافاصله آن را به شالیکوبی انتقال داده و پس از خشک کردن به شیوه ماشینی، تبدیل به برنج و عرضه کند. رئیس جهاد کشاورزی ساری نیز با بیان اینکه برداشت دستی محصول برنج از شالیزارهای شهرستان ساری در روستای زرویجان بخش مرکزی شهرستان ساری آغاز شد، افزود: شاهد آغاز برداشت محصول برنج توسط کشاورزان زحمتکش روستای زرویجان هستیم. سید اسماعیل علوی اظهار کرد: پس از گذشت سه ماه تلاش و همت این کشاورز از فروردین امسال شاهد برداشت محصول برنج در این زمین شالیزاری هستیم.

وی تصریح کرد: از این زمین شالیزاری به مساحت ۲ هزار مترمربع، برنج رقم بینام برداشت شد. مدیر جهاد کشاورزی شهرستان ساری گفت: شهرستان ساری بیش از ۲۵ هزار هکتار شالیزار دارد که شش هزار هکتار آن در منطقه جهاد کشاورزی اسفیورد شوراب این شهرستان واقع شده است.

مازندران دارای ۶۰۰ هزار هکتار سطح زیر کشت اراضی زراعی و باغی

استان مازندران با دارا بودن ۶۰۰ هزار هکتار سطح زیر کشت اراضی زراعی و باغی، از جمله استان‌های پیشرو در بخش کشاورزی کشور است و پیش‌بینی می‌شود ۵۹ هزار هکتار از این اراضی به صورت کشت مجدد و ۴۰ هزار هکتار به صورت رویش مجدد برنج کشت شود.

 رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با اشاره به پیش‌بینی تولید یک میلیون و ۶۰۰ هزار و ۹۲۷ تن شلتوک در استان مازندران، گفت: این استان با داشتن ۴۰ درصد از سطح زیر کشت و ۴۴ درصد از تولید برنج کشور، در رتبه اول تولید برنج در ایران قرار دارد. بابک مومنی همچنین از مکانیزاسیون کشاورزی به عنوان یکی از راه‌های افزایش تولید و راندمان در این بخش نام برد و گفت: در سال گذشته بیش از ۱۰ هزار دستگاه کمباین و تراکتور به کشاورزان مازندرانی واگذار شده است. وی با بیان اینکه کشاورزی سنتی در مازندران با چالش‌های متعددی از جمله کمبود آب، فرسایش خاک، افزایش هزینه‌های تولید و نوسانات نرخ محصولات روبه‌رو است، خاطرنشان کرد: برای رفع این چالش‌ها و اقتصادی کردن کشاورزی، باید از فناوری‌های نوین و شرکت‌های دانش‌بنیان استفاده کرد.

مومنی با اشاره به برخی از کاربردهای فناوری‌های نوین در کشاورزی مانند سیستم‌های آبیاری نوین، کشاورزی هوشمند، پهپادها، ربات‌ها و بیوتکنولوژی، گفت: استفاده از این فناوری‌ها می‌تواند به افزایش راندمان تولید، کاهش هزینه‌ها، ارتقای کیفیت محصولات و حفظ منابع طبیعی کمک کند.

وی همچنین از شرکت‌های دانش‌بنیان به عنوان زیربنای توسعه کشاورزی دانش‌بنیان نام برد و گفت: این شرکت‌ها می‌توانند با ارائه راهکارهای نوآورانه و فناورانه به کشاورزان، به مدرن شدن کشاورزی و افزایش بهره‌وری در این بخش کمک کنند.

مومنی با تاکید بر ضرورت حمایت دولت از شرکت‌های دانش‌بنیان، گفت: برای توسعه کشاورزی دانش‌بنیان، باید زمینه‌های فعالیت این شرکت‌ها فراهم شود و از آنها حمایت مالی و معنوی به عمل آید.

سخن پایانی

همزمان با فصل برداشت نرخ برنج در فروشگاه‌های مازندران بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تومان در نوسان است و امسال طبق اعلام مسئولان امر خرید توافقی برنج در استان انجام می‌شود. در حالی که در سفر استانی رئیس‌جمهوری شهید به مازندران، ساماندهی بازار برنج و حذف دلالان و واسطه‌ها از مهم‌ترین مصوبات این سفر بوده است.