فرسودگی پلاسکو از دلایل اصلی آن اتفاق عظیم اعلام شد اما متروپلِ افتتاح نشده، آثاری از فرسودگی نداشت. موضوع ناایمن بودن ساختمان‌های قدیمی و برج‌های جدید، از مهم‌ترین گره‌های شهرسازی است که پرسش‌های مربوط به آن همچنان بی‌جواب مانده است. پس از وقوع فاجعه پلاسکو، اعلام شد تهران مجموعه‌ای از ساختمان‌های ناایمن دارد که نیازمند رسیدگی مستقیم و ضرب‌العجلی هستند، اما پس از گذشت چندین سال، هنوز خبری از انتشار لیست ساختمان‌های ناایمن شهرها، به‌ویژه پایتخت نیست. از سویی دیگر در یکی دو روز اخیر، اسناد مربوط به اعلام خطر صریح مهندس ناظر برج متروپل منتشر شده و نتیجه بی‌تفاوتی سازندگان به این هشدارها را می‌بینیم. پرسش اینجاست چگونه باوجود اخطار صریح مهندس ناظر، ساختمان متروپل ساخته شد؟ اما مهم‌تر از آن، باید دید کدام خلأهای قانونی زمینه‌ساز فجایعی اینچنینی در سطح کشور هستند. در هر صورت روز ۸ خرداد، شورای شهر تهران جلسه‌ای برای رسیدگی به وضعیت امنیت ساختمان‌های ناایمن پایتخت برگزار کرد.

طرح‌ها پشتوانه اجرایی ندارند

معاون شهردار تهران با بیان اینکه طرح جامع ایمنی یکی از طرح‌های مهمی است که ۸ سال معطل مانده، اظهار کرد: اگر این طرح ابلاغ شود، آتش‌نشانان ضابط قانونی خواهند بود و می‌توانند برخورد لازم را داشته باشند. به گزارش فارس، جلال بهرامی، معاون شهردار تهران در صحن شورای شهر تهران درباره ساختمان‌های ناایمن اظهار کرد: یکی از موضوعات مهم طرح جامع ایمنی است که ۸ سال در حال رفت و برگشت است. اگر این طرح ابلاغ شود آتش‌نشانان ضابط قانونی خواهند بود و می‌توانند برخورد لازم را داشته باشند. معاون خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری تهران افزود: این طرح هنوز ابلاغ نشده و پیگیری‌هایی که انجام می‌شود توصیه است و پشتوانه اجرایی ندارد. به نتیجه رسیدیم که ساختمان‌های پرخطر را شناسایی کنیم و براساس مهلت نواقص برطرف و در صورت عدم اقدام پلکانی برخورد شود. وی تاکید کرد: ساختمان‌های مسکونی و تجاری قدیمی به لحاظ ایمنی دچار مشکل هستند و در مرحله بعدی باید به سراغ این بخش برویم. انتشار لیست ۱۲۹ ساختمان پرخطر جزو تاکیداتی بوده که به آتش‌نشانی اعلام شده است.

تایید ایمنی در صدور پروانه املاک از سوی آتشنشانی یکی از اعضای شورای شهر تهران با اشاره به لزوم بازنگری در بخشنامه‌های حوزه ایمنی گفت: تایید ملزومات ایمنی یک امر تخصصی در حوزه سازمان آتش‌نشانی است.

به گزارش فارس احمد صادقی اظهار کرد: شهرداری تهران اخیرا موضوع تاییدیه ملزومات ایمنی در صدور پروانه را به دفاتر خدمات الکترونیک شهر و طراح واگذار و از ۴ خرداد امسال در سامانه‌های شهرسازی عملیاتی کرده است. شمول این بخشنامه قاطبه صدور پروانه املاک شهر تهران خواهد بود.

صادقی در ادامه گفت: نظر به اینکه امر تایید ملزومات ایمنی در طراحی نقشه‌های معماری یک امر تخصصی در حوزه سازمان آتشنشانی شهرداری تهران است و باوجود داشتن نهاد تخصصی، واگذاری این امر به دفاتر خدمات الکترونیک که در حال ‌حاضر فاقد تخصص ویژه در این حوزه هستند، صرف تسریع در صدور پروانه بدون لحاظ تامین ایمنی و حفظ جان شهروندان در ساخت‌وسازهای جدید شهر تهران امری پذیرفته‌شده نیست.

همچنین در زمان بروز حادثه، حواله دادن تقصیر به این نهاد و آن شخص و دفتر، رافع مسئولیت شهرداری تهران نخواهد بود.

صادقی اظهار کرد: باید ضمن توقف این بخشنامه، با اخذ روش‌های نوین و هوشمندسازی و تسریع در فرآیند صدور پروانه، این موضوع از حوزه تخصصی سازمان آتش‌نشانی خارج نشود.

این عضو شورا گفت: ضروری است برای جلوگیری از بی‌توجهی مالکان ساختمان به بحث ایمنی، شهرداری تهران نسبت به اجرای ماده سوم مصوبه الزام شهرداری تهران به ایجاد سامانه برخط پایش ایمنی ساختمان‌های موجود شهر تهران در برابر خطر آتش‌سوزی، مبنی بر انتشار فهرست ساختمان‌های دارای تأییدیه ایمنی به همراه تاریخ اعتبار و ساختمان‌های فاقد تأییدیه ایمنی اقدام کند.

لیست ساختمان‌های ناایمن تهران را منتشر می‌کنیم

در همین حال سرپرست سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران گفت: لیست ساختمان‌های ناایمن شهر تهران را منتشر خواهیم کرد و در این ‌باره با هیچ فردی تعارف نداریم.

قدرت‌الله محمدی با حضور در جلسه علنی شورای شهر تهران به حادثه ریزش ساختمان متروپل در آبادان اشاره کرد و گفت: این ساختمان تجاری، اداری و پارکینگ بوده و هنوز چندین خودرو در طبقه بالای ساختمان وجود دارد. ۱۶ مغازه در طبقه همکف این ساختمان فعال بود اما خدا را شاکریم که این ساختمان هنوز به بهره‌برداری کامل نرسیده بود.

وی با اشاره به روند آواربرداری در این ساختمان گفت: این سازه بسیار لرزان است و به‌واسطه دوربین‌هایی که در اطراف ساختمان قرار گرفته واکنش ساختمان به‌طور لحظه‌ای بررسی می‌شود. باتوجه به اهمیت آواربرداری موفق شدیم روز اول ۷ نفر را زنده نجات دهیم اما از روز پنجم با تجهیزات سنگین وارد عمل شدیم و امیدواریم تا ۵ روز آینده کار شناسایی مفقودشدگان به اتمام برسد.

محمدی با بیان اینکه با دستور وزیر کشور، فرمانده میدان در این حادثه شهرداری و آتش‌نشانی تهران انتخاب شد، گفت: بعد از این حادثه باید عبرت‌هایی ثبت شود و تجربیاتی که به‌دست می‌آید باید به‌گونه‌ای باشد که همه مجموعه‌های مختلف از این حادثه درس بگیرند. سرپرست سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران با تاکید بر اینکه جنس ساختمان متروپل و ریزش آن نسبت به پلاسکو بسیار متفاوت است، افزود: ۱۱ طبقه ساختمان با سازه آهنی در مساحت ۲ هزار متر انباشته شده

بود. در این روزها مشاهده کردیم که «منافقین» و «الاحوازیه» در صحنه حضور داشتند و با تصویربرداری‌های دروغین حاشیه ایجاد کردند.

وی درباره ساختمان‌های ناایمن شهر تهران نیز گفت: با هماهنگی با دادستانی لیست ۱۲۹ ساختمان را حتما منتشر خواهیم کرد، چراکه با هیچ فردی تعارف نداریم. بی‌تردید نباید اجازه دهیم بحث انتشار اسامی این ساختمان‌ها تبدیل به ترس شود.

وقتی می‌دانیم تعداد زیادی از شهروندان ما روزانه وارد ساختمان‌های ناایمن می‌شوند نباید از انتشار اسامی آنها بترسیم. حتما لیست ساختمان‌های ناایمن را منتشر می‌کنیم و با جان مردم معامله نخواهیم کرد.

سخن پایانی

به‌نظر می‌رسد با گذشت حدود ۵ سال از آتش‌سوزی پلاسکو، تمام شعارها و هشدارها برای ضرورت تامین ایمنی سازه‌ها فراموش شده‌اند. تنها با رخداد فاجعه‌های ساختمانی، نهادهای دولتی و دستگاه‌های نظارتی، یاد نبود ایمنی لازم در سازه‌های شهری و طرح‌های جامع ایمنی فراموش‌شده می‌افتند. مشخص نیست که باید چند پلاسکو و متروپل دیگر بر سر مردم آوار شود تا بالاخره مسئولان شهری، فکری به حال اجرای طرح‌های فراموش‌شده و حفظ جان مردم کنند.